Με δείπνα και γεύματα εξευμενίζει τους γαλάζιους βουλευτές το Μαξίμου
Η ψήφιση του προϋπολογισμού σημαίνει πάντα πολιτικά ψήφο εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση δίνει όμως και τη δυνατότητα στον πρωθυπουργό να κάνει όχι απλά μια ανασκόπηση της χρονιάς που πέρασε, αλλά και να εντοπίσει τα προβληματικά σημεία που πρέπει να διορθωθούν στην πορεία της κυβέρνησης προς το νέο έτος.
Και ένα από αυτά προβλήματα το προηγούμενο διάστημα ήταν οι σχέσεις του Μεγάρου Μαξίμου με την κοινοβουλευτική ομάδα της Νέας Δημοκρατίας.
Ο πρωθυπουργός ξεκίνησε να ανασυγκροτεί αυτή τη σχέση πριν από λίγο σε μια φάση όπου η δεύτερη κυβερνητική θητεία συναντά φθορά, κοινωνικές πιέσεις και εσωτερικούς τριγμούς.
Ένα κόμμα εξουσίας μπορεί να κυβερνά με έναν στενό κύκλο υπουργών, αλλά εκλογές κερδίζει μόνο όταν οι βουλευτές του αισθάνονται συμμέτοχοι, χρήσιμοι και πολιτικά δικαιωμένοι.
Η πρόσφατη συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με βουλευτές στο εντευκτήριο της Βουλής ήταν ενδεικτική αυτής της προσπάθειας επανασύνδεσης.
Μετά την αντιπαράθεση για την ακρίβεια στην Ολομέλεια, ο πρωθυπουργός βρέθηκε περικυκλωμένος από δεκάδες «γαλάζιους» βουλευτές σε ένα πηγαδάκι που λειτούργησε όχι μόνο ως χαλάρωση, αλλά κυρίως ως πολιτικό θερμόμετρο.
Εκεί διατυπώθηκε ξανά η θέση για εκλογές στο τέλος της τετραετίας, εκεί έγιναν οι πρώτες πιο ειλικρινείς κουβέντες για τη στάση της κοινωνίας, εκεί φάνηκε ποιοι νιώθουν κοντά και ποιοι πιο αποστασιοποιημένοι από το κέντρο αποφάσεων.
Ακόμη πιο αποκαλυπτική ήταν η σύνθεση όσων στάθηκαν γύρω από τον πρωθυπουργό: Δεν ήταν μόνο οι «θεσμικοί» και οι αυτονόητοι υποστηρικτές, αλλά και βουλευτές που κατά καιρούς έχουν εκφράσει ενστάσεις ή επιφυλάξεις για πτυχές της κυβερνητικής πολιτικής. Το μήνυμα ήταν σαφές:
Η ηγεσία δεν μπορεί να πορευθεί με μια στενή «ομάδα προεδρικών», αλλά οφείλει να κρατά ανοικτούς διαύλους με όλες τις εσωκομματικές αποχρώσεις – από τη φιλελεύθερη πτέρυγα μέχρι τη λαϊκή Δεξιά και τους πιο «παραδοσιακούς» της παράταξης.
Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσεται και η δημόσια επισήμανση για τη «βελόνα» των δημοσκοπήσεων που δεν έχει μετακινηθεί ουσιαστικά τον τελευταίο χρόνο.
Δεν ήταν μόνο σχόλιο για τους αριθμούς. Ήταν έμμεση παραδοχή μιας πολιτικής στασιμότητας: η Νέα Δημοκρατία δεν καταρρέει, αλλά δεν διευρύνει κιόλας την απήχησή της.
Σε αυτή τη συνθήκη, ο ρόλος των βουλευτών γίνεται κρίσιμος. Είναι αυτοί που μεταφράζουν τις κυβερνητικές επιλογές στους ψηφοφόρους, είναι αυτοί που εισπράττουν την κριτική και τη δυσαρέσκεια, είναι αυτοί που με τη στάση τους μπορούν να δώσουν παράταση πολιτικού χρόνου ή να επιταχύνουν τη φθορά.
Ο πρωθυπουργός δείχνει να αναγνωρίζει ότι η μέχρι τώρα υπερσυγκέντρωση αποφάσεων στο κυβερνητικό κέντρο έχει αφήσει κενά. Γι’ αυτό και η δέσμευσή του, μπροστά σε βουλευτές, για περισσότερη άμεση επαφή, κατ’ ιδίαν συζητήσεις, δείπνα και μικρές συναντήσεις δεν ήταν τυπική. Είναι η παραδοχή ότι χρειάζεται πολιτικός χρόνος, όχι μόνο νομοθετική παραγωγή.
Έτσι έρχονται ως φυσική συνέχεια τα «τραπεζώματα» που ξεκινούν με μικρές ομάδες βουλευτών, με αφετηρία τα μέλη της Επιτροπής Οικονομικών Υποθέσεων, εν όψει της μάχης του προϋπολογισμού. Το τραπέζι στην κλασική ταβέρνα Καραβίτης που θα γίνει στις αρχές της επόμενης εβδομάδας δεν είναι φολκλόρ · είναι εργαλείο πολιτικής διαχείρισης.
Εκεί μπορεί να διατυπωθεί η γκρίνια για υπουργούς που δεν συνεργάζονται, για υπηρεσίες που μπλοκάρουν τοπικά έργα, για μέτρα που «δεν βγαίνουν» στην κοινωνία.
