Στεγαστική κρίση: Ακρίβεια, έλλειψη κατοικιών και περιορισμένες κυβερνητικές παρεμβάσεις

Η χώρα αντιμετωπίζει μία από τις πιο έντονες στεγαστικές κρίσεις στην Ευρώπη, η οποία έχει πλέον χαρακτηριστικά διαρθρωτικού προβλήματος. Σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, το 31% των ελληνικών νοικοκυριών δαπανά πάνω από το 40% του εισοδήματός του για στέγαση – ποσοστό που αποτελεί το υψηλότερο στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ανάμεσα στους ενοικιαστές, η πίεση είναι ακόμα μεγαλύτερη, με το 60% να δαπανά πάνω από το 40%, ενώ σε περιοχές όπως η Κρήτη και η Δυτική Ελλάδα σχεδόν 85% των ενοικιαστών αντιμετωπίζει στεγαστική υπερένταση.

Η ανοδική τάση των τιμών των ακινήτων εντείνει την πίεση. Τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος δείχνουν ότι το 2024 οι τιμές των διαμερισμάτων αυξήθηκαν κατά 8,9% κατά μέσο όρο, ενώ το πρώτο τρίμηνο του 2025 καταγράφηκε νέα άνοδος 6,8%. Στην Αθήνα οι τιμές ανέβηκαν κατά 5,5%, στη Θεσσαλονίκη 10%, ενώ σε άλλες πόλεις ξεπέρασαν το 7%. Οι αυξήσεις αφορούν κυρίως νεόδμητα ακίνητα (8%), ενώ τα παλαιότερα καταγράφουν μικρότερη άνοδο (6%). Σε επίπεδο Αττικής, οι τιμές της τελευταίας πενταετίας έχουν αυξηθεί κατά περισσότερο από 40%, με εντυπωσιακά άλματα σε Κολωνάκι (100%), Πειραιά (89%) και Νίκαια (87,5%).

Παράλληλα, η αγορά ενοικίων καταγράφει σοβαρές πιέσεις. Έρευνα του ΙΟΒΕ καταδεικνύει ότι το 40% των ενοικιαστών δαπανά πάνω από το 30% του εισοδήματος για στέγαση, ενώ το 17% ξοδεύει έως και το μισό. Το πρόβλημα ενισχύεται από τον χαμηλό ρυθμό κατασκευής νέων κατοικιών, που δεν ξεπερνά τις 35.000 ετησίως, έναντι ζήτησης 405.000 ακινήτων για την περίοδο 2011–2021, με αποτέλεσμα ένα έλλειμμα περίπου 180.000 κατοικιών. Στην αγορά παραμένουν επίσης περίπου 700.000 κλειστά ή ανενεργά ακίνητα, που δεν συμβάλλουν στο διαθέσιμο απόθεμα, ενώ τα υπάρχοντα κίνητρα για την ενεργοποίησή τους θεωρούνται ανεπαρκή.

Το κυβερνητικό πακέτο της ΔΕΘ εστιάζει κυρίως στη μείωση της φορολογίας εισοδήματος και τη στήριξη της μεσαίας τάξης, αλλά σε ό,τι αφορά τα ακίνητα και τη στέγη δεν περιλαμβάνει ουσιαστικά μέτρα για την ενίσχυση της προσφοράς ή τον περιορισμό των υψηλών ενοικίων. Ο πρωθυπουργός έχει προαναγγείλει στοχευμένες παρεμβάσεις στο μέλλον, αφήνοντας όμως ανοιχτό το πότε και πώς θα εφαρμοστούν.

Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ) αξιολόγησε ορισμένες εξαγγελίες θετικά: τη μείωση του συντελεστή φορολογίας στο μεσαίο κλιμάκιο των ενοικίων, την παράταση της τριετούς φοροαπαλλαγής για τις κενές κατοικίες, τη μείωση κατά 30% του τεκμηρίου κατοικίας και την κατάργηση του ΕΝΦΙΑ στην πρώτη κατοικία σε μικρούς οικισμούς. Η αποτελεσματικότητα αυτών των μέτρων θα κριθεί από την εξειδίκευσή τους και την εφαρμογή τους στην πράξη, ειδικά για την επιστροφή κενών κατοικιών στην αγορά και την αύξηση της προσφοράς ενοικίων.

Μέχρι στιγμής, η στεγαστική κρίση παραμένει ενεργή. Η συνύπαρξη αυξανόμενων τιμών, περιορισμένων νέων κατασκευών και ανεπαρκών παρεμβάσεων δείχνει ότι η πίεση στα νοικοκυριά δεν πρόκειται να μειωθεί σύντομα. Η εξέλιξη της αγοράς θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από την ταχύτητα και την αποτελεσματικότητα των μελλοντικών κυβερνητικών πρωτοβουλιών, καθώς και από το πώς θα αξιοποιηθούν τα κλειστά ή ανενεργά ακίνητα για τη στέγαση των πιο ευάλωτων κοινωνικών ομάδων.

Διαβάστε επίσης:

Εκδήλωση REBRAIN GREECE 7 Δεκεμβρίου στη Νέα Υόρκη – Ξεκίνησαν οι δηλώσεις ενδιαφερομένων

Στεγαστικό επίδομα: Ανοίγει ξανά η πλατφόρμα για υποβολές αιτήσεων για λίγες ημέρες

Οι… έξω πάνε καλά: Η Golden Visa απογειώνεται, οι Έλληνες δεν βρίσκουν στέγη

Πηγή: ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ | topontiki.gr