Παναγιώτης Ψυχάρης: Ο πρόεδρος της ΠΟΣΕΥΠ-ΠΦΥ μιλάει στο topontiki.gr για τη χαμένη ευκαιρία της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας
Έχετε ένα μικρό τραυματισμό ή ένα βαρύ κρυολόγημα και φυσικά σπεύδετε στο νοσοκομείο. Εκεί, εάν είστε τυχεροί, οι γιατροί θα σας δουν μετά από αναμονή τουλάχιστον πέντε ωρών.
Δεν κινδυνεύει η ζωή σας, άρα μπορείτε να περιμένετε στα Τμήμα Επειγόντων περιστατικών μαζί με εκατοντάδες άλλους ασθενείς, που συνωστίζονται στους διαδρόμους και πάνω σε φορεία. Μια πολύ γνώριμη και δύσκολη κατάσταση που όλοι λίγο πολύ έχουμε ζήσει, από τη σύσταση του ΕΣΥ πριν από 40 χρόνια. Και όμως όλοι αυτοί οι άνθρωποι θα μπορούσαν να είχαν εξυπηρετηθεί στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (ΠΦΥ) εάν, φυσικά, λειτουργούσε.
Δυστυχώς ένα ολόκληρο ιατρικό δίκτυο με 155 Κέντρα Υγείας σε όλη τη χώρα και εκατοντάδες άλλες υγειονομικές δομές (πρώην ΙΚΑ), εξακολουθούν να παραμένουν αναξιοποίητες μαζί με το επιστημονικό προσωπικό τους, ενώ θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν τη συντριπτική πλειοψηφία των περιστατικών, που καταφεύγουν στα νοσοκομεία. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι από τα χιλιάδες περιστατικά που φτάνουν σε κάθε εφημερία των νοσοκομείων, μόνο το 20% κάνει τελικά εισαγωγή. Το υπόλοιπο 80% των ασθενών επιστρέφουν στο σπίτι τους οργισμένοι και ταλαιπωρημένοι.
Ο Παναγιώτης Ψυχάρης, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Συλλόγων Επιστημονικού Υγειονομικού Προσωπικού της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΟΣΕΥΠ-ΠΦΥ), μιλάει στο topontiki.gr για τον κομβικό ρόλο και τις σημαντικές προοπτικές που έχει η ΠΦΥ, η οποία θα μπορούσε να εξυπηρετήσει το μεγάλο όγκο των ασθενών και παράλληλα να αποσυμπιέσει τα νοσοκομεία αναβαθμίζοντας ουσιαστικά το ΕΣΥ.
Όλα ξεκινάνε από την οικονομία
«Οι συνολικές δημόσιες δαπάνες για την υγεία βρίσκονται στα χαμηλότερα ποσοστά στην χώρα μας- ποσοστό επί του ΑΕΠ, στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ οι ιδιωτικές βρίσκονται στα υψηλότερα. Αυτό σημαίνει ότι οι χρήστες υγείας στην Ελλάδα αναγκάζονται να πληρώνουν ιδιωτικά ποσά (Out-of-Pocket), που ανέρχονται στο 39% επί των συνολικών δαπανών- πολύ μεγαλύτερα από τους «συμπολίτες» τους στην Ευρώπη (μέσος όρος ΕΕ 14,6%.)», μας λέει ο πρόεδρος της ΠΟΣΕΥΠ-ΠΦΥ Παναγιώτης Ψυχάρης.
Στοιχεία της Eurostat δείχνουν ότι το 9,4% του πληθυσμού στην Ελλάδα αδυνατεί να καλύψει ανάγκες υγείας, έναντι μέσου όρου στην Ευρώπη 1%. Παράλληλα η ΠΦΥ απορροφά το 22% των δαπανών υγείας, ενώ ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 30%. Αντίστοιχα στην πρόληψη τα ποσοστά παραμένουν χαμηλά 3,1% της τρέχουσας δαπάνης, ενώ ο μέσος όρος του ΟΟΣΑ είναι 3,4%, παρά τα προγράμματα πρόληψης καρκίνων και καρδιαγγειακών νοσημάτων που εφαρμόζονται το τελευταίο διάστημα.
Οι ανακαινίσεις, το οξύ πρόβλημα με το προσωπικό και στο βάθος… τα ΣΔΙΤ
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι είναι πολύ σημαντική η ανακαίνιση και η ενεργειακή αναβάθμιση των Νοσοκομείων και των ΚΥ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF Recovery and Resilience Facility). Για 156 Κ.Υ θα διατεθούν περίπου 200 εκατομμύρια ευρώ.
«Όμως παραμένει το ερώτημα αν οι ανακαινισμένες δομές θα πλαισιώνονται από προσωπικό αφενός και αφετέρου εάν θα αλλάξει ο τρόπος λειτουργίας προς το καλύτερο ή θα αφεθεί και σε διαχείριση του ιδιωτικού τομέα.
Η ΣΔΙΤ – Σύμπραξη Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα – δεν έχει θέση σε Δημόσιο Σύστημα Υγείας γιατί αλλοιώνονται τα χαρακτηριστικά του κράτους πρόνοιας και η δημόσια υγεία δεν αντέχει σε «μεταρρυθμίσεις» ιδιωτικοποίησης. Αντίθετα το κράτος οφείλει να επενδύσει στην Υγεία. Είναι θέμα Δημοκρατίας πρωτίστως. Οι λειτουργοί στην Υγεία το γνωρίζουμε. Η υγεία συμβαδίζει με την ευμάρεια ενός λαού και με την παραγωγικότητα», εξηγεί ο κ. Ψυχάρης.