Εκεί όμως μπορεί και ο πρωθυπουργός να εξηγήσει τη μεγάλη εικόνα, να αναγνωρίσει το πολιτικό κόστος που σηκώνει κάθε βουλευτής στην περιφέρειά του και να ζητήσει συγκεκριμένη συμβολή στις επόμενες μάχες.
Η ουσία είναι ότι επιχειρείται μια νέα ισορροπία ανάμεσα στην κυβέρνηση και την κοινοβουλευτική ομάδα.
Οι βουλευτές καλούνται να λειτουργήσουν ως αισθητήρες της κοινωνίας, φέρνοντας στο τραπέζι τα πραγματικά δεδομένα της ακρίβειας, των εισοδημάτων, των πιέσεων στη μεσαία τάξη και στα πιο ευάλωτα στρώματα.
Αν αυτή η ανατροφοδότηση μείνει στο επίπεδο μιας φιλικής κουβέντας, τίποτα δεν θα αλλάξει. Αν όμως γίνει συστηματικός μηχανισμός, τότε η κοινοβουλευτική ομάδα αποκτά ξανά ρόλο συμμέτοχου και όχι απλού εκτελεστή.
Οι εσωκομματικές ομάδες μέσα στη Νέα Δημοκρατία έχουν διαφορετικές ευαισθησίες και διαφορετικά ακροατήρια.
Το στοίχημα Μητσοτάκη είναι να δείξει ότι η κυβερνητική γραμμή μπορεί να τις χωρέσει, χωρίς να διαρραγεί η συνοχή. Αυτό προϋποθέτει σεβασμό στη διαφορετική άποψη εντός του κόμματος, αλλά και σαφές πλαίσιο: οι αποφάσεις λαμβάνονται κεντρικά, αλλά δεν επιβάλλονται ερήμην όσων καλούνται να τις υποστηρίξουν στην κοινωνία.
Στο τέλος, η στρατηγική είναι καθαρή: εκλογές κερδίζονται όταν οι βουλευτές είναι ταυτόχρονα κινητοποιημένοι και ικανοποιημένοι – όχι απαραίτητα με όλα, αλλά τουλάχιστον με τον τρόπο που η ηγεσία τους αντιμετωπίζει.
Όταν νιώθουν ότι έχουν λόγο πριν από τις κρίσιμες αποφάσεις, ότι οι υπουργοί λογοδοτούν και προς αυτούς, ότι η σχέση τους με το Μαξίμου δεν εξαντλείται σε μία γραμμή sms την ημέρα.
Αν αυτό το νέο πλαίσιο εμπιστοσύνης εμπεδωθεί, τότε οι καφέδες στο εντευκτήριο και τα δείπνα στις ταβέρνες θα αποδειχθούν μια ουσιαστική επένδυση συνοχής.
Αν μείνουν σε επίπεδο «μασάζ» χωρίς συνέχεια, η εσωκομματική δυσφορία θα επιστρέψει πιο έντονη. Και εκεί θα φανεί αν η Νέα Δημοκρατία θα πάει στις επόμενες κάλπες ως συμπαγές κόμμα εξουσίας ή ως άθροισμα ατομικών διαδρομών βουλευτών που τρέχουν μόνο για να σώσουν τον δικό τους σταυρό.
Την ίδια στιγμή, στο φόντο όλων αυτών, διαμορφώνεται και μια παράλληλη πίεση προς την κυβέρνηση από τη λεγόμενη επανεμφάνιση των πρώην.
Ο Αντώνης Σαμαράς σταθμίζει τα δεδομένα για το αν τελικά θα κάνει το δικό του κόμμα και ο Κώστας Καραμανλής που κινείται κριτικά ως προς τις επιλογές Μητσοτάκη, ιδίως στα εθνικά, την οικονομική στρατηγική, το κράτος δικαίου και τη λειτουργία των θεσμών.
Ο Κώστας Καραμανλής όμως που αρέσκεται στις σιβυλλικές φράσεις και στις κινήσεις με νόημα επιλέγει ακόμα μια κίνηση με σημειολογία, να δώσει το παρών στην εκδήλωση των 15 χρόνων από την έκδοση της εφημερίδας Δημοκρατία που ασκεί σφοδρή κριτική στην κυβέρνηση Μητσοτάκη και προσωπικά στον ίδιο τον πρωθυπουργό.
Η παρουσία Καραμανλή σε αυτή την εκδήλωση από πολλούς θα ερμηνευθεί ως νομιμοποίηση αυτής της επίθεσης προκαλώντας εκ νέου συζητήσεις για το ρόλο που θα παίξουν οι πρώην πρόεδροι και οι πρώην πρωθυπουργοί στις επόμενες εκλογές όσον αφορά την επικράτηση της Νέας Δημοκρατίας και την προσπάθεια της να κατακτήσει εκ νέου την αυτοδυναμία.
Διαβάστε επίσης
Εξεταστική ΟΠΕΚΕΠΕ: Αλληλοκατηγορίες Λαζαρίδη – Λιακούλη για «προσυνεννόηση» με Ντογκούλη
GPO: «Κόκκινη κάρτα» στην κυβέρνηση από 7 στους 10 πολίτες – Μειώθηκε η εμπιστοσύνη λόγω ΟΠΕΚΕΠΕ
