Οι Tomahawk καταλύτης για το Ουκρανικό
Μέχρι σήμερα, εκτιμούσαμε ότι ο χρόνος είναι με το μέρος της Ρωσίας, καθότι επένδυε στο αφήγημα της νίκης του Βλαντίμιρ Πούτιν. Το Κρεμλίνο πίστευε ότι η ουκρανική άμυνα θα κατέρρεε αργά ή γρήγορα. Σήμερα όμως, εννέα μήνες μετά την ανάληψη της ηγεσίας από τον Ντόναλντ Τραμπ, το Ουκρανικό φαίνεται να έχει εισέλθει σε μια νέα φάση, κατά την οποία ο χρόνος δεν είναι σύμμαχος του Κρεμλίνου.
Ο Πούτιν «κατάφερε να κάψει το ατού του Τραμπ» και τώρα, με εξουθενωμένο τον ρωσικό στρατό και φθίνουσα τη ρωσική οικονομία, θα χρειαστεί να αντιμετωπίσει, εκτός από τις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις, την απειλητικά μεταβαλλόμενη αμερικανική πολιτική, αλλά και την ευρωπαϊκή κοινή αμυντική βούληση. Ακόμη πιο δύσκολα προβλήματα φαίνεται να βάζουν στο Κρεμλίνο οι μεγάλου βεληνεκούς αμερικανικοί πύραυλοι cruise Tomahawk, που πιθανόν να ενισχύσουν βραχυπρόθεσμα το οπλοστάσιο του Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Το Κρεμλίνο επιδιώκει επικοινωνιακά την εύνοια του Τραμπ
Βέβαια, η στροφή Τραμπ δεν αποκλείεται να αποδειχτεί μπλόφα, μια αλλαγή τακτικής, ώστε ο Πούτιν να προσαρμοστεί στην προοπτική μιας ειρηνευτικής διευθέτησης απαλλαγμένης από τις μαξιμαλιστικές αξιώσεις του Κρεμλίνου.
Επειδή λοιπόν έχουν στενέψει τα χρονικά περιθώρια, οι ρωσικές δυνάμεις διεξάγουν αφενός πρωτοφανείς μαζικές επιθέσεις με μη επανδρωμένα αεροσκάφη και πυραύλους κατά πολιτικών και ενεργειακών ουκρανικών υποδομών, αφετέρου υβριδικό πόλεμο σε γειτονικές ευρωπαϊκές χώρες, ώστε να μειώσουν το ηθικό και την άμυνα της Ουκρανίας καθώς και να αποτρέψουν την αμυντική συσπείρωση των Ευρωπαίων.
Αναπόφευκτα η ρωσική απειλή θα γίνει περισσότερο επιθετική, εκτός και αν ο Πούτιν πεισθεί ότι το κόστος θα είναι βαρύ. Το ερώτημα είναι αν η Ευρώπη μπορεί να πείσει ότι, με την αμερικανική υποστήριξη που δεν θεωρείται δεδομένη, είναι αποφασισμένη να εξουδετερώσει τη ρωσική συμβατική και υβριδική απειλή.
Η Μόσχα προβληματισμένη από τη στροφή της Ουάσιγκτον επιδιώκει επικοινωνιακά να κερδίσει την «εύνοια» του Τραμπ, ενώ παράλληλα εκτρέπει την ευθύνη στο Κίεβο και τις Βρυξέλλες για την καθυστέρηση των διαπραγματεύσεων. Για παράδειγμα, ο Πούτιν ισχυρίστηκε την προηγούμενη εβδομάδα ότι αυτός και ο Αμερικανός Πρόεδρος έχουν κατανοήσει πώς να επιλύσουν ειρηνικά το Ουκρανικό. Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ ισχυρίστηκε ότι ο Ζελένσκι δεν απάντησε στις προτάσεις της Ρωσίας, ενώ ο βοηθός του Ρώσου Προέδρου Γιούρι Ουσάκοφ σημείωσε την ετοιμότητα της Ρωσίας «να κάνει ορισμένα βήματα» προς την ειρηνευτική πρωτοβουλία.
Η απειλή των Tomahawk ως διπλωματικός επιταχυντής
Ο Πούτιν και οι Ρώσοι αξιωματούχοι συνέχισαν να απειλούν τη Δύση, αν οι Ηνωμένες Πολιτείες προμηθεύσουν την Ουκρανία με πυραύλους Tomahawk. Ισχυρίσθηκαν ότι η Ρωσία αφενός ολοκληρώνει την ανάπτυξη ενός νέου, πιθανώς πυρηνικού, όπλου που θα ανακοινώσει σύντομα, αφετέρου ενδέχεται σύντομα να επαναλάβει τις πυρηνικές δοκιμές. Ακόμη, κατηγόρησαν τις Ηνωμένες Πολιτείες ότι διακινδυνεύουν έναν τρίτο παγκόσμιο πόλεμο και ότι η Ρωσία μπορεί να αναπτύξει πυραύλους στην Κούβα!
