Clawback – Rebate προς τον ΕΟΠΥΥ: «Το πολιτικό χαράτσι που οδηγεί σε brain drain και χρεώσεις στους ασφαλισμένους»
Η υποχρεωτική επιστροφή χρήματων (clawback) και οι αναγκαστικές εκπτώσεις (rebate) προς τον ΕΟΠΥΥ, που έχουν επιβληθεί στους παρόχους υγείας από το 2012, έχουν οδηγήσει σε μαζικές έξτρα χρεώσεις στους ασφαλισμένους, σε οικονομική ασφυξία ιδιωτικών εργαστήριων βιοπαθολογίας / ιδιωτών εργαστηριακών ιατρών και πλέον απειλούν με κατάρρευση την ίδια την πρόσβαση των πολιτών στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας.
Η κυβέρνηση παρουσιάζει μονομερώς το πρόβλημα, ενώ ουδέποτε έχει εμφανιστεί εκπρόσωπός της σε απευθείας αντιπαράθεση με εκπρόσωπο των εργαστηριακών γιατρών.
Την ίδια στιγμή, μιλά για «επιστροφή των επιστημόνων από το εξωτερικό», ενώ με τις πολιτικές της σπρώχνει και αυτούς τους επαγγελματίες του κλάδου στο brain drain, αφού οι νέοι εργαστηριακοί γιατροί πλέον δεν μπορούν να εργαστούν αξιοπρεπώς στην Ελλάδα.
Σύμφωνα με την Πανελλήνια Ομοσπονδίας Εργαστηριακών Γιατρών, αν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση, χιλιάδες ασφαλισμένοι κινδυνεύουν να μείνουν χωρίς βασική εργαστηριακή κάλυψη, ιδιαίτερα στην περιφέρεια και τις ακριτικές περιοχές, που δεν υπάρχουν μεγάλες αλυσίδες διαγνωστικών κέντρων.
«Είναι αδιανόητο να πληρώνουμε από την τσέπη μας τις εξετάσεις που χρειάζονται οι Έλληνες πολίτες, οδηγώντας τις οικογένειές μας στην καταστροφή και στερώντας μας ακόμα και το δικαίωμα στη σύνταξη και στην ασθένεια .
Η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα στην Ευρώπη που δεν θέτει όρια και δεν ασκεί κανέναν ουσιαστικό έλεγχο στη συνταγογράφηση, συντηρώντας ένα σύστημα ανεξέλεγκτης δαπάνης που εξυπηρετεί πολιτικές σκοπιμότητες αντί για το δημόσιο συμφέρον.» λέει στο topontiki.gr η Ράνια Σουλτούκη πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εργαστηριακών Γιατρών (ΠΟΕΡΓΙ) επισημαίνοντας ότι:
«Οι ελάχιστες παρεμβάσεις του Υπουργείου απέφεραν μόλις 6% μείωση σε έξι μήνες, ενώ καθημερινά μας πνίγουν τα τεχνητά χρέη που μας έχουν επιβληθεί.
Οι εξευτελιστικές τιμές αποζημίωσης σε συνδυασμό με το clawback οδηγούν με μαθηματική ακρίβεια στη διακοπή συμβάσεων με τον ΕΟΠΥΥ και στην υγειονομική ερημοποίηση της περιφέρειας.»
Αναλυτικά σήμερα λειτουργούν περίπου 1.200 ιδιωτικά εργαστήρια βιοπαθολογίας / ιδιωτών εργαστηριακών ιατρών πανελλαδικά.
Αν προστεθούν τα μεγάλα διαγνωστικά κέντρα και οι αλυσίδες, ο συνολικός αριθμός διαγνωστικών μονάδων ανέρχεται περίπου στις 2.500.