Ο ρόλος της ΠΦΥ και πώς μπορεί να αποσυμπιέσει τα δημόσια νοσοκομεία
Η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας έχει κυρίως δύο λόγους ύπαρξης. Πρώτος να προλαμβάνει και δεύτερος να αντιμετωπίζει περιστατικά που μπορούν να διεκπεραιωθούν χωρίς οι ασθενείς να αναζητούν τακτικό ιατρείο σε δευτεροβάθμια δομή ή εφημερεύον νοσοκομείο.
«Στα Κέντρα Υγείας (ΚΥ) 24ωρης λειτουργίας του αστικού ιστού, στα οποία υπάρχει επάρκεια σε προσωπικό σε ιατρικές ειδικότητες και σε εργαστήρια πχ ακτινολογικά, μικροβιολογικά, μόνο το 2% των ασθενών παραπέμπονται ή διακομίζονται σε νοσοκομείο.
Η πρόληψη μέσω προληπτικών εξετάσεων έχει ήδη αρχίσει με συγκεκριμένα προγράμματα. Χρειάζεται όμως διαρκής ενημέρωση των κατοίκων πέρα από εξετάσεις. Χρειάζονται στις πρωτοβάθμιες μονάδες η λειτουργία εξειδικευμένων ιατρείων ενημέρωσης-πρόληψης και παρακολούθησης χρόνιων ασθενειών.
Η αντιμετώπιση ασθενών στα ΚΥ πρέπει να γίνεται με ειδικότητες που αντιστοιχούν στην πρωτοβάθμια αντιμετώπιση. Τότε μόνο στα Νοσοκομεία θα υπάρξει αποσυμφόρηση.» εξηγεί ο κ. Ψυχάρης.
Η λειτουργία των ΚΥ σε 24ωρη βάση ανά ευρύτερη περιοχή πχ 100-150.000 κατοίκων στα αστικά κέντρα είναι η μόνη λύση με όλες τις ειδικότητες της πρώτης γραμμής με νοσηλευτικό προσωπικό και με εργαστήρια να εξυπηρετούν άμεσα τα επείγοντα περιστατικά.
«Η Ελλάδα έχει την «ευλογία» να διαθέτει ιατρούς ειδικοτήτων, σε αντίθεση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες και πρέπει να αξιοποιούνται από το δημόσιο σύστημα. Αυτό θα αναβάθμιζε τις υπηρεσίες ποιοτικά. Η ύπαρξη εξειδικευμένων εργαστηρίων πχ Dexa και ηλεκτρομυογράφων θα μείωνε την αιμορραγία πόρων προς στον ιδιωτικό τομέα. Θα παρείχε δωρεάν υπηρεσίες και θα εξασφάλιζε υπηρεσίες υψηλής ποιότητας. Η λειτουργία φυσιοθεραπευτικών κέντρων σε κεντρικά ΚΥ θα φρόντιζε για την αποκατάσταση ασθενών που χρήζουν θεραπείας μετά από παθολογικές ή χειρουργικές παθήσεις», όπως μας λέει.
Μικροεπεμβάσεις και κατ’ οίκον νοσηλεία
Σημαντική θα ήταν η λειτουργία και άλλων κλινικών εξετάσεων πχ ενδοσκοπήσεις καθώς και μικροεπεμβάσεων με όλους του κανόνες της ιατρικής δεοντολογίας και σύμφωνα με το νομικό πλαίσιο που ισχύει στον ιδιωτικό τομέα (One Day Clinic).
«Η κατ’ οίκον νοσηλεία και ιατρική αντιμετώπιση θα έπρεπε να έχει επεκταθεί παρέχοντας υπηρεσίες σε ασθενείς που δεν δύνανται να μετακινηθούν.
Περίπου 30% των εργαζομένων στην υγεία βρίσκεται κάτω από ένα ιδιότυπο καθεστώς ομηρίας. Είναι το Επικουρικό Προσωπικό, που στην πραγματικότητα καλύπτει πάγιες και διαρκείς ανάγκες με συμβάσεις ορισμένου χρόνου. Είναι πλέον καιρός να μονιμοποιηθούν όλοι οι «επικουρικοί» με όλες τις νόμιμες διαδικασίες. Για τα ΚΥ εκτιμάται επίσης ότι χρειάζονται διορισμοί 2.000 ιατρών με σταθερή εργασιακή σχέση ΕΣΥ καθώς και αντίστοιχο προσωπικό», όπως επισημαίνει ο κ. Ψυχάρης.
Εξατομικευμένος Υγειονομικός χάρτης για κάθε περιοχή
Για την πλήρη, ολοκληρωμένη και αποτελεσματική λειτουργία της ΠΦΥ χρειάζεται μια επιστημονικά τεκμηριωμένη μελέτη των αναγκών ανά γεωγραφική περιοχή ή ανά νησί σύμφωνα με επιδημιολογικές και πληθυσμιακές αναλύσεις.
«Η θέσπιση Υγειονομικού Χάρτη Αναγκών δεν έχει προβληματίσει μέχρι σήμερα την πολιτεία. Θα αποτελούσε ένα βήμα για την αναβάθμιση των υπηρεσιών υγείας στην Ελλάδα και ένα εργαλείο για την ποιότητα ζωής ιδίως στα νησιά και στις απομακρυσμένες και δύσβατες ζώνες. Αυτά σε συνδυασμό με πραγματικά κίνητρα οικονομικά και επιστημονικά σε όλο το προσωπικό των ΚΥ», καταλήγει ο πρόεδρος της ΠΦΥ.
Λύσεις λοιπόν υπάρχουν. Πολιτική βούληση υπάρχει;
Διαβάστε επίσης:
Έρχεται χάπι για την απώλεια βάρους – Τι θα γίνει με τα ενέσιμα φάρμακα;
Αρθρίτιδα: Συμβουλές για πιο ανώδυνο χειμώνα
