Το τέλος μιας πολύ δύσκολης περιόδου
Η θυελλώδης, όπως αποδείχθηκε συζήτηση στη Βουλή επί των προτάσεων του ΠΑΣΟΚ και των ΣΥΡΙΖΑ – ΝΕΑΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ για τη σύσταση Προανακριτικής που θα εξέταζε πιθανές ποινικές ευθύνες των πρώην υπουργών Αγροτικής Ανάπτυξης, Μάκη Βορίδη και Λευτέρη Αυγενάκη, για το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ αποτέλεσε το ορόσημο του τέλους μιας εξαιρετικά δύσκολης περιόδου για την κυβέρνηση, η οποία άρχισε περίπου στο τέλος του 2025.
Βαριά ατμόσφαιρα
Η απόρριψη των προτάσεων των κομμάτων της αντιπολίτευσης ήταν κάτι παραπάνω από αναμενόμενη, από τη στιγμή που η κυβέρνηση προέκρινε τη λύση της εξεταστικής επιτροπής από το 1998 ως την πλέον ενδεδειγμένη για το ξετύλιγμα του κουβαριού της δυσώδους υπόθεσης των παρανόμων επιδοτήσεων – και της… επιβεβαίωσης του κυβερνητικού αφηγήματος ότι το σκάνδαλο είναι διαχρονικό και διακομματικό, όπως και οι ευθύνες.
Ωστόσο, η σφοδρή σύγκρουση στη Βουλή, οι βαρύτατες και ανοίκειες εκφράσεις που ακούστηκαν ένθεν κακείθεν, η σχεδόν αποπνικτική πόλωση που επικρατεί στο πολιτικό σκηνικό και η – πλέον καταγεγραμμένη και σε δημοσκοπήσεις – δυσπιστία των πολιτών για τις προθέσεις της κυβέρνησης να «βάλει το μαχαίρι στο κόκαλο» και να τιμωρήσει τους υπαίτιους του σκανδάλου, όσο ψηλά κι αν βρίσκονται, βαραίνουν πολύ την περιρρέουσα ατμόσφαιρα.
Από το «δόξα τω Θεώ» στο «βοήθα Παναγιά» η κατάσταση
Μάλιστα, η διήμερη σύγκρουση στη Βουλή, όσο κι αν έφερε τα αναμενόμενα αποτελέσματα:
● Πρώτον, έδειξε ότι η κυβέρνηση δεν έχει πειστική απάντηση στις κατηγορίες της αντιπολίτευσης ότι ο βασικός της στόχος είναι η συγκάλυψη.
● Δεύτερον, δεν έγινε εφικτός ο στόχος να φανεί ότι το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ έχει και… πράσινους και ροζ κόκκους, αλλά, αντιθέτως, ενέτεινε την αίσθηση ότι είναι αποκλειστικά «γαλάζιο», και
● Τρίτον, ουσιαστικά άφησε μια πολύ «βαριά» κληρονομιά για την εξεταστική επιτροπή, η οποία αναμένεται να μετατραπεί σε πεδίο μάχης από την πρώτη στιγμή της λειτουργίας της.
«Πάλι καλά που δεν πάθαμε και τίποτα…»
«Πάλι καλά που δεν πάθαμε και τίποτα…» είπε, κάνοντας μαύρο χιούμορ, έμπειρος κοινοβουλευτικός του κυβερνώντος κόμματος, αναφερόμενος όχι μόνο στην υπόθεση του ΟΠΕΚΕΠΕ, αλλά συνολικά στο πολιτικό σκηνικό, έτσι όπως έχει διαμορφωθεί κατά τους τελευταίους μήνες στη χώρα. Και αυτό δεν είναι τυχαίο: η πορεία της κυβέρνησης μοιάζει με… τρενάκι του τρόμου, όπου απότομες άνοδοι ακολουθούνται από εξίσου απότομες καθόδους – στις μετρήσεις και στην ψυχολογία.
