Έρευνα ΠΟΥ: Εννέα στους 10 υγειονομικούς πέφτουν θύματα βίας

Στην κατάθλιψη, στις αγχώδεις διαταραχές και την κατάχρηση αλκοόλ έχουν καταλήξει εκατοντάδες υγειονομικοί στην Ελλάδα και την Ευρώπη, εξαιτίας των σκληρών συνθηκών εργασίας στα νοσοκομεία, της έλλειψης προσωπικού και της βίας από εξαγριωμένους ασθενείς και συνοδούς, αναφέρει η αποκαλυπτική έρευνα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.
Σύμφωνα με τα ευρήματά της, η Ευρώπη αντιμετωπίζει μία αληθινή κρίση του υγειονομικού προσωπικού της, η οποία επιδεινώνεται διαρκώς και ωθεί πολλούς γιατρούς και νοσηλευτές να εγκαταλείπουν το επάγγελμά τους.
Η έρευνα αυτή είναι η μεγαλύτερη του είδους που έχει διεξαχθεί ποτέ. Συμμετείχε περισσότερο από το 1% όλων των γιατρών και των νοσηλευτών των 27 κρατών-μελών της ΕΕ, της Ισλανδίας και της Νορβηγίας.
Σε απόλυτους αριθμούς, συμμετείχαν 90.171 υγειονομικοί. Οι 37.864 ήταν γιατροί και οι υπόλοιποι νοσηλευτές.
Οι Έλληνες
Από τη χώρα μας συμμετείχαν:
- 979 γιατροί (το 54% ήταν γυναίκες)
- 1.355 νοσηλευτές (το 85% ήταν γυναίκες).
Η πλειονότητα των συμμετεχόντων στην έρευνα είχαν ηλικία 41 έως 60 ετών και ήταν παντρεμένοι και είχαν παιδιά.
Η έρευνα διεξήχθη μεταξύ Οκτωβρίου 2024 και Απριλίου 2025.
Οι υγειονομικοί συμπλήρωσαν αναλυτικά ερωτηματολόγια για την εργασία τους και για την ψυχική τους υγεία. Τα ευρήματα δόθηκαν στη δημοσιότητα σήμερα με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας.
Τι έδειξε η μελέτη
Σύμφωνα με τις απαντήσεις όσων συμμετείχαν στη μελέτη, ένα σημαντικό ποσοστό γιατρών και νοσηλευτών και στις 29 χώρες εργάζονται σε συνθήκες που βλάπτουν την ψυχική υγεία και την ευεξία τους και κατ’ επέκτασιν τους ασθενείς, σύμφωνα με την Ευρωπα’ι’κή Περιφέρεια του ΠΟΥ.
Μάλιστα λίγο περισσότερο από ένας στους τέσσερις υγειονομικούς στην Ευρώπη (το 28%) έχουν κατάθλιψη. Ένας στους τέσσερις (το 22%) πάσχει από κάποια αγχώδη διαταραχή, ενώ το 3% είναι αλκοολικοί.
Στην Ελλάδα, κατάθλιψη βιώνει το 33% των υγειονομικών, ένα ποσοστό αυτό μας κατατάσσει στην 9η χειρότερη θέση.
Προηγούνται με 50% η Λετονία και η Πολωνία. Οι υγειονομικοί με αγχώδη διαταραχή φτάνουν στο 25% του προσωπικού στη χώρα μας. Εξάρτηση από το αλκοόλ έχει το 3%.
Η νέα έρευνα ανέδειξε επίσης ότι ένας στους 10 γιατρούς και νοσηλευτές στην Ευρώπη έχουν αυτοκτονικό ιδεασμό.
Στην Ελλάδα, σκέψεις αυτοκτονίας κάνει το 10% των γιατρών και το 7% των νοσηλευτών, σύμφωνα με τη νέα έρευνα.
Σε όλες τις χώρες που συμμετείχαν στην έρευνα, πάνω από το 9% των γιατρών και το 15,4% των νοσηλευτών σκέφτονται να εγκαταλείψουν το επάγγελμά τους.
