Τι σημαίνει η συμφωνία για τη Γάζα για το πολιτικό μέλλον του Μπενιαμίν Νετανιάχου
Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου επανέλαβε την υπόσχεσή του να αναγκάσει τη Χαμάς να αφοπλιστεί την Παρασκευή σε μια προκλητική και μαχητική ομιλία, μόλις μία ώρα μετά την έναρξη της εκεχειρίας στη Γάζα.
Σε τηλεοπτικό διάγγελμά του, ο πρωθυπουργός του Ισραήλ δήλωσε ότι αντιστάθηκε στις έντονες εγχώριες και διεθνείς πιέσεις για να επιτύχει τον στόχο του να διασφαλίσει «την ασφάλεια του Ισραήλ», επέκρινε τους επικριτές του και επανέλαβε την απειλή για επιστροφή στον πόλεμο εάν χρειαστεί.
«Η Χαμάς συμφώνησε με τη συμφωνία μόνο όταν ένιωσε το σπαθί να ακουμπάει στον λαιμό της και εξακολουθεί να είναι στον λαιμό της… Η Χαμάς θα αφοπλιστεί και η Γάζα θα αποστρατιωτικοποιηθεί… Αν αυτό επιτευχθεί με τον εύκολο τρόπο, τόσο το καλύτερο. Και αν όχι, θα επιτευχθεί με τον δύσκολο τρόπο», δήλωσε ο Νετανιάχου.
Η συμφωνία που υπογράφηκε νωρίς την Πέμπτη και τέθηκε σε εφαρμογή την Παρασκευή θα οδηγήσει στην απελευθέρωση 20 ζωντανών ομήρων από τη Χαμάς εντός 72 ωρών, στην αποχώρηση των ισραηλινών δυνάμεων από περιοχές της Γάζας και στην απελευθέρωση περίπου 2.000 Παλαιστινίων κρατουμένων που κρατούνται σε ισραηλινές φυλακές. Τα περαιτέρω βήματα δεν είναι ακόμη σαφή.
Στην ομιλία του, ο Νετανιάχου δήλωσε ότι η επίτευξη ασφάλειας για το Ισραήλ σήμαινε «διάσπαση του ιρανικού άξονα, του οποίου η Χαμάς αποτελεί κεντρικό συστατικό», υπονοώντας ότι το είχε πετύχει αυτό κατά τη διάρκεια των 24 μηνών αμείλικτης σύγκρουσης.
Οι αναλυτές χαρακτήρισαν την ομιλία ως «προεκλογική ομιλία».
«Πάντα κάνει προεκλογική εκστρατεία. Σε κάθε ομιλία του λέει: “Έγω διέταξα αυτό”, “Έγω διέταξα εκείνο”. Είναι πάντα εγώ, εγώ, εγώ… Αυτό κάνει καλύτερα», δήλωσε στον Guardian ο Γιόσι Μέκελμπεργκ, ειδικός στην ισραηλινή πολιτική στο think tank Chatham House του Λονδίνου.
Η δημοτικότητα του Νετανιάχου δεν έχει ανακάμψει σημαντικά από την αιφνιδιαστική επιδρομή της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023 που πυροδότησε τον πόλεμο στη Γάζα. Η επίθεση σκότωσε 1.200 ανθρώπους, κυρίως πολίτες, ενώ άλλοι 250 κρατήθηκαν όμηροι. Έκτοτε, ακόμη και μικρές ενισχύσεις για τον Νετανιάχου και το κόμμα του Λικούντ μετά από στρατιωτικές εκστρατείες κατά της Χεζμπολάχ στον Λίβανο πέρυσι και κατά του Ιράν τον Ιούνιο έχουν γίνει μόνο εις βάρος άλλων μελών του νυν κυβερνώντος συνασπισμού, του πιο δεξιού στην ιστορία του Ισραήλ.
Οι εκλογές στο Ισραήλ αναμένονται σε περίπου ένα χρόνο, αλλά οι περισσότεροι παρατηρητές τις αναμένουν εντός έξι μηνών. Η πιο πρόσφατη δημοσκόπηση, που δημοσιεύθηκε την Παρασκευή από την ισραηλινή εφημερίδα Ma’ariv, έδειξε ότι η ευρεία υποστήριξη για την κατάπαυση του πυρός και την απελευθέρωση ομήρων μεταξύ των Ισραηλινών είχε ενισχύσει το Λικούντ μόνο κατά δύο έδρες και ότι ο τωρινός συνασπισμός θα αντιμετώπιζε και πάλι ήττα με μεγάλη διαφορά.
Οι ακροδεξιοί υπουργοί, οι οποίοι έχουν ορκιστεί εδώ και καιρό να ρίξουν την τρέχουσα κυβέρνηση εάν ο πόλεμος τερματιζόταν χωρίς την ολοκληρωτική καταστροφή της Χαμάς και τον ισραηλινό έλεγχο ολόκληρης της Γάζας, δεν έχουν μέχρι στιγμής πραγματοποιήσει την απειλή τους. Στην έρευνα της Ma’ariv, σχεδόν οι μισοί από τους ερωτηθέντες ήθελαν να διεξαχθούν εκλογές το συντομότερο δυνατό.