«Δεν υπάρχουν ακόμη επίσημα στοιχεία από τον ΕΟΠΥΥ, για το πόσοι συνάδελφοι έκλεισαν τα εργαστήριά τους ή στράφηκαν σε άλλες δραστηριότητες, όπως η αισθητική ιατρική. Εκτίμησή μου είναι ότι τα τελευταία χρόνια έχουν παραμείνει περίπου 1.200 από 1.500–1.600 που λειτουργούσαν παλαιότερα.» λέει στο topontiki.gr ο Γιατρός -Βιοπαθολόγος Παύλος Θωμαΐδης.
Τα ιδιωτικά ακτινοδιαγνωστικά εργαστήρια, σύμφωνα με τους εκπροσώπους του κλάδου, δεν υφίστανται πλέον.
Η λειτουργία τους κατέστη αδύνατη λόγω του υψηλού κόστους σε συνδυασμό με τις υπέρογκες υποχρεωτικές επιστροφές (clawback, rebate), τα ποιοτικά κριτήρια και το τεχνητό χρέος. Αποτέλεσμα ήταν να κλείσουν όλα και σήμερα απεικονιστικές εξετάσεις πραγματοποιούνται μόνο στα πλαίσια διαγνωστικών κέντρων και αλυσίδων.
Επιπτώσεις για ασθενείς περιφέρειας και ακριτικών περιοχών
Στα μεγάλα αστικά κέντρα υπάρχουν πολλές επιλογές διαγνωστικών μονάδων.
Στην περιφέρεια και στις ακριτικές περιοχές όμως, οι ιδιώτες εργαστηριακοί ιατροί αποτελούν τη μοναδική πρόσβαση των πολιτών σε αξιόπιστες διαγνωστικές υπηρεσίες πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας.
Αν κλείσουν τα εργαστήρια, οι ασθενείς θα χρειαστεί να μετακινηθούν δεκάδες χιλιόμετρα, με αυξημένο κόστος και ταλαιπωρία· πολλοί ηλικιωμένοι ή οικονομικά αδύναμοι δεν θα μπορούν καν να κάνουν τις απαραίτητες εξετάσεις τους, με αποτέλεσμα να μένουν αδιάγνωστοι.
Σημειώνεται ότι το 90% των διαγνωστικών εξετάσεων των Ελλήνων πραγματοποιούνται σε ιδιωτικές δομές. Οι δημόσιες δομές αδυνατούν να καλύψουν τον όγκο των αναγκών.
Το ζήτημα του τεχνητού χρέους – Μια ανθρωπιστική κρίση
Οι ιδιώτες εργαστηριακοί ιατροί σήμερα ασφυκτιούν από τρεις παραμέτρους:
τις υποχρεωτικές επιστροφές (clawback),
τις υποχρεωτικές εκπτώσεις (rebate),
και τις μονομερείς μειώσεις τιμών αποζημίωσης από τον ΕΟΠΥΥ.
«Το αποτέλεσμα είναι η δημιουργία ενός τεχνητού χρέους: μας ζητείταi να επιστρέψουμε δεδουλευμένα. Δηλαδή εξετάσεις που έχουμε ήδη εκτελέσει για ασφαλισμένους, με κόστος αναλωσίμων, αντιδραστηρίων, μισθών, ρεύματος, χρόνου και επιστημονικής εργασίας. Πρόκειται για υπηρεσίες που δεν αποφασίζουμε εμείς, αλλά συνταγογραφούν οι κλινικοί ιατροί, και επομένως είναι ευθύνη του κράτους να αποζημιωθούν.» εξηγεί ο κ. Θωμαΐδης.
Αυτό έχει οδηγήσει σε καταστάσεις που αποτελούν πραγματικά ανθρωπιστική κρίση:
Σύνταξη χωρίς συνταξιοδότηση: Πολλοί γιατροί λαμβάνουν τυπικά τη σύνταξή τους, αλλά δεν μπορούν να σταματήσουν να εργάζονται. Η σύνταξή τους παρακρατείται σε μεγάλο μέρος ή και ολόκληρη για την εξυπηρέτηση του χρέους στον ΕΟΠΥΥ και δεν επαρκεί για να ζήσουν.
