«Προδοτική η επίθεση» του Ισραήλ: Ξεσπούν Σαουδική Αραβία και Εμιράτα – Κινδυνεύουν να τιναχτούν στον άερα οι «Συμφωνίες του Αβραάμ»

Σοβαρή κρίση στις σχέσεις του με τα κράτη του Περσικού Κόλπου -χώρες που πριν από μερικά χρόνια αποτελούσαν το «κλειδί» για διπλωματική του αποδοχή στη Μέση Ανατολή- προκαλεί η αεροπορική επιδρομή του Ισραήλ στην Ντόχα του Κατάρ.
Η επίθεση, η οποία σημειώθηκε σε ήσυχη διπλωματική συνοικία και είχε αποτέλεσμα τον θάνατο στελεχών της Χαμάς αλλά και ενός μέλους των δυνάμεων ασφαλείας του Κατάρ, απειλεί να τινάξει στον αέρα τις «Συμφωνίες του Αβραάμ» και επιβεβαιώνει τη στρατηγική επιλογή του Ισραήλ να βασίζεται στη στρατιωτική ισχύ, αδιαφορώντας για το κόστος στις διπλωματικές του σχέσεις με τον αραβικό κόσμο.
Σαουδική Αραβία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και Κατάρ καταδίκασαν έντονα την επίθεση, μιλώντας για παραβίαση του διεθνούς δικαίου και προδότικη επίθεση. Ο Μοχάμεντ μπιν Ζαγιέντ έσπευσε στην Ντόχα, ενώ και ο διάδοχος του σαουδαραβικού θρόνου, Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, αναμενόταν να ταξιδέψει στο Κατάρ.
Από την πλευρά του, ο Ντόναλντ Τραμπ επέκρινε το «χτύπημα» και δεσμεύτηκε πως δεν θα επαναληφθεί.
«Ανεξέλεγκτο» το Ισραήλ
Η επίθεση της περασμένης Τρίτης στην Ντόχα δεν ήταν απλώς μια ακόμη στρατιωτική επιχείρηση του Ισραήλ· λειτούργησε ως σοβαρό πλήγμα στην εύθραυστη διαδικασία εξομάλυνσης σχέσεων με τον αραβικό κόσμο που είχε ανοίξει με τις Συμφωνίες του Αβραάμ (Abraham Accords). Οι συμφωνίες, που ξεκίνησαν το 2020, προορίζονταν να θεμελιώσουν ένα νέο πλαίσιο συνεργασίας, βασισμένο στη σταθερότητα, την οικονομική ανάπτυξη και τη σταδιακή αποκλιμάκωση των συγκρούσεων στη Μέση Ανατολή. Ωστόσο, η επιλογή του Τελ Αβίβ να στοχοποιήσει πρόσωπα εντός του Κατάρ -μιας χώρας που είχε αναλάβει ρόλο μεσολαβητή- μαρτυρούν πως το Ισραήλ λειτουργεί πλέον ως μια ανεξέλεγκτη στρατιωτική δύναμη.
Το αποτέλεσμα είναι ένα κλίμα καχυποψίας, που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο όχι μόνο τις Συμφωνίες του Αβραάμ αλλά και κάθε μελλοντική προσπάθεια οικοδόμησης εμπιστοσύνης στην περιοχή. Αναλυτές προειδοποιούν ότι οι κυβερνήσεις του Κόλπου ανησυχούν όχι μόνο για την περιφερειακή αστάθεια αλλά και για την πίεση από τις κοινωνίες τους, που παραμένουν έντονα φιλοπαλαιστινιακές.
Η Ντόχα έχει ήδη προειδοποιήσει ότι θα «παγώσει» τον ρόλο της ως μεσολαβητή στις διαπραγματεύσεις Ισραήλ–Χαμάς, ενώ οι Σαουδάραβες σκοπεύουν να πιέσουν την Ουάσιγκτον, προειδοποιώντας ότι τα αμερικανικά σχέδια για «ειρήνη μέσω περιφερειακής ενσωμάτωσης» κινδυνεύουν να καταρρεύσουν.
Τα 4 πιθανά σενάρια
1. Πάγωμα ή αναθεώρηση των Συμφωνιών του Αβραάμ
Οι χώρες του Κόλπου που είχαν ανοίξει διαύλους με το Ισραήλ βρίσκονται πλέον υπό ασφυκτική κοινωνική και πολιτική πίεση. Εάν η εικόνα του Ισραήλ ως ανεξέλεγκτης δύναμης παγιωθεί, είναι πιθανό να παγώσουν και οι διπλωματικές διαδικασίες ή να θέσουν νέους, αυστηρότερους, όρους συνεργασίας.
2. Ενίσχυση της φιλοπαλαιστινιακής στάσης
Η επίθεση στη Ντόχα θεωρείται σχεδόν βέβαιο πως θα πυροδοτήσει ένα νέο κύμα αλληλεγγύης προς την Παλαιστίνη με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
3. Διπλωματική πίεση προς τις ΗΠΑ
Οι αραβικές χώρες δεν αποκλείεται να απαιτήσουν από την Ουάσιγκτον να «μαζέψει» το Ισραήλ, θέτοντας όρια στις στρατιωτικές του επιχειρήσεις εκτός συνόρων. Η στάση των ΗΠΑ θα είναι κρίσιμη, καθώς οι Συμφωνίες του Αβραάμ αποτέλεσαν προϊόν αμερικανικής μεσολάβησης.
4. Κλιμάκωση αστάθειας στη Μέση Ανατολή
Αν οι διαμεσολαβητικές προσπάθειες του Κατάρ αποσυρθούν οριστικά, τότε οι διαπραγματεύσεις για εκεχειρία και για απελευθέρωση ομήρων στη Γάζα θα καταρρεύσουν. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε παρατεταμένη σύγκρουση και σε νέες εστίες έντασης στην περιοχή.
Η επίθεση του Ισραήλ στην Ντόχα έθεσε υπό αμφισβήτηση ολόκληρο το πολιτικό οικοδόμημα που είχε αρχίσει να σχηματίζεται γύρω από τις Συμφωνίες του Αβραάμ. Αντί για νέα εποχή συνεργασίας, η Μέση Ανατολή φαίνεται πως μπαίνει σε φάση όπου η στρατιωτική ισχύς υπερισχύει της διπλωματίας, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ασφάλεια και τη σταθερότητα της περιοχής.
Διαβάστε επίσης:
Ουκρανία: 3 νεκροί στο Ντονέτσκ – Κατάληψη νέου χωριού στην επαρχία Ντνιπροπετρόφσκ από τη Ρωσία