Εκτροχιασμός clawback: Κραυγή αγωνίας από τους ασθενείς για την πρόσβαση σε καινοτόμες θεραπείες – Τι λέει η πρόεδρος της Ένωσης Ασθενών στο topontiki.gr
Ο εκτροχιασμός του clawback το 2024 στα νοσοκομειακά φάρμακα απειλεί την πρόσβαση των ασθενών, ιδιαίτερα στις καινοτόμες θεραπείες.
Το μνημονιακό μέτρο του clawback, δηλαδή οι αναγκαστικές επιστροφές χρήματων από τις εταιρίες στο κράτος στις περιπτώσεις υπέρβασης του προϋπολογισμού, συνεχίζει να «φρενάρει» στην πρόσβαση των ασθενών σε θεραπείες που σώζουν ζωές. Την ίδια ώρα η Πολιτεία, παρά τις δεσμεύσεις της, επιμένει στην πολιτική υποχρηματοδότησης στην υγεία.
Τι σημαίνει αυτό για τους ασθενείς; Ενδεικτικά αναφέρουμε από τα 173 φάρμακα που έχουν λάβει έγκριση από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΜΑ), μόλις τα 75 είναι διαθέσιμα στους Έλληνες ασθενείς σύμφωνα με τα στοιχεία από τη μελέτη του 2025 της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Φαρμακευτικών Βιομηχανιών και Ενώσεων (EFPIA), που ανακοινωθήκαν τον περασμένο Μάϊο. Αυτό σημαίνει ότι το 55% των νέων φαρμάκων δεν έρχονται τελικά στη χώρα μας, ενώ η καθυστέρηση στην πρόσβαση των Ελλήνων ασθενών στις νέες και καινοτόμες θεραπείες έχει φτάσει κατά μέσο όρο στις 654 ημέρες, δύο μήνες παραπάνω σε σύγκριση με την προηγούμενη χρονιά.
Τα στοιχεία της ΕΚΑΠΥ για το clawback του 2024
Πρόσφατα τα ανησυχητικά στοιχεία για την υπέρβαση του προϋπολογισμού στα καινοτόμα νοσοκομειακά φάρμακα έφερε στη δημοσιότητα το PhARMA Innovation Forum, κρούοντας για άλλη μια φορά το κώδωνα του κινδύνου.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Εθνικής Κεντρικής Αρχής Προμήθειων Υγείας (Ε.Κ.Α.Π.Υ), το clawback για φάρμακα άνω των 30 ευρώ έφτασε το 79,8% το πρώτο εξάμηνο του 2024, λίγο χαμηλότερα από το 83% του 2023, ωστόσο παραμένει μεγάλη διαφορά από την κυβερνητική δέσμευση για 69%. Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι το κράτος καλύπτει μόνο 2 στις 10 θεραπείες, μετακυλίοντας το κόστος στις φαρμακευτικές εταιρείες, γεγονός που έχει προκαλέσει μεγάλες αντιδράσεις.
Η συνάντηση του PIF με τον υπουργό Υγείας
Το PhARMA Innovation Forum είχε συνάντηση με τον υπουργό Υγείας, Άδωνι Γεωργιάδη, τονίζοντας ότι το μνημονιακό μέτρο του clawback έχει οδηγήσει σε πλήρη αδιέξοδο. Ο υπουργός δεσμεύτηκε για διόρθωση με τα σημειώματα του Β’ εξαμήνου ώστε να περιοριστούν οι επιστροφές χρημάτων στο 69% για το 2024, διαφορετικά θα υπάρξει αναδρομική παρέμβαση.
Ωστόσο παρά την κυβερνητική υπόσχεση, το PIF προειδοποιεί ότι η διόρθωση δεν αρκεί για να ανατραπεί το σημερινό αδιέξοδο. Οι ασθενείς κινδυνεύουν να αντιμετωπίσουν καθυστερήσεις και αποκλεισμούς στην πρόσβαση σε καινοτόμες θεραπείες, ενώ η Ελλάδα υποβαθμίζεται ως επενδυτικός προορισμός για την κλινική έρευνα.
Το PIF ζητά άμεση αύξηση του προϋπολογισμού για τα νοσοκομειακά φάρμακα, κάλυψη του κόστους προστασίας για τα σκευάσματα κάτω των 30 ευρώ και αναθεώρηση του clawback ως αποκλειστικού κριτηρίου διαπραγμάτευσης.
Επίσης τονίζει ότι η εντεινόμενη υποχρηματοδότηση δεν αποτελεί απλώς λογιστικό πρόβλημα αλλά εθνικό διακύβευμα που αφορά τη δημόσια υγεία και την ανάπτυξη της χώρας.