« Στην Κόρινθο, υπάρχουν δύο χαρακτηριστικές περιπτώσεις συναδέλφων: λαμβάνουν σύνταξη που πηγαίνει ολόκληρη στην αποπληρωμή του τεχνητού χρέους, συνεχίζουν να εργάζονται για να επιβιώσουν, και ταυτόχρονα το χρέος τους αυξάνεται όσο δουλεύουν» λέει στο topontiki.gr o κ. Θωμαΐδης.
Επιπλέον υπάρχουν νέοι γιατροί που εργάζονται χωρίς να λαμβάνουν την αποζημίωση από τον ΕΟΠΥΥ.
«Πολλοί νέοι συνάδελφοι συνεχίζουν να εργάζονται, να κάνουν αιμοληψίες, να παρέχουν υπηρεσίες και να εισπράττουν μόνο τις συμμετοχές των ασθενών. Ουσιαστικά, δεν αποζημιώνονται από τον ΕΟΠΥΥ, καθώς οι μηνιαίες δόσεις για το τεχνητό χρέος υπερβαίνουν τις μηνιαίες υποβολές τους.».
Ακόμη και στον θάνατο δεν υπάρχει λύτρωση
Το τραγικό της υπόθεσης είναι ότι για όσους έχουν μεγάλο χρέος, αν πεθάνουν, το χρέος μετακυλίεται στα παιδιά και στις οικογένειές τους. «Έχουμε το τραγικό παράδειγμα συναδέλφου που απεβίωσε από λευχαιμία και το χρέος του μεταφέρθηκε στην κόρη του.
Όλα αυτά συνθέτουν μια εικόνα απλήρωτης εργασίας, που ισοδυναμεί με δουλεία και σκλαβιά. Εργαζόμαστε, αλλά δεν πληρωνόμαστε.
Στη χώρα των μεγάλων πλεονασμάτων, η πρωτοβάθμια υγεία στηρίζεται σε γιατρούς που εργάζονται τζάμπα.» εξηγεί ο κ. Θωμαίδης.
Πολλά εργαστήρια έχουν ήδη κλείσει, άλλα έχουν μειώσει προσωπικό ή περιορίσει ωράρια. Οι αλυσίδες αντέχουν μόνο επειδή εφαρμόζουν οικονομίες κλίμακας και μπορούν να απορροφούν διαφορετικά το χρέος. Για τους μεμονωμένους γιατρούς αυτό δεν είναι εφικτό.
Τι λέει το Υπουργείου Υγείας
Το Υπουργείο Υγείας αναγνωρίζει το πρόβλημα, αλλά οι παρεμβάσεις του είναι αποσπασματικές και ανεπαρκείς.
Προστέθηκαν 30 εκατ. € στον προϋπολογισμό το 2025, χωρίς καμία δέσμευση μονιμότητας. Εφαρμόστηκε το 1+3€ ανά παραπεμπτικό που πληρώνουν οι ασθενείς.
Προωθήθηκε εν μέρει η χρήση πρωτοκόλλων συνταγογράφησης, τα οποία όμως είναι ελάχιστα. Συνεπώς, η συνταγογράφηση παραμένει άναρχη, σε επίπεδα ασυδοσίας, και το clawback παραμένει δυσβάστακτο.
Επιπλέον, ο μηχανισμός παρατάθηκε ως το 2030, παρότι είχε θεσπιστεί ως «προσωρινό μέτρο».
Στην πράξη, το Υπουργείο ξοδεύει όσα προϋπολογίζει και μετακυλίει το υπόλοιπο κόστος στις πλάτες των ιδιωτικών εργαστήριων βιοπαθολογίας των ιδιωτών εργαστηριακών ιατρών που αργοσβήνουν.
Διαβάστε επίσης
Γαλλίδα διαβητική ξαναπαράγει ινσουλίνη με δικά της βλαστοκύτταρα
Ε.Σ.Α.μεΑ.: Οι διεκδικήσεις του αναπηρικού κινήματος στον Πρωθυπουργό ενόψει ΔΕΘ
