Ασθενής με καρκίνο του αίματος θεραπεύτηκε από τον ιό HIV μετά από μεταμόσχευση βλαστοκυττάρων

Ένας 51χρονος άνδρας είναι το έβδομος άνθρωπος στον κόσμο, που θεωρείται ιάσιμος από τον HIV, μετά από μεταμόσχευση βλαστοκυττάρων για τη θεραπεία καρκίνου του αίματος.
Πρόκειται για τον δεύτερο από τους επτά που έλαβαν βλαστοκύτταρα τα οποία δεν ήταν ανθεκτικά στον ιό, ενισχύοντας την άποψη ότι τα ανθεκτικά στον ιό κύτταρα μπορεί να μην είναι απαραίτητα για τη θεραπεία του HIV.
«Το γεγονός ότι βλέπουμε ότι μια θεραπεία είναι εφικτή χωρίς αυτή την αντίσταση μας δίνει περισσότερες επιλογές για τη θεραπεία του HIV», λέει ο Christian Gaebler στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου.
Πέντε άτομα είχαν προηγουμένως απαλλαγεί από τον ιό HIV μετά τη λήψη βλαστοκυττάρων από δότες που έφεραν μια μετάλλαξη και στα δύο αντίγραφα ενός γονιδίου που κωδικοποιεί μια πρωτεΐνη που ονομάζεται CCR5, την οποία χρησιμοποιεί ο HIV για να μολύνει τα ανοσοκύτταρα, σύμφωνα με το newscientist.com.
Αυτό οδήγησε τους επιστήμονες στο συμπέρασμα ότι η κατοχή δύο αντιγράφων της μετάλλαξης, η οποία αφαιρεί πλήρως την CCR5 από τα ανοσοκύτταρα, ήταν κρίσιμη για τη θεραπεία του HIV.
«Η πεποίθηση ήταν ότι η χρήση αυτών των ανθεκτικών στον ιό HIV βλαστοκυττάρων ήταν απαραίτητη», λέει ο Gaebler.
Τι έχει συμβεί
Ο ασθενής υποβλήθηκε σε εντατική χημειοθεραπεία το 2015 με σκοπό την καταστροφή του ανοσοποιητικού του συστήματος, ώστε να δημιουργηθεί χώρος για τα βλαστοκύτταρα του δότη.
Τα κύτταρα που μεταμοσχεύθηκαν έφεραν ένα φυσιολογικό και ένα μεταλλαγμένο αντίγραφο του γονιδίου CCR5, σε αντίθεση με προηγούμενες περιπτώσεις όπου απαιτούνταν διπλή μετάλλαξη για την πλήρη ανθεκτικότητα στον HIV. Κατά τη διάρκεια της θεραπείας, ο ασθενής λάμβανε αντιρετροϊκή θεραπεία (ART) για να διατηρεί τον ιό σε μη ανιχνεύσιμα επίπεδα.
Τρία χρόνια μετά τη μεταμόσχευση, ο ασθενής διέκοψε την ART και έκτοτε δεν έχει εμφανίσει κανένα σημάδι ενεργού HIV, για περισσότερα από επτά χρόνια. Αυτή η μακροχρόνια ύφεση χωρίς φαρμακευτική αγωγή αποτελεί ισχυρή ένδειξη ίασης.
Μέχρι σήμερα, πέντε άνθρωποι είχαν θεραπευθεί από τον HIV μέσω μεταμόσχευσης βλαστοκυττάρων που έφεραν διπλή μετάλλαξη CCR5, γνωστή για την ανθεκτικότητά της στον ιό.
Η περίπτωση του έκτου ασθενή γνωστού ως και ο «ασθενής της Γενεύης» και τώρα του έβδομου ασθενούς δείχνουν ότι η πλήρης απουσία της μετάλλαξης CCR5 δεν είναι απαραίτητη για την ίαση.
Οι επιστήμονες υποθέτουν ότι η ίαση επιτυγχάνεται όταν τα κύτταρα του δότη καταστρέφουν τα εναπομείναντα ανοσοκύτταρα του λήπτη, πριν ο ιός μπορέσει να αναπαραχθεί και να εξαπλωθεί.
Αυτή η ανακάλυψη ανατρέπει τις προηγούμενες θεωρίες και ανοίγει νέους δρόμους στην έρευνα για τη θεραπεία του HIV, καθώς δείχνει ότι η μετάλλαξη CCR5 δεν είναι ο μοναδικός παράγοντας που καθορίζει την επιτυχία της θεραπείας.
Ο 7ος ασθενής ανοίγει νέα πεδία έρευνας για ευρύτερη χρήση μεταμοσχεύσεων βλαστοκυττάρων, ακόμα και όταν τα κύτταρα δεν φέρουν την πλήρη μετάλλαξη CCR5. Παράγοντες όπως η γενετική συμβατότητα μεταξύ δότη και λήπτη φαίνεται να παίζουν καθοριστικό ρόλο στην επιτυχία της θεραπείας. Επιπλέον, η μακροχρόνια παρακολούθηση του ασθενούς προσφέρει πολύτιμα δεδομένα για την κατανόηση των μηχανισμών που οδηγούν στην ίαση. Αυτή η εξέλιξη ενισχύει την ελπίδα ότι η θεραπεία του HIV μπορεί να γίνει πραγματικότητα για περισσότερους ασθενείς στο μέλλον, μειώνοντας την εξάρτηση από τη δια βίου αντιρετροϊκή θεραπεία και βελτιώνοντας την ποιότητα ζωής τους.
«Οι μεταμοσχεύσεις για HIV και καρκίνο του αίματος θα πρέπει να προσφέρονται με ανθεκτικά στον HIV βλαστοκύτταρα όπου είναι δυνατόν», λέει ο Gaebler.
Είναι επίσης σημαντικό να επισημανθεί ότι τα άτομα με HIV που δεν έχουν καρκίνο δεν θα ωφεληθούν από τις μεταμοσχεύσεις βλαστοκυττάρων, καθώς πρόκειται για μια πολύ επικίνδυνη διαδικασία που μπορεί να οδηγήσει σε απειλητικές για τη ζωή λοιμώξεις, λέει ο Gaebler.
Οι περισσότεροι άνθρωποι είναι καλύτερα να λαμβάνουν αντιρετροϊκή αγωγή – συχνά με τη μορφή καθημερινών χαπιών – η οποία είναι ένας πολύ ασφαλέστερος τρόπος για να σταματήσει η εξάπλωση του HIV, επιτρέποντάς τους να απολαμβάνουν μακρά και υγιή ζωή, λέει. Επιπλέον, ένα πρόσφατα διαθέσιμο φάρμακο που ονομάζεται λενακαπαβίρη παρέχει σχεδόν πλήρη προστασία από τον HIV με μόνο δύο ενέσεις ετησίως.
(Πηγή: newscientist.com)
Διαβάστε επίσης:
Τρία μωρά γεννήθηκαν στα Διαπόντια Νησιά και την Κέρκυρα μέσα από την «Ελπίδα Ζωής»