Αρνητικό το «ταμείο» έως τώρα, παρά την πρωτιά στις δημοσκοπήσεις
Στην πραγματικότητα, ένα «ταμείο» της περιόδου αυτής μοιάζει σχεδόν απαραίτητο, καθώς η χαρτογράφηση των «ups και downs» της κυβέρνησης είναι αυτή που εν πολλοίς θα καθορίσει και τα όσα θα ακολουθήσουν, αρχής γενομένης πλέον από την παρουσία του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, στη ΔΕΘ, η οποία αναμένεται να αποτελέσει άλλη μια… επανεκκίνηση της κυβέρνησης, με προοπτική τις εκλογές του 2027 ή, εν πάση περιπτώσει, όποτε αυτές προκηρυχθούν.
Η ανάλυση αυτή, δε, το ιδανικό θα είναι να γίνει με βάση τα μεγάλα ζητήματα που ταλανίζουν την κυβέρνηση, αλλά και τη χώρα, καθώς τα θέματα αυτά θα αποτελέσουν και τα «κεφάλαια» των κυβερνητικών παρεμβάσεων το επόμενο διάστημα, που θα έχουν ως στόχο την ανάκτηση της πρωτοβουλίας των κινήσεων και την εμπέδωση του αφηγήματος ότι η κυβέρνηση της Ν.Δ. είναι ένα είδος ΤΙΝΑ για το ελληνικό πολιτικό σύστημα.
Ας σημειωθεί εδώ ότι στο τελευταίο Υπουργικό Συμβούλιο, πριν από τις θερινές διακοπές, ο πρωθυπουργός παρουσίασε πακέτο μεταρρυθμίσεων που θα πρέπει να υλοποιηθούν μέχρι το τέλος του έτους, προσπαθώντας να δείξει ότι η κυβέρνηση δεν έχει χάσει τον μεταρρυθμιστικό της οίστρο. Το ερώτημα, βέβαια, είναι πώς θα γίνει η υλοποίησή τους, αλλά και – τελικά – τι «γκελ» θα έχουν τους πολίτες.
Σκάνδαλο ΟΠΕΚΕΠΕ
Η απόφαση της κυβέρνησης να προσφύγει σε εξεταστική επιτροπή για τη διερεύνηση του σκανδάλου των παρανόμων επιδοτήσεων μοιάζει εκ πρώτης όψεως ως η ιδανική λύση για να αποδείξει ότι στη δυσώδη αυτή υπόθεση ευθύνη δεν φέρει μόνο η ίδια, αλλά συνολικά το πολιτικό σύστημα που χρησιμοποιούσε τα ευρωπαϊκά κονδύλια, προκειμένου να «γλυκαίνει» τον αγροτικό κόσμο, γενικώς, και ειδικά τα «δικά του παιδιά» σε διάφορες κρίσιμες εκλογικά περιοχές της χώρας.
Ωστόσο, όπως προαναφέρθηκε, τα στοιχεία της δικογραφίας της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας δείχνουν ότι επί διακυβέρνησης της χώρας από τη Ν.Δ., μία ούτως ή άλλως παράτυπη πρακτική τεντώθηκε σε σημείο θραύσης ή, όπως αναφέρει η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, μετατράπηκε σε «εγκληματική οργάνωση», η οποία λυμαινόταν τις ευρωπαϊκές αγροτικές επιδοτήσεις, κυρίως προς όφελος μεσαζόντων και άλλων παρασιτικών οντοτήτων και σε βάρος των αγροτών και των κτηνοτρόφων της χώρας.
