Ακρίβεια: Τρόφιμα, ενοίκια και μεταφορές “αποτελειώνουν” τα νοικοκυριά – Οι τρεις παράγοντες που κρατούν τις τιμές ψηλά

Ο πληθωρισμός μπορεί να έχει υποχωρήσει στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων δύο ετών, ωστόσο αυτή η εικόνα δεν αποτελεί αιτία πανηγυρισμού για τα ελληνικά νοικοκυριά, τα οποία εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν υψηλή πίεση λόγω της διαρκούς αύξησης τιμών τα τελευταία τρία και πλέον χρόνια, που δεν συνοδεύονται και από ιδιαίτερες αυξήσεις. Ιδιαίτερα τα τρόφιμα, που αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι του οικογενειακού προϋπολογισμού, συνεχίζουν την ανοδική τους πορεία, έστω και με πιο αργούς ρυθμούς τους τελευταίους μήνες.

Οι αναλυτές επισημαίνουν —και οι καταναλωτές το νιώθουν καθημερινά— ότι η επιβράδυνση του πληθωρισμού δεν συνεπάγεται μείωση τιμών, αλλά απλώς μικρότερες αυξήσεις, οι οποίες όμως παραμένουν αυξήσεις. Τα νοικοκυριά χρειάζονται πραγματική μείωση τιμών για να αναπνεύσουν οικονομικά.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, ο ετήσιος ρυθμός αύξησης του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (ΔΤΚ) μειώθηκε σημαντικά τον Σεπτέμβριο, φτάνοντας στο 1,9% από 2,9% τον Αύγουστο. Παρά την επιβράδυνση, η εικόνα δεν είναι θετική για τα νοικοκυριά, καθώς οι αυξήσεις σε βασικά αγαθά και υπηρεσίες συνεχίζουν να επιβαρύνουν σημαντικά τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς.

Μεταβολές ανά κατηγορία

Σημαντικές αυξήσεις καταγράφηκαν στις εξής κατηγορίες:

• Ξενοδοχεία-Καφέ-Εστιατόρια: +5,9%, κυρίως λόγω υψηλών τιμών σε εστιατόρια, ζαχαροπλαστεία και καφενεία. Οι μειώσεις στα ξενοδοχεία και τα μοτέλ δεν επαρκούν να μετριάσουν την πίεση.
• Ένδυση-Υπόδηση: +5,2%, επιβαρύνοντας ιδιαίτερα τα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα.
• Μεταφορές: +2,7%, κυρίως λόγω καυσίμων, εισιτηρίων αεροπλάνου και ανταλλακτικών αυτοκινήτων. Οι μειώσεις στις τιμές των μεταχειρισμένων αυτοκινήτων περιορίζουν εν μέρει την επιβάρυνση.

Ο πληθωρισμός τροφίμων αυξήθηκε στο 1,4%, με ανατιμήσεις σε ψωμί, κρέατα, νωπά ψάρια, γαλακτοκομικά, αυγά, φρούτα, σοκολάτες και καφέ. Οι μειώσεις τιμών σε ελαιόλαδο και λαχανικά παρέχουν μόνο περιορισμένη ανακούφιση.

Οι μεγαλύτερες αυξήσεις τιμών σε σχέση με πέρυσι καταγράφηκαν σε: σοκολάτες (+22,2%), καφέ (+19,8%), εισιτήρια αεροπλάνου (+12,6%), ενοίκια κατοικιών (+9,9%) και κρέατα (+8,4%), επιβεβαιώνοντας ότι βασικά αγαθά και υπηρεσίες συνεχίζουν να επιβαρύνουν τα νοικοκυριά.

Αντίθετα, οι μεγαλύτερες μειώσεις καταγράφηκαν σε ελαιόλαδο (-37,1%), πετρέλαιο θέρμανσης (-12,9%), φυσικό αέριο (-10,2%), ξενοδοχεία (-9,2%) και σάλτσες-καρυκεύματα (-6,8%), χωρίς όμως αυτές να αντισταθμίζουν πλήρως τις αυξήσεις σε άλλα είδη πρώτης ανάγκης.

Κύριες αιτίες της επιβράδυνσης

Η διαφοροποίηση σε σχέση με τον Αύγουστο οφείλεται κυρίως σε τρεις παράγοντες:

1. Μειώσεις τιμών σε ενέργεια: Η πτώση του ηλεκτρικού ρεύματος, του φυσικού αερίου και του πετρελαίου θέρμανσης συγκράτησε την αύξηση τιμών στέγασης στο μόλις 0,2%, παρά την υψηλή άνοδο 9,9% στα ενοίκια, που συνεχίζει να βαραίνει τους ενοικιαστές. Η διαφορά αυτή δείχνει ότι η «καθαρή» εικόνα του πληθωρισμού υποτιμά την πραγματική πίεση.
2. Χαμηλότερες θερινές εκπτώσεις σε σχέση με το 2024: Η επαναφορά των τιμών μετά τη λήξη τους (31 Αυγούστου) φέτος εμφανίζεται πιο ομαλή, ωστόσο η σύγκριση Σεπτεμβρίου 2025 με Σεπτέμβριο 2024 δείχνει ότι οι καταναλωτές εξακολουθούν να επιβαρύνονται, καθώς οι τιμές ένδυσης και υπόδησης αυξήθηκαν κατά 35%, σχεδόν στα ίδια επίπεδα με το 38,2% πέρυσι.
3. Συγκράτηση τιμών σε ορισμένα τρόφιμα: Παρά αυτή τη συγκράτηση, οι αυξήσεις σε βασικά προϊόντα συνεχίζουν να επηρεάζουν την καθημερινή κατανάλωση, υπογραμμίζοντας ότι η πτώση του γενικού ΔΤΚ δεν μεταφράζεται σε βελτίωση του βιοτικού επιπέδου.

Σε σχέση με τον Αύγουστο, ο γενικός ΔΤΚ αυξήθηκε κατά 0,8%, ενώ ο μέσος ΔΤΚ του δωδεκαμήνου Οκτωβρίου 2024 – Σεπτεμβρίου 2025 παρουσίασε αύξηση 2,5%, χαμηλότερη από το 3% του προηγούμενου δωδεκαμήνου. Ο ετήσιος εναρμονισμένος πληθωρισμός διαμορφώθηκε στο 1,8%, επιβεβαιώνοντας τα προσωρινά στοιχεία της Eurostat, αλλά η βελτίωση δεν μειώνει την πίεση σε βασικά αγαθά και υπηρεσίες.

Για τις μισθώσεις με ετήσια αναπροσαρμογή, το ποσοστό αύξησης μισθώματος για τον Οκτώβριο 2025 καθορίζεται στο 1,4%, επιβαρύνοντας τα νοικοκυριά, ειδικά σε περιοχές με έντονη ζήτηση, ενώ η συνεχιζόμενη αύξηση των ενοικίων παραμένει βασικός παράγοντας οικονομικής πίεσης.

Διαβάστε επίσης

ΔΝΤ: «Η αβεβαιότητα είναι η νέα κανονικότητα, προσδεθείτε»

Σε νέα ύψη η τιμή του χρυσού – Τρέχουν να πουλήσουν… χρυσές λίρες όσοι τις κατέχουν

Κληρονομικό δίκαιο: Πλεον δεν θα βαρύνουν τα χρέη τους κληρονόμους

Πηγή: ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ | topontiki.gr