Πέραν των απειλών και εφαρμόζοντας τη στρατηγική του μαστίγιου και καρότου, ο Ρώσος Πρόεδρος ισχυρίστηκε ότι υπάρχει ακόμη αρκετός χρόνος για να παραταθεί η «Νέα Συνθήκη για τη Μείωση των Στρατηγικών Όπλων» (New START) μετά τη λήξη της στις 5 Φεβρουαρίου 2026 και ότι μια νέα συμφωνία με τις ΗΠΑ για τον έλεγχο των πυρηνικών όπλων θα ήταν «αποδεκτή και χρήσιμη» για τη Ρωσία.
Δεν αποκλείεται η απειλή των Tomahawk να αποδειχθεί ο καταλύτης που θα οδηγήσει τη Μόσχα και το Κίεβο στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με πιο ρεαλιστικές εκατέρωθεν απαιτήσεις. Μάλιστα, μετά τις θετικές εξελίξεις για τον τερματισμό του πολέμου Ισραήλ – Χαμάς, το τάιμινγκ φαίνεται ιδιαίτερα πρόσφορο και για μια διπλωματική πρωτοβουλία στο Ουκρανικό.
Ουκρανικές επιθέσεις κατά ρωσικών διυλιστηρίων
Την προηγούμενη εβδομάδα, η Ρωσία ανέφερε έναν αυξανόμενο αριθμό ουκρανικών επιθέσεων με drones βαθιά μέσα στην επικράτειά της, με ορισμένες να φτάνουν σχεδόν τα 2.000 χιλιόμετρα από τα ουκρανικά σύνορα.
Οι «Financial Times» τονίζουν ότι η Ουκρανία έχει εντείνει τις επιθέσεις της κατά των ρωσικών διυλιστηρίων πετρελαίου, καθώς από τον Αύγουστο του 2025 στοχοποίησε τουλάχιστον τις 16 από τις 38 εγκαταστάσεις της Ρωσίας, με αποτέλεσμα οι εξαγωγές πετρελαίου να βρίσκονται στα χαμηλότερα επίπεδα από το 2020.
Ρωσικές επιθέσεις με drones και πυραύλους
Ο Ζελένσκι δήλωσε ότι την προηγούμενη εβδομάδα τα ρωσικά στρατεύματα εκτόξευσαν κατά της Ουκρανίας περισσότερα από 3.100 drones, 92 πυραύλους διαφόρων τύπων και περίπου 1.360 βόμβες ολίσθησης (βόμβες στις οποίες έχουν προστεθεί πτερύγια και σύστημα πλοήγησης, επιτρέποντάς τες να ολισθαίνουν προς έναν στόχο, γεγονός που τις επιτρέπει να εκτοξεύονται από απόσταση και να μειώνουν την τρωτότητα του αεροσκάφους).
Το «Ινστιτούτο για τη Μελέτη του Πολέμου» (ISW) εκτιμά ότι η Ρωσία δίνει προτεραιότητα στις επιθέσεις κατά πολιτικών και ενεργειακών υποδομών, προκειμένου να υποβαθμίσει την ενεργειακή ασφάλεια της Ουκρανίας ενόψει του χειμώνα και να αποθαρρύνει τον ουκρανικό πληθυσμό. Επιπρόσθετα, πρόσφατο δημοσίευμα του Bloomberg αναφέρει ότι ήδη έχει καταστραφεί περισσότερο από το ήμισυ της εγχώριας παραγωγής φυσικού αερίου της Ουκρανίας.
Εν αναμονή νέου γύρου διαπραγματεύσεων
Ο Τραμπ, μετά το Σαρμ ελ Σέιχ, φαίνεται διατεθειμένος να πιέσει τη Μόσχα, αυτή τη φορά όχι μέσω κυρώσεων, αλλά με στρατηγικά όπλα αποτροπής. Η Ρωσία, παγιδευμένη ανάμεσα σε μια φθίνουσα οικονομία και μια «κουρασμένη» πολεμική μηχανή, αναζητά διέξοδο μέσω μιας «ειρηνευτικής» ρητορικής προς την Ουάσιγκτον, αλλά «απειλητικής» προς τις Βρυξέλλες.
Εκτιμάται λοιπόν ότι η Μόσχα, η Ουάσιγκτον, το Κίεβο και οι Βρυξέλλες προετοιμάζονται για έναν νέο γύρο «σκληρών» και περισσότερο ουσιαστικών διαπραγματεύσεων.
Βασίλης Γιαννακόπουλος
Ταξίαρχος ε.α. της Π.Α., γεωστρατηγικός αναλυτής ([email protected])
Διαβάστε επίσης:
Κυβέρνηση: Μαύρα μαντάτα από τις δημοσκοπήσεις