Μάλιστα, οι πληροφορίες ότι θα δουν το φως της δημοσιότητας κι άλλοι… σπαρταριστοί διάλογοι από τις επισυνδέσεις που είχε ζητήσει από την ΕΛ.ΑΣ. η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, στους οποίους θα εμπλέκονται και άλλοι βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος κάθε άλλο παρά ευκολότερη κάνουν τη διαχείριση του σκανδάλου από την κυβέρνηση. Αντιθέτως, υπάρχει κίνδυνος τα πράγματα να εκτροχιαστούν κι άλλο, αυξάνοντας την αποστροφή των πολιτών.
Τραγωδία στα Τέμπη
Τα πρώτα μεγαλειώδη συλλαλητήρια λίγο πριν από τη δεύτερη μαύρη επέτειο του αδιανόητου σιδηροδρομικού δυστυχήματος στα Τέμπη θα μπορούσε κάποιος να πει ότι αποτελούν το «σημείο μηδέν» για την κρίση στην οποία βρέθηκε η κυβέρνηση στην αρχή του 2025, καθώς για πρώτη φορά από την ανάληψη της διακυβέρνησης της χώρας από τη Ν.Δ., υπήρξε μια τεράστια, μαζική και διατρέχουσα σχεδόν το σύνολο της κοινωνίας έκφραση δυσαρέσκειας και οργής.
Μετά τα συλλαλητήρια της 28ης Φεβρουαρίου, η κυβέρνηση φάνηκε να προχωρά σε ανασύνταξη και… αντεπίθεση, θέτοντας στο επίκεντρο των στόχων της διάφορες υπερβολές και θεωρίες συνωμοσίας για τα αίτια της τραγωδίας, αλλά και κάνοντας πολιτικού χαρακτήρα κινήσεις (π.χ. ανασχηματισμός και αλλαγή φρουράς στο υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών), με σκοπό να δείξει ότι ανακτά την πρωτοβουλία των κινήσεων και ότι απαντά στην αντιπολίτευση και την κοινωνία.
Για την ώρα, η υπόθεση της τραγωδίας των Τεμπών μοιάζει να έχει μπει σε «παύση», ωστόσο, στην κυβέρνηση αναγνωρίζεται ότι δύο πρώην υπουργοί της έχουν σταλεί στο Δικαστικό Συμβούλιο – όπου πάντα υπάρχει η πιθανότητα να βρεθούν νέα στοιχεία τα οποία ενδεχομένως να οδηγήσουν σε αναβάθμιση του κατηγορητηρίου, ενώ ακόμα δεν έχει αρχίσει η δίκη για την κύρια υπόθεση, εκκρεμότητα που βαραίνει επίσης το κλίμα.
Εξωτερική πολιτική
Ακόμα και για τους πιο… fans της κυβέρνησης, οι τελευταίοι μήνες ήταν κατά γενική ομολογία δύσκολοι για την ελληνική διπλωματία: η αμφισβήτηση από την Αίγυπτο του status της Ιεράς Μονής Αγίας Αικατερίνης Σινά, η σύγκρουση με τις δύο κυβερνήσεις της Λιβύης σχετικά με τις θαλάσσιες ζώνες, η σταδιακή επιστροφή της Τουρκίας στους μαξιμαλισμούς της και η γενικότερη αβεβαιότητα που προκαλεί με τις κινήσεις της η κυβέρνηση Τραμπ στις ΗΠΑ δεν ήταν και ό,τι καλύτερο.
Αλλά και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, τα πράγματα δεν ήταν ρόδινα: η νέα γερμανική κυβέρνηση – σε ύφος «δεν είναι δική σας δουλειά» – ουσιαστικά ξέκοψε κάθε συζήτηση με την Αθήνα για την πρόθεσή της να επιτρέψει την πώληση στην Τουρκία μαχητικών αεροσκαφών Eurofighter Typhoon, ενώ και η Γαλλία απλώς δήλωσε αδυναμία να επιβάλει απαγόρευση εξοπλισμού των μαχητικών με τους εξελιγμένους πυραύλους αέρος-αέρος Meteor, που κατασκευάζονται από γαλλοβρετανική κοινοπραξία.