«Ο Μπίμπι [ένα ευρέως χρησιμοποιούμενο ψευδώνυμο για τον Νετανιάχου] αναγκάστηκε να αποδεχτεί ότι αυτό είναι το τέλος του πολέμου, ακόμα κι αν δεν χρησιμοποιήσει αυτές τις συγκεκριμένες λέξεις… οπότε τώρα θα αξιοποιήσει στο έπακρο την κατάσταση. Όλα είναι καλά για τον Μπίμπι», δήλωσε ο Άνσελ Φέφερ, ανταποκριτής του Economist στο Ισραήλ και βιογράφος του Νετανιάχου.
«Ακόμα και στα 75 του, δεν μπορεί να φανταστεί τη ζωή έξω από το γραφείο του πρωθυπουργού… και [το να διατηρήσει την εξουσία] θα αποτελούσε δικαίωση ως ο άνθρωπος που κατέστρεψε τον ιρανικό άξονα, όχι ως ο άνθρωπος που ευθύνεται για την 7η Οκτωβρίου. Δεν νομίζω ότι υπάρχει σενάριο όπου θα φύγει για να φροντίσει τις τριανταφυλλιές του».
Οι επόμενες εβδομάδες θα φέρουν περαιτέρω προκλήσεις για τον Νετανιάχου, ο οποίος κατέχει την εξουσία στο Ισραήλ για 18 χρόνια συνολικά, περισσότερο από τον Νταβίντ Μπεν Γκουριόν, που θεωρείται ο ιδρυτής της χώρας. Αντιμετωπίζει κατηγορίες διαφθοράς που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε απαγόρευση άσκησης δημόσιου αξιώματος ή ακόμη και φυλάκιση, και θα αντιμετωπίσει επίσης νέες εκκλήσεις για πλήρη δικαστική έρευνα σχετικά με τις αποτυχίες που επέτρεψαν την επιδρομή της Χαμάς το 2023. Οποιαδήποτε εκεχειρία στη Γάζα είναι πιθανό να είναι εύθραυστη και η εφαρμογή πιο ακανθωδών τμημάτων του σχεδίου Τραμπ, συμπεριλαμβανομένων πολλών στοιχείων που ευνοούν το Ισραήλ, θα είναι εξαιρετικά δύσκολη.
Το κλειδί για τον Νετανιάχου θα είναι να πείσει τους Ισραηλινούς ότι παραμένει «ο Κύριος Ασφάλειας» παρά τη χειρότερη καταστροφή ασφαλείας στην ιστορία της χώρας που συνέβη κατά τη διάρκεια της θητείας του. Η έντονη υποστήριξη που αναμένεται να προσφέρει ο Ντόναλντ Τραμπ όταν μιλήσει στην Κνεσέτ, το κοινοβούλιο του Ισραήλ, τη Δευτέρα θα βοηθήσει.
«Ο Νετανιάχου είναι η κεντρική ιστορία αυτού του πολέμου… Σήμερα, το Ισραήλ βρίσκεται στην ισχυρότερη θέση ασφαλείας στην ιστορία του: δεν υπάρχει συριακή απειλή, η Χεζμπολάχ έχει υποστεί ένα σοβαρό πλήγμα, όπως και το Ιράν και η Χαμάς. Το πιθανό μήνυμα του Νετανιάχου θα είναι: κοιμηθήκαμε, αλλά σηκώθηκαμε με πλήρη ισχύ – και νικήσαμε όλους τους εχθρούς του Ισραήλ», δήλωσε ο Ούντι Τέννε, στρατηγικός σύμβουλος και διευθυντής διεθνούς εκστρατείας, ο οποίος έχει συνεργαστεί με κορυφαίους ηγέτες στο Ισραήλ.
Παρά το κόστος του πολέμου στη Γάζα, τη διεθνή απομόνωση του Ισραήλ και τις εσωτερικές διαιρέσεις, το ευρύτερο πολιτικό τοπίο μπορεί να ευνοεί τον Νετανιάχου. Οποιαδήποτε αντιπολίτευση είναι κατακερματισμένη.
Ο Λαχάβ Χάρκοφ, ανώτερος πολιτικός ανταποκριτής στην αμερικανική εφημερίδα Jewish Insider, δήλωσε ότι το Ισραήλ και οι πολιτικοί του έχουν μετατοπιστεί προς τα δεξιά.
«Οι Ισραηλινοί δεν φαίνεται να έχουν ιδιαίτερη όρεξη για τα ειρηνιστικά πράγματα αυτή τη στιγμή», είπε ο Χάρκοφ. «Μπορεί να μην φαίνεται λογικό, αλλά το κεντρικό ερώτημα στην ισραηλινή πολιτική παραμένει το ίδιο όπως ήταν εδώ και πολύ καιρό: ναι στον Μπίμπι ή όχι στον Μπίμπι;».
Διαβάστε επίσης:
Ύστατη προσπάθεια από τον Μακρόν: Στο Μέγαρο Ελιζέ για διαβουλεύσεις οι ηγέτες αντιπολίτευσης
