Ρομπότ μπορούν να φροντίζουν ηλικιωμένους – Θα τα εμπιστευόσαστε;
Κρυμμένα σε ένα εργαστήριο στο βορειοδυτικό Λονδίνο, τρία μαύρα μεταλλικά ρομποτικά χέρια κινούνται απόκοσμα σε έναν πάγκο εργασίας μηχανικών. Χωρίς νύχια ή τσιμπίδες, αλλά τέσσερα δάχτυλα και ένας αντίχειρας που ανοιγοκλείνουν αργά, με αρθρώσεις σε όλα τα σωστά σημεία.
«Δεν προσπαθούμε να φτιάξουμε τον Εξολοθρευτή», αστειεύεται ο Ριτς Γουόκερ, διευθυντής της Shadow Robot, της εταιρείας που τους κατασκεύασε, όπως αναφέρει άρθρο του BBC.
«Ξεκινήσαμε να κατασκευάσουμε το ρομπότ που θα σας βοηθάει, που θα κάνει τη ζωή σας καλύτερη, τον υπηρέτη γενικής χρήσης σας που μπορεί να κάνει τα πάντα στο σπίτι, να κάνει όλες τις δουλειές του σπιτιού…».
Υπάρχει όμως μια βαθύτερη φιλοδοξία: να αντιμετωπιστεί μία από τις πιο πιεστικές προκλήσεις του Ηνωμένου Βασιλείου – η κλιμακούμενη κρίση στην κοινωνική πρόνοια.
Σύμφωνα με έκθεση του φιλανθρωπικού οργανισμού Skills for Care, υπήρχαν 131.000 κενές θέσεις εργασίας για ενήλικες φροντιστές στην Αγγλία πέρυσι. Συνολικά, περίπου δύο εκατομμύρια άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω στην Αγγλία ζουν με ανεκπλήρωτες ανάγκες φροντίδας, σύμφωνα με την Age UK.
Μέχρι το 2050, ένας στους τέσσερις ανθρώπους στο Ηνωμένο Βασίλειο αναμένεται να είναι ηλικίας 65 ετών και άνω, γεγονός που ενδεχομένως θα επιβαρύνει ακόμη περισσότερο το σύστημα περίθαλψης.
Και εδώ μπαίνουν στο παιχνίδι τα ρομπότ.
Η προηγούμενη κυβέρνηση ανακοίνωσε μια επένδυση 34 εκατομμυρίων λιρών για την ανάπτυξη ρομπότ που θα μπορούσαν ενδεχομένως να χρησιμοποιηθούν για την παροχή φροντίδας. Έφτασε στο σημείο να πει, το 2019, ότι «μέσα στα επόμενα 20 χρόνια, τα αυτόνομα συστήματα όπως… τα ρομπότ θα γίνουν ένα φυσιολογικό κομμάτι της ζωής μας, μεταμορφώνοντας τον τρόπο που ζούμε, εργαζόμαστε και ταξιδεύουμε».
Θα μπορούσε αυτή η επιλογή που προσφέρει η τεχνολογία και ακούγεται περισσότερο σαν κάτι βγαλμένο από ταινία επιστημονικής φαντασίας – να είναι όντως η λύση; Και θα εμπιστευόσασταν πραγματικά τους ηλικιωμένους συγγενείς σας ή τον εαυτό σας όταν είστε στην πιο ευάλωτη θέση σας με αυτό που ουσιαστικά είναι μια πολύ ισχυρή μηχανή;
Ασκήσεις με το ρομπότ Pepper
Πριν από δέκα χρόνια, η κυβέρνησή της Ιαπωνίας άρχισε να προσφέρει επιδοτήσεις σε κατασκευαστές ρομπότ για την ανάπτυξη και τη διάδοση της χρήσης ρομπότ σε οίκους ευγηρίας – κάτι που τροφοδοτήθηκε εν μέρει από τη γήρανση του πληθυσμού και τη σχετική έλλειψη προσωπικού σε οίκους ευγηρίας.
Ο Δρ James Wright, ειδικός στην τεχνητή νοημοσύνη και επισκέπτης καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Queen Mary του Λονδίνου, πέρασε επτά μήνες παρατηρώντας τους. Και συγκεκριμένα, εξέτασε πόσο καλά λειτουργούσαν σε ένα ιαπωνικό γηροκομείο.