Στην παραπάνω δύσκολη εικόνα θα πρέπει να προστεθεί και η νέα μεταναστευτική κρίση, απόρροια εν μέρει και της δυσκολίας συνεννόησης με τη Λιβύη, η «επικίνδυνη» ισορροπία την οποία προσπαθεί να διατηρήσει η Αθήνα για τα τεκταινόμενα στη Μέση Ανατολή, αλλά και ο προβληματισμός για το γεγονός ότι η Άγκυρα δείχνει να αρνείται να υποχωρήσει από τις μαξιμαλιστικές της απαιτήσεις, κάτι που έχει οδηγήσει σε διαδοχικές αναβολές της συνεδρίασης του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας – Τουρκίας.
Και, βέβαια, πάνω και πέρα από όλα αυτά, το πρόγραμμα ReArm Europe για τον επανεξοπλισμό της Γηραιάς Ηπείρου και η πιθανότητα η Τουρκία να «βάλει χέρι» σε ευρωπαϊκά κεφάλαια σε αυτή τη διαδικασία, μέσω του εργαλείου χαμηλότοκων δανείων SAFE, έχει προκαλέσει… δυσαρμονία στην κυβέρνηση, με τον υπουργό Άμυνας να το χαρακτηρίζει ως «κερκόπορτα» και τον πρωθυπουργό να ανακοινώνει ότι η χώρα θα διεκδικήσει ποσό 1,2 δισ. ευρώ από αυτό το εργαλείο.
Ακρίβεια – ασφάλεια
Τέλος, το ζήτημα της ακρίβειας παραμένει ένας βρόχος για την πλειονότητα των πολιτών, καθώς παρά τις δεσμεύσεις της κυβέρνησης για έλεγχό της μέσω διαφόρων μέτρων, αλλά και κινήσεων στην κατεύθυνση της αύξησης του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών, ο πληθωρισμός συνεχίζει να αυξάνεται και, κυρίως, οι τιμές σε «ανελαστικά» προϊόντα και υπηρεσίες (π.χ. τρόφιμα, ηλεκτρικό ρεύμα, κ.λπ.) συνεχίζουν την ανοδική τους πορεία.
Το ζήτημα της ακρίβειας αναμένεται να αποτελέσει κεντρικό θέμα στις εξαγγελίες του πρωθυπουργού από το βήμα της ΔΕΘ, καθώς στην κυβέρνηση αναγνωρίζεται ότι το πρόβλημα του κόστους διαβίωσης αποτελεί έναν μόνιμο παράγοντα φθοράς της και διαρκούς αύξησης της δυσαρέσκειας του εκλογικού σώματος, το οποίο ήδη έχει στείλει άπαξ «μήνυμα» με τον τρόπο που ψήφισε στις ευρωεκλογές του Ιουνίου του 2024, όταν η Ν.Δ. έχασε σχεδόν 13 εκατοστιαίες μονάδες σε σχέση με τις εθνικές εκλογές του 2023.
Μάλιστα, αυτό που επισημαίνουν κυβερνητικές και κομματικές πηγές είναι ότι το στεγαστικό ζήτημα και η εκτόξευση των ενοικίων στη… στρατόσφαιρα θα μπορούσε να αποτελέσει θρυαλλίδα πολιτικών εξελίξεων. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι η κυβέρνηση ήδη εξήγγειλε επιδότηση ενός ενοικίου για χιλιάδες νοικοκυριά, αν και υπάρχουν σοβαροί φόβοι ότι το μέτρο δεν αποκλείεται να οδηγήσει σε νέες αυξήσεις των ενοικίων και νέες επιβαρύνσεις για το ήδη… στα όριά του πορτοφόλι των πολιτών.
Διαβάστε επίσης:
Παρουσία Μητσοτάκη τα εγκαίνια του νέου αυτοκινητόδρομου Πατρών–Πύργου