Στη χώρα μας τα αντίστοιχα ποσοστά είναι 8,7% για τους γιατρούς και 21,2% για τους νοσηλευτές.
Οι επιθέσεις στους υγειονομικούς
Κύρια αιτία για την κατάσταση αυτή είναι το ωράριο εργασίας με τις ατέλειωτες υπερωρίες και τις συνεχείς εναλλαγές στις βάρδιες, αλλά και της βίας που είναι ασύλληπτη.
Η νέα έρευνα αποκαλύπτει ότι οι υγειονομικοί βρίσκονται πολύ συχνά αντιμέτωποι με όλες τις μορφές της:
- Τον εργασιακό εκφοβισμό (bullying)
- Την οξυθυμία ασθενών και συγγενών
- Την σωματική βία
- Την σεξουαλική παρενόχληση
- Τις απειλές
Ο μέσος όρος των υγειονομικών που έχουν βιώσει έστω και μία μορφή βίας στον χώρο εργασίας τους ανέρχεται σε 77,6% στις 29 χώρες που συμμετείχαν στην έρευνα.
Στην Ελλάδα οι υγειονομικοί-θύματα βίας είναι πολύ περισσότεροι. Φθάνουν στο 90% – ποσοστό που θέτει την χώρα μας στην τρίτη χειρότερη ευρωπαϊκή θέση. Την πρώτη θέση μοιράζονται με 91% η Κύπρος και η Πολωνία.
Τι είδους βία, όμως, βιώνουν; Οι επτά στους δέκα υγειονομικοί στην Ευρώπη δέχονται την οργή ασθενών και συγγενών. Ο ένας στους τρεις εργασιακό εκφοβισμό. Άλλοι τόσοι δέχονται απειλές. Πάνω από το 10% αναφέρουν σωματική και σεξουαλική βία.
Τις περισσότερες απειλές δέχονται οι υγειονομικοί σε:
- Κύπρο,
- Ελλάδα
- Ισπανία.
Την περισσότερη σεξουαλική παρενόχληση γιατροί και νοσηλευτές σε Κροατία, Φινλανδία και Πολωνία. Η σωματική βία είναι πιο συχνή σε Ιρλανδία, Πολωνία και Ισπανία. Την οργή ασθενών/συγγενών βιώνουν συχνότερα οι υγειονομικοί σε Κύπρο, Λιθουανία και της Πολωνία. Επίσης , οι υγειονομικοί σε Εσθονία, Ελλάδα και Πολωνία δέχονται συχνότερα εργασιακό εκφοβισμό.
Πιο αναλυτικά, οι Έλληνες υγειονομικοί ανέφεραν ότι έχουν υποστεί:
- Το 43% bullying
- Το 80% την οργή από συγγενείς και ασθενείς
- Το 12% σωματική βία
- Το 14% σεξουαλική παρενόχληση
- Το 34% απειλές
Ψυχική υγεία
«Η κρίση στην ψυχική υγεία που βιώνουν οι υγειονομικοί μας απειλεί την ακεραιότητα των ευρωπαϊκών συστημάτων Υγείας», δήλωσε ο Dr. Hans Henri P. Kluge, διευθυντής του WHO Europe. «Η ευεξία τους δεν αποτελεί απλώς ένα ηθικό καθήκον. Είναι θεμελιώδης για ασφαλή, υψηλής ποιότητος φροντίδα για κάθε ασθενή».
Σύμφωνα με προγενέστερη έρευνα του ΠΟΥ, η κατάσταση αυτή δεν αναμένεται να βελτιωθεί αλλά να επιδεινωθεί. Και αυτό, διότι τα επόμενα χρόνια αναμένεται ακόμα μεγαλύτερη μείωση του προσωπικού.
«Η Ευρώπη προβλέπεται πως θα έχει έλλειψη 940.000 υγειονομικών έως το 2030», τόνισε ο Dr. Kluge. «Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε να τους χάνουμε λόγω εξάντλησης, απελπισίας ή βίας».
Πηγη: news.un.org
Διαβάστε επίσης:
ΙΣΑ: Η ψυχική υγεία δεν είναι προνόμιο είναι δικαίωμα