Οι Tomahawk προβλημάτισαν το Κρεμλίνο
Η ξαφνική κινητικότητα στις ρωσο-αμερικανικές σχέσεις οφείλεται – έστω και εν μέρει – στην απειλή χρήσης των αμερικανικών βλημάτων cruise μεγάλου βεληνεκούς, η οποία φαίνεται ότι είχε ωθήσει αρχικά τον Βλαντίμιρ Πούτιν να επανέλθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για την επίλυση του Ουκρανικού. Ωστόσο η απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ να μην παραδώσει τους πυραύλους στο Κίεβο, καθώς και οι απαιτήσεις των δύο ηγετών οδήγησαν στην αναβολή της συνάντησής τους στην Ουγγαρία.
Οι πύραυλοι έκαναν τη δουλειά τους
Φαίνεται ότι «η απειλή των Tomahawk λειτούργησε καταλυτικά» στην επανέναρξη των ειρηνευτικών συνομιλιών για το Ουκρανικό. Δημοσίευμα της «Washington Post» αναφέρει ότι στις 16 Οκτωβρίου, στη διάρκεια μιας δίωρης τηλεφωνικής επικοινωνίας, ο Πούτιν είπε στον Αμερικανό Πρόεδρο πως η Ουκρανία πρέπει να παραχωρήσει στη Ρωσία το υπόλοιπο της μη κατεχόμενης περιφέρειας Ντονέτσκ, ως προϋπόθεση για τον τερματισμό του πολέμου. Πρόσθεσε ότι θα ήταν πρόθυμος να παραδώσει σε αντάλλαγμα τμήματα των κατεχόμενων περιφερειών Ζαπορίζια και Χερσώνα.
Ο Πούτιν προθυμοποιήθηκε να ανταλλάξει τμήματα της Χερσώνας και της Ζαπορίζια για το Ντονέτσκ, γεγονός που χαρακτηρίζεται ως «μια μικρή παραχώρηση» σε σύγκριση με προηγούμενες απαιτήσεις. Από την πλευρά του ο Τραμπ δεν σχολίασε δημόσια το αίτημα του Πούτιν, το οποίο αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου θεώρησαν «πρόοδο». Την επομένη, στη διάρκεια μιας συνάντησης υψηλής έντασης με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο Τραμπ προέτρεψε τον Ουκρανό ομόλογό του να αποδεχτεί τους όρους του Πούτιν. Τον προειδοποίησε μάλιστα ότι σε αντίθετη περίπτωση ο Πούτιν θα καταστρέψει την Ουκρανία.
Όπως αναφέρουν τα διεθνή ΜΜΕ, ο Ρώσος ηγέτης όχι μόνο έσπευσε να μιλήσει με τον Αμερικανό ομόλογό του, αλλά συμφώνησε και σε μια σύνοδο κορυφής ΗΠΑ – Ρωσίας για το Ουκρανικό, την οποία θα φιλοξενούσε ο Βίκτορ Όρμπαν τις επόμενες εβδομάδες. Όμως, η συνάντηση Τραμπ – Πούτιν ναυάγησε την Τρίτη. Το Κρεμλίνο επέμενε στην απαίτησή του να παραχωρηθεί στη Ρωσία ο έλεγχος ολόκληρης της περιφέρειας Ντονμπάς. Αντίθετα ο Λευκός Οίκος επέμενε ότι η γραμμή μετώπου της ρωσο-ουκρανικής σύγκρουσης θα πρέπει να παγώσει στο σημερινό status. Δηλαδή να συμφωνηθεί μια προσωρινή κατάπαυση του πυρός.
Καθόλου απίθανο το ναυάγιο του τετ-α-τέτ Τραμπ – Πούτιν στην Ουγγαρία να οφείλεται και στην αλλαγή στάσης του Κρεμλίνου, η οποία προέκυψε ύστερα από επαναξιολόγηση της ρωσικής πρότασης. Η προαναφερόμενη «μικρή παραχώρηση» από τη ρωσική πλευρά πιθανώς επαναξιολογήθηκε ως αδυναμία, η οποία μπορεί να στοιχίσει στη Ρωσία, αν ο Τραμπ μελλοντικά επαναλάβει την απειλή των Tomahawk ή οποιαδήποτε άλλη ισομεγέθη απειλή.
Γιατί ο Πούτιν ζήτησε το Ντονέτσκ;
Η απειλή των Tomahawk είχε αποτέλεσμα να μετριαστούν – έστω και στο ελάχιστο – οι μαξιμαλιστικές απαιτήσεις του Κρεμλίνου. Βέβαια η παραχώρηση της περιφέρειας Ντονέτσκ στους Ρώσους θα μπορούσε μελλοντικά να τροφοδοτήσει τη ρωσική επιθετικότητα κατά της Ουκρανίας.
Η περιφέρεια αυτή περιλαμβάνει εδάφη ζωτικής σημασίας για την άμυνα της Ουκρανίας, συμπεριλαμβανομένης της «ζώνης φρουρίου» στα βορειοανατολικά της. Η παραχώρησή της θα επέτρεπε στις ρωσικές δυνάμεις να αποφύγουν μια μακρά χρονική περίοδο αιματηρών συγκρούσεων και στη συνέχεια να εισβάλουν με επιχειρησιακό πλεονέκτημα στα μετόπισθεν της Ουκρανίας.