Τι λέει Ένωση Ασθενών
Ο εκτροχιασμός του clawback για το 2024 έχει προκαλέσει ανησυχία και προβληματισμό στην Ένωση Ασθενών, όπως είπε στο topontiki.gr η Βασιλική – Ραφαέλα Βακουφτσή Πρόεδρος του Συλλόγου Ατόμων με Νόσο του Crohn και Ελκώδη Κολίτιδα Ελλάδας, Πρόεδρος της Ένωσης Ασθενών Ελλάδας και μέλος Δ.Σ. της International Allience of Patients’ Associations (IAPO).
«Έχοντας ως πρωταρχικό στόχο τη διασφάλιση της πρόσβασης των ασθενών σε αναγκαία φάρμακα και θεραπείες, φυσικά και μας προβληματίζουν οι ενδεχόμενες επιπτώσεις της υπέρβασης της δαπάνης για τα φάρμακα που διατίθενται από το κανάλι των νοσοκομείων για το πρώτο εξάμηνο του 2024».
Σημειώνεται ότι η Ένωση Ασθενών Ελλάδας, στοχεύοντας σε παρεμβάσεις στη δημόσια σφαίρα μέσω τεκμηριωμένων προτάσεων έχει επισημάνει εδώ και χρόνια το πρόβλημα και τις εκφάνσεις του, έχοντας εκπονήσει μεταξύ άλλων, ήδη από το 2021, έρευνα σε συνεργασία με το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, με επιστημονικά υπεύθυνο τον Καθηγητή Νίκο Πολύζο, για την αξιολόγηση της χρηματοδότησης του νοσοκομειακού προϋπολογισμού φαρμάκου με προτάσεις εξορθολογισμού της Δαπάνης στο ΕΣΥ.
«Καθίσταται, προφανές ότι χρειάζεται η δημιουργία ενός συστήματος που θα προσδιορίζει με μεγαλύτερη ακρίβεια ποια θα πρέπει να είναι η φαρμακευτική δαπάνη που θα καλύπτει τις ανάγκες του πληθυσμού με το μικρότερο δυνατό κόστος, θα αξιολογεί σε πραγματικό χρόνο, θα παρεμβαίνει και θα καθορίζει την φαρμακευτική δαπάνη», εξηγεί η κυρία Βακουφτσή.
Σύμφωνα με την ίδια προκειμένου να γίνει αυτό θα πρέπει να επιταχυνθούν οι μεταρρυθμίσεις για την εφαρμογή των θεραπευτικών πρωτοκόλλων, τις κλινικές μελέτες και την πρόσβαση σε καινοτόμες θεραπείες, τον εξορθολογισμό της συνταγογράφησης, τη δημιουργία κλειστών ανά Τμήμα/κλινική φαρμακευτικών προϋπολογισμών, τη στήριξη της κλινικής αριστείας, την προώθηση των γενοσήμων, την περαιτέρω εφαρμογή διαγωνισμών ή/και διαπραγματεύσεων, την αξιολόγηση και την εφαρμογή νέων μοντέλων αποζημίωσης με βάση το θεραπευτικό αποτέλεσμα.
«Μόνο έτσι μπορεί να διασφαλιστεί η πρόσβαση των ασθενών στην θεραπεία και το Σύστημα Υγείας θα μπορεί να ανταπεξέλθει οικονομικά στις προηγμένες και καινοτόμες θεραπείες, οι οποίες θα χορηγούνται μέσω των νοσοκομείων.» εξηγεί η κυρία Βακουφτσή.
Η Ένωση Ασθενών Ελλάδας επικροτεί την έναρξη του διαλόγου, τον οποίο ζητάει να συνεχιστεί με τη συμμετοχή και εκπροσώπων των ασθενών, για την εξεύρεση βιώσιμων και ρεαλιστικών λύσεων, όπως τονίζει η πρόεδρος της Ένωσης Ασθενών επισημαίνοντάς ότι: «Θεωρούμε αυτονόητο, ότι οι λύσεις αυτές δεν θα έχουν οποιοδήποτε οικονομικό αντίκτυπο για τους Έλληνες ασθενείς, οι οποίοι θα εξακολουθούν να έχουν δωρεάν πρόσβαση στις καινοτόμες θεραπείες».
Διαβάστε επίσης:
Φαρμακευτική κάνναβη και Σκλήρυνση κατά Πλάκας: Νέα δεδομένα και ελπίδα για τους ασθενείς
ΕΙΝΑΠ: Αλλαγή μέρας και ώρας στη στάση εργασίας για τον νευροχειρουργό του Θριάσιου
Έντονη ανησυχία από τους ψυχολόγους για ιδιωτικά ΙΕΚ που θα δίνουν πτυχία εκτός πανεπιστημίων