Συνολικά, μελετήθηκαν τρεις τύποι ρομπότ:
- Ο πρώτος, που ονομάζεται HUG, σχεδιάστηκε από την Fuji Corporation στην Ιαπωνία και έμοιαζε με ένα εξαιρετικά εξελιγμένο πλαίσιο βάδισης. Διέθετε υποστηρίγματα στα οποία οι άνθρωποι μπορούσαν να ακουμπήσουν κατευθείαν και βοηθούσε τους φροντιστές να σηκώνουν άτομα από το κρεβάτι, ας πούμε, σε ένα αναπηρικό αμαξίδιο ή στην τουαλέτα.
- Το δεύτερο, έμοιαζε λίγο με μωρό φώκιας και ονομαζόταν Paro και προοριζόταν για την τόνωση ασθενών με άνοια, είχε εκπαιδευτεί να ανταποκρίνεται στο χάιδεμα μέσω κινήσεων και ήχων.
- Το τρίτο ήταν ένα μικρό, φιλικό στην όψη, ανθρωποειδές ρομπότ που ονομαζόταν Pepper. Μπορούσε να δίνει οδηγίες και επίσης να επιδεικνύει ασκήσεις κινώντας τα χέρια του – και χρησιμοποιούνταν για να διευθύνει μαθήματα άσκησης στο γηροκομείο.
«Περίμενα ότι τα ρομπότ θα υιοθετούνταν εύκολα από τους φροντιστές που ήταν υπερβολικά καταπονημένοι και εξαιρετικά απασχολημένοι με την εργασία τους. Αυτό που διαπίστωσα ήταν σχεδόν το αντίθετο», λέει ο Δρ Ράιτ.
Στην πραγματικότητα, είδε ότι η μεγαλύτερη σπατάλη χρόνου του προσωπικού των οίκων ευγηρίας ήταν ο καθαρισμός και η επαναφόρτιση των ρομπότ – και, πάνω απ’ όλα, η αντιμετώπιση προβλημάτων όταν αυτά πήγαιναν στραβά.
«Μετά από αρκετές εβδομάδες, οι φροντιστές αποφάσισαν ότι τα ρομπότ ήταν περισσότερο πρόβλημα παρά άξιζαν και τα χρησιμοποιούσαν όλο και λιγότερο, επειδή ήταν πολύ απασχολημένοι για να τα χρησιμοποιήσουν», αναφερει ο Δρ. Ραιτ στο BBC.
«Το HUG έπρεπε να μετακινείται συνεχώς για να το απομακρύνουν οι κάτοικοι. Το Paro προκάλεσε δυσφορία σε έναν από τους κατοίκους, ο οποίος είχε δεθεί υπερβολικά με αυτό. Δεν μπορούσαν να ακολουθήσουν τις ασκήσεις του Pepper επειδή ήταν πολύ κοντό για να το δουν οι άνθρωποι – και δεν μπορούσαν να το ακούσουν σωστά επειδή η φωνή του ήταν πολύ ψηλή».
Από τα εργαστήρια στον πραγματικό κόσμο
Η Praminda Caleb-Solly, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Νότιγχαμ, είναι αποφασισμένη να κάνει αυτά τα ρομπότ να λειτουργούν καλά στην πράξη.
Για να το πετύχει αυτό, έχει δημιουργήσει ένα δίκτυο, το Emergence, για να βοηθήσει στη σύνδεση κατασκευαστών ρομπότ με επιχειρήσεις και άτομα που θα τα χρησιμοποιούν – και για να μάθει από τους ίδιους τους ηλικιωμένους τι θα ήθελαν από τα ρομπότ.
Οι απαντήσεις ποικίλλουν.
Κάποιοι έχουν πει ότι θέλουν ρομπότ με φωνητική αλληλεπίδραση και, όπως είναι κατανοητό, μια μη απειλητική εμφάνιση. Άλλοι θέλουν ένα «χαριτωμένο σχέδιο». Αλλά πολλά αιτήματα καταλήγουν στον πρακτικό τρόπο με τον οποίο θα ήθελαν το ρομπότ να προσαρμόζεται στις μεταβαλλόμενες ανάγκες τους – και να φορτίζει και να καθαρίζεται μόνο του.
«Δεν θέλουμε να φροντίζουμε το ρομπότ – θέλουμε το ρομπότ να φροντίζει εμάς», είπε ένα άτομο στο οποίο τέθηκε η ερώτηση.
Διαβάστε επίσης:
Η Τεχνητή Νοημοσύνη στην υπηρεσία του γιατρού: O ψηφιακός βοηθός στα χέρια τους
«Ξήλωσαν» τον πρόεδρο του ΚΥ Αίγινας – «Πλήρωσε» τον θάνατο της 79χρονης και την ακραία υποστελέχωση
