Ισραήλ: Οι επικρίσεις εντός και εκτός χώρας για το διαβόητο «σχέδιο κατάληψης» της Γάζας και ένταση στη σχέση του με Κατάρ

Το σχέδιο του Ισραήλ για πλήρη κατάληψη της πόλης της Γάζας έχει δεχθεί έντονη κριτική εντός και εκτός Ισραήλ. Οι Παλαιστίνιοι και ξένοι ηγέτες λένε ότι το σχέδιο θα παρατείνει τον πόλεμο και την ανθρωπιστική κρίση. Η ισραηλινή αριστερά λέει ότι το πιο πιθανό είναι να θέσει σε κίνδυνο τους ομήρους που εξακολουθούν να κρατούνται από τη Χαμάς, ενώ η δεξιά υποστηρίζει ότι δεν θα κάνει αρκετά για να νικήσει τη Χαμάς.
Τώρα, εμφανίζεται μια νέα κριτική εντός Ισραήλ: Υπάρχει ελάχιστη σαφήνεια για το τι ακριβώς θα περιλαμβάνει η επιχείρηση αυτή, σύμφωνα με όσα αναφέρει ανάλυση των New York Times.
Όπως αναφέρει η ανάλυση, ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου έχει κάνει αόριστες δηλώσεις, ο ισραηλινός στρατός δεν έχει ακόμη ολοκληρώσει το τακτικό σχέδιο μάχης. Δεν υπάρχει δημόσια επιβεβαίωση για το πόσο θα διαρκέσει οποιαδήποτε κατοχή της πόλης — ούτε για το πότε θα ξεκινήσει και πώς θα διαφέρει από την κατάληψη της πόλης της Γάζας από το Ισραήλ τους πρώτους μήνες του πολέμου το 2023.
Παράλληλα, σφοδρές ισραηλινές επιθέσεις συνεχίστηκαν όλη τη νύχτα μέχρι τη Δευτέρα, σκοτώνοντας αρκετούς δημοσιογράφους του Al Jazeera και αναγκάζοντας τον εκτοπισμό αμάχων σε ορισμένες γειτονιές της Γάζας. Παρόλα αυτά ο στρατός δεν έχει ακόμη κινητοποιήσει τις δεκάδες χιλιάδες εφέδρους που πιθανότατα θα χρειαστούν για να στελεχώσουν την ευρύτερη επιχείρηση. Και ενώ το Ισραήλ έχει απειλήσει να εκδιώξει τις εκατοντάδες χιλιάδες Παλαιστίνιους που εξακολουθούν να ζουν στην Γάζα, δεν έχει ακόμη δώσει εντολή για τον νέο διωγμό.
Ένταση στις σχέσεις Ισραήλ – Κατάρ
Η ισραηλινή αεροπορική επίθεση που σκότωσε εκ προθέσεως τον 28χρονο Ανάς αλ Σαρίφ ρεπόρτερ του Al Jazeera, και τους άλλους συναδέλφους του, έχει επιδεινώσει τις σχέσεις Ισραήλ και Κατάρ, το οποίο χρηματοδοτεί το τηλεοπτικό δίκτυο και είναι επίσης κεντρικός μεσολαβητής στις συνομιλίες για τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα.
Η ισραηλινή επίθεση την Κυριακή, κοντά σε νοσοκομείο στην Πόλη της Γάζας, σκότωσε έξι δημοσιογράφους του Al Jazeera και ακόμη 2 άτομα.
Ο ισραηλινός στρατός είχε κατηγορήσει τον αλ-Σαρίφ ότι ήταν μαχητής της Χαμάς — κατηγορία που ο ίδιος και το δίκτυο είχαν απορρίψει — και είχε τονίσει ότι το Al Jazeera είναι «καταριανό». Η κυβέρνηση του Κατάρ απάντησε με έντονη καταδίκη.
Η επίθεση υπογράμμισε την περίπλοκη σχέση του Ισραήλ με το Κατάρ, στο οποίο η ισραηλινή ηγεσία βασίζεται ως δίαυλο επικοινωνίας με τη Χαμάς, ενώ ταυτόχρονα το αντιμετωπίζει με καχυποψία, σχολιάζουν οι New York Times.
Οι ηγεμόνες του Κατάρ — μιας χερσονήσου του Περσικού Κόλπου με λιγότερους από 400.000 πολίτες — έχουν χρησιμοποιήσει τον πλούτο από τα ορυκτά καύσιμα για να αποκτήσουν παγκόσμια προβολή. Το Κατάρ φιλοξενεί αμερικανική στρατιωτική βάση, μια μεγάλη διεθνή αεροπορική εταιρεία, έναν από τους μεγαλύτερους αθλητικούς ραδιοτηλεοπτικούς φορείς του κόσμου και το δίκτυο ειδήσεων Al Jazeera.
