Ακρίβεια: Ο πληθωρισμός επιβραδύνει, οι τιμές παραμένουν στα ύψη – Η φενάκη της στατιστικής

Παρά την πρόσφατη υποχώρηση του πληθωρισμού σε σχέση με τους προηγούμενους μήνες, η εικόνα της ακρίβειας δεν μπορεί να χαρακτηριστεί «μαγική» ή ενδεικτική ουσιαστικής βελτίωσης. Σύμφωνα με τα πρώτα στοιχεία της Eurostat, ο εναρμονισμένος δείκτης τιμών καταναλωτή στην Ελλάδα διαμορφώθηκε τον Σεπτέμβριο στο 1,8% σε ετήσια βάση, έναντι 3,1% τον Αύγουστο και 3,7% τον Ιούλιο. Η Ελλάδα κατέγραψε τη 3η χαμηλότερη άνοδο μεταξύ των κρατών της Ευρωζώνης, μετά τη Γαλλία (1,1%) και την Κύπρο (0%), ενώ χώρες όπως η Ισπανία και η Γερμανία παρουσίασαν αύξηση 3% και 2,4% αντίστοιχα.
Η συγκριτική υποχώρηση του γενικού δείκτη δίνει την εντύπωση αποκλιμάκωσης, ωστόσο η πραγματική πίεση στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις παραμένει έντονη. Η μείωση οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στις τιμές της ενέργειας και των καυσίμων, γεγονός που αποτυπώνεται στον δείκτη ενέργειας, ο οποίος μειώθηκε στην Ελλάδα κατά 3,7% τον Σεπτέμβριο, από μείωση 1,9% τον Αύγουστο και άνοδο 0,7% τον Ιούλιο. Ωστόσο, αυτή η πτώση δεν αντανακλά πραγματική βελτίωση για τον καταναλωτή. Οι υψηλές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας, ιδιαίτερα για τα πράσινα τιμολόγια και τα ex ante «Κίτρινα» τιμολόγια, συνεχίζουν να επιβαρύνουν τον προϋπολογισμό των νοικοκυριών και να δημιουργούν σημαντική πίεση στις επιχειρήσεις. Η κατάσταση αυτή είναι απόρροια δομικών παθογενειών του συστήματος ηλεκτροδότησης, που δεν επιτρέπει τη μετακύλιση της μείωσης των τιμών χονδρικής πλήρως στον τελικό καταναλωτή.
Στον τομέα των τροφίμων, η επιβράδυνση της ανόδου των τιμών δεν συνιστά λόγο ευφορίας. Ο δείκτης κατέγραψε αύξηση 1,4% σε ετήσια βάση τον Σεπτέμβριο, έναντι 2,4% τον Αύγουστο και 3,3% τον Ιούλιο. Αν και η επιβράδυνση υποδηλώνει κάποια σταθεροποίηση των ρυθμών ανόδου, οι τιμές παραμένουν υψηλές, επηρεάζοντας άμεσα τα νοικοκυριά και περιορίζοντας την αγοραστική τους δύναμη. Η πραγματική πίεση στις δαπάνες για τρόφιμα εξακολουθεί να είναι σημαντική, καθιστώντας σαφές ότι οι καταναλωτές δεν έχουν δει ουσιαστική ανακούφιση.
Στα βιομηχανικά μη ενεργειακά αγαθά, η αύξηση των τιμών επιβραδύνθηκε στο 0,5% τον Σεπτέμβριο, από 1% τον Αύγουστο και 1,3% τον Ιούλιο, ενώ στις υπηρεσίες η άνοδος συνεχίζεται με υψηλούς ρυθμούς, στο 3,4% τον Σεπτέμβριο, από 4,9% τον Αύγουστο και 5,2% τον Ιούλιο. Παρά τις σχετικά μικρότερες αυξήσεις, η συνολική επιβάρυνση για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις που εξαρτώνται από αυτές τις υπηρεσίες παραμένει σημαντική.
Η υπόθεση ότι η πτώση του γενικού δείκτη ισοδυναμεί με ουσιαστική βελτίωση ακυρώνεται από τον δομικό δείκτη πληθωρισμού, που εξαιρεί ενέργεια και τρόφιμα. Ο δομικός δείκτης σημείωσε άνοδο 2,6% τον Σεπτέμβριο, έναντι 3,9% τον Αύγουστο, αποδεικνύοντας ότι η πραγματική επιβάρυνση στην οικονομία παραμένει υψηλή. Η υποχώρηση του γενικού δείκτη οφείλεται κυρίως στις προσωρινές μειώσεις στις τιμές ενέργειας και όχι σε πραγματική αποκλιμάκωση του συνολικού κόστους ζωής.
Συνολικά, η εικόνα που παρουσιάζουν οι δείκτες πληθωρισμού δεν αναιρεί την πραγματικότητα της ακρίβειας. Η πρόσκαιρη πτώση στις τιμές συγκεκριμένων αγαθών δημιουργεί εντύπωση βελτίωσης, αλλά τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις εξακολουθούν να επιβαρύνονται από υψηλά κόστη, κυρίως στην ενέργεια και στα τρόφιμα. Η κατάσταση αυτή αναδεικνύει την ανάγκη για πολιτικές που θα αντιμετωπίσουν δομικά τις παθογένειες του συστήματος ηλεκτροδότησης και θα προσφέρουν πραγματική ανακούφιση στον καταναλωτή, διασφαλίζοντας ότι η όποια αποκλιμάκωση δεν παραμένει επιφανειακή αλλά έχει ουσιαστική επίπτωση στην καθημερινότητα και την αγοραστική δύναμη των πολιτών.
Διαβάστε επίσης:
Eurostat: «Βουτιά» του πληθωρισμού από το 3,1% έπεσε στο 1,8% τον Αύγουστο
Πηγή: ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ | topontiki.gr