Ο Τραμπ και το διαπραγματευτικό οπλοστάσιό του
Παρά τα σχεδόν ανυπέρβλητα εμπόδια, ο Τραμπ πιστεύει ότι μπορεί να τερματίσει τον ρωσο-ουκρανικό πόλεμο, ειδικά υπό το φως της επιτυχίας του στον τερματισμό του πολέμου Ισραήλ – Χαμάς. Χωρίς να το κρύβει, θεωρεί τον εαυτό του ως τον μοναδικό πρωταγωνιστή στην παγκόσμια σκηνή και ως τον μόνο ικανό να τερματίζει τους πολέμους!
Ξένοι αναλυτές εκτιμούν ότι ο Τραμπ δεν έχει ακόμη εξαντλήσει πλήρως το οπλοστάσιό του, στο οποίο περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων οι σκληρές κυρώσεις κατά των ρωσικών εξαγωγών πετρελαίου και φυσικού αερίου, αλλά και ίσως, σε επόμενο στάδιο, στρατηγικά όπλα όπως οι πύραυλοι Tomahawk που τόσο θορύβησαν το Κρεμλίνο.
Εκατέρωθεν μαζικές επιθέσεις με drones και πυραύλους
Στην κεντρική και νότια γραμμή του ουκρανικού μετώπου συνεχίζονται οι χερσαίες επιχειρήσεις χωρίς ιδιαίτερα εδαφικά κέρδη. Αντίθετα, οι εκατέρωθεν μαζικές επιθέσεις με drones – και πυραύλους από τη ρωσική πλευρά – επιφέρουν σημαντικά πλήγματα.
Την τελευταία εβδομάδα (16 έως 22 Οκτωβρίου), οι ρωσικές δυνάμεις εκτόξευσαν κατά της Ουκρανίας 774 επιθετικά drones (Shahed, Gerbera και άλλα), 46 πυραύλους (βαλλιστικούς και cruise) και εκατοντάδες κατευθυνόμενες βόμβες ολίσθησης, που έπληξαν σιδηροδρομικές, λιμενικές, γεωργικές, ενεργειακές και πολιτικές υποδομές. Στην περιφέρεια Ντνιεπροπετρόφσκ έπληξαν ένα ανθρακωρυχείο της εταιρείας DTEK, παγιδεύοντας προσωρινά 192 εργαζομένους.
Όπως αναφέρει το Bloomberg, οι ρωσικές επιθέσεις με drones και πυραύλους έχουν μειώσει κατά περίπου 60% την παραγωγή φυσικού αερίου της Ουκρανίας, γεγονός που πιθανότατα θα αναγκάσει το Κίεβο να δαπανήσει 1,9 δισεκατομμύρια ευρώ σε εισαγωγές καυσίμων τον χειμώνα 2025-2026.
Την ίδια χρονική περίοδο, τα ουκρανικά drones συνέχισαν να στοχοποιούν κυρίως ρωσικές ενεργειακές υποδομές, προκειμένου αφενός να διαταράξουν την ενεργειακή ασφάλεια της Ρωσίας, αφετέρου να περιορίσουν την προμήθεια καυσίμων προς τον ρωσικό στρατό.
Συγκεκριμένα, έπληξαν το διυλιστήριο πετρελαίου Σαράτοφ (ετήσιας χωρητικότητα 4,8 εκατομμυρίων τόνων), το διυλιστήριο πετρελαίου Lukoil στην περιφέρεια Νίζνι Νόβγκοροντ, το διυλιστήριο πετρελαίου Νοβοκουίμπισεφσκ στην περιφέρεια Σαμάρα (επεξεργάζεται περίπου 4,9 εκατομμύρια τόνους πετρελαίου ετησίως), καθώς και το εργοστάσιο επεξεργασίας φυσικού αερίου του Όρενμπουργκ (επεξεργάζεται 45 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ετησίως).
Όταν η απειλή γίνεται διπλωματία
Η αποτροπή μέσω της απειλής παραμένει ένα από τα πλέον ρεαλιστικά εργαλεία της διεθνούς διπλωματίας. Οι Tomahawk μπορεί να μην παραδόθηκαν στο Κίεβο, αλλά η σκιά τους φαίνεται ότι αρκούσε για να ταράξει τους υπολογισμούς του Κρεμλίνου. Το τηλεφώνημα Τραμπ – Πούτιν (16 Οκτωβρίου) άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο αυτή η απειλή να οδηγήσει μελλοντικά σε πραγματική ειρήνη.
Ο Βασίλης Γιαννακόπουλος, είναι ταξίαρχος ε.α. της Π.Α., γεωστρατηγικός αναλυτής ([email protected])
Διαβάστε επίσης:
Deepfake βίντεο υποψήφιας για την προεδρία της Ιρλανδίας συγκλονίζει την προεκλογική εκστρατεία
O Πιτ Χέγκσεθ ως… άλλος Τομ Κρούζ πετάει με μαχητικό αεροσκάφος F-18 (Video)