«Δοκιμάζεται» η σχέση Κατάρ – Ισραήλ
Το Κατάρ έχει λειτουργήσει ως μεσολαβητής μεταξύ της Χαμάς και κυβερνήσεων, όπως του Ισραήλ και των Ηνωμένων Πολιτειών, που δεν έχουν άμεσες σχέσεις με την παλαιστινιακή ένοπλη οργάνωση.
Επίσης φιλοξενεί το πολιτικό γραφείο της Χαμάς, η οποία ηγήθηκε της επίθεσης της 7ης Οκτωβρίου 2023 στο Ισραήλ, προκαλώντας τον τρέχοντα πόλεμο, και έχει συνεισφέρει σημαντική οικονομική βοήθεια στη Γάζα όλα αυτά τα χρόνια, με τη γνώση και την υποστήριξη της ισραηλινής κυβέρνησης.
Το Ισραήλ «επικρίνει το Κατάρ, αλλά από την άλλη, συνεργάζεται ήσυχα μαζί του σε διάφορα θέματα», δήλωσε ο Γιοέλ Γκουζάνσκι, ανώτερος ερευνητής στο Ινστιτούτο Σπουδών Εθνικής Ασφάλειας στο Ισραήλ. «Όταν οι Ισραηλινοί κατηγορούν το Κατάρ, τους υπενθυμίζω πρώτα να κοιτάξουν τι έκαναν οι ίδιοι και μετά να κατηγορήσουν τους Καταριανούς».
Το Κατάρ υπήρξε κύριος μεσολαβητής στις αποτυχημένες συνομιλίες για τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα. Ταυτόχρονα, στοχοποιείται όλο και περισσότερο από δεξιούς Ισραηλινούς πολιτικούς και σχολιαστές, που τον παρουσιάζουν ως ύπουλο εχθρό.
Ο Γιαακόβ Μπαρντούγκο, ακροδεξιός σχολιαστής που θεωρείται κοντά στον Ισραηλινό πρωθυπουργό, έχει ταχθεί υπέρ του να σκοτωθούν «όλοι οι ανώτεροι αξιωματούχοι της Χαμάς» στο Κατάρ.
Εξακολουθεί να έχει τον ρόλο του διαμεσολαβητή το Κατάρ
Οι ειρηνευτικές συνομιλίες έχουν καταστεί δυνατές επειδή οι Καταριανοί και οι Ισραηλινοί αξιωματούχοι «έχουν καταφέρει, σε κάποιο βαθμό, να διαχωρίσουν τα ζητήματα», δήλωσε ο Κρίστιαν Ούλριχσεν, ερευνητής για τη Μέση Ανατολή στο Ινστιτούτο Δημόσιας Πολιτικής Μπέικερ του Πανεπιστημίου Ράις. «Αλλά με κάθε πρόκληση μπορεί να γίνεται πιο δύσκολο — ειδικά καθώς η μεσολάβηση δεν δείχνει κανένα σημάδι ότι μπορεί να αντιμετωπίσει την συνεχιζόμενη καταστροφή της Γάζας».
Το Ισραήλ έχει εδώ και καιρό ανταγωνιστική σχέση με το Al Jazeera, που έχει επιδεινωθεί κατά τη διάρκεια του πολέμου. Πέρσι, ανάγκασε το δίκτυο να κλείσει τις επιχειρήσεις του στη Δυτική Όχθη.
Ο φόνος του αλ-Σαρίφ ήρθε μετά την απόφαση του ισραηλινού συμβουλίου ασφαλείας την Παρασκευή να εντείνει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις στην περιοχή και να καταλάβει την Πόλη της Γάζας. Το Al Jazeera χαρακτήρισε την επίθεση «απεγνωσμένη προσπάθεια να σιγήσουν οι φωνές που αποκαλύπτουν την επικείμενη κατάληψη και κατοχή της Γάζας». Οι δημοσιογράφοι κηδεύτηκαν τη Δευτέρα.
Το Γραφείο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ καταδίκασε τη δολοφονία ως σοβαρή παραβίαση του διεθνούς δικαίου, προσθέτοντας ότι τουλάχιστον 242 Παλαιστίνιοι δημοσιογράφοι έχουν σκοτωθεί στη Γάζα από την έναρξη του πολέμου.
Παρά τις αυξανόμενες εντάσεις, το Κατάρ αναμένεται να συνεχίσει να μεσολαβεί στις συνομιλίες Ισραήλ-Χαμάς.
Ο κ. Γκουζάνσκι είπε ότι η μεσολάβηση εξυπηρετεί τα συμφέροντα του Κατάρ, καθώς αναδεικνύει τη σημασία της μικρής αυτής χώρας για τους διεθνείς συμμάχους της, με κυριότερο τις Ηνωμένες Πολιτείες.