Αλέξης Μητρόπουλος: Το 13ωρο είναι υποχρεωτικό – Όλη η αλήθεια σε 9 ερωταπαντήσεις
Το νέο πλαίσιο και τι ακριβώς ισχύει με την αμφιλεγόμενη ρύθμιση για το 13ωρο αναλύει σε αποκαλυπτικό σημείωμά του ο καθηγητής και πρόεδρος της ΕΝΥΠΕΚΚ, Αλέξης Μητρόπουλος.
Όπως σημειώνει «τον τελευταίο καιρό έχει αναπτυχθεί μεγάλη συζήτηση για το 13ωρο και για τις άλλες διατάξεις του εργατικού νομοσχεδίου που με τον ψευδεπίγραφο τίτλο “Δίκαιη εργασία για όλους” έχει τεθεί σε διαβούλευση από 25-8-2025. Κυβέρνηση, φιλικά της ΜΜΕ και δυστυχώς μερίδα επιστημόνων προσπαθούν να πείσουν τους εργαζόμενους και την κοινή γνώμη ότι δεν θίγεται το 8ωρο και ότι το 13ωρο, αν γίνει νόμος του κράτους, είναι προαιρετικό και εξαρτάται από τη βούληση του εργαζομένου!».
Ο κ. Μητρόπουλος τονίζει ότι το 13ωρο είναι υποχρεωτικό τελικά και για να διευκολυνθούν οι εργαζόμενοι και οι πολίτες, αναλύει το θέμα σε 9 ερωταπαντήσεις.
1. Είναι υποχρεωτικό το 13ωρο για τον εργαζόμενο ή προαιρετικό, όπως προπαγανδίζει η κυβέρνηση, φιλικά της ΜΜΕ και δυστυχώς μερίδα επιστημόνων;
Το 13ωρο είναι υποχρεωτικό για τον εργαζόμενο. Πρόκειται για διευθυντικό δικαίωμα του εργοδότη. Ο εργαζόμενος έχει υποχρέωση, αν του ζητηθεί από τον εργοδότη, να εργαστεί πέραν του 8ώρου και ακόμη 5 ώρες παραπάνω.
Η 9η ώρα είναι ήδη από τον νόμο υποχρεωτική (υπερεργασία). Με το προωθούμενο ν/σ (άρθρο 6) οι υπόλοιπες 4 ώρες μετά την 9η (10η, 11η, 12η και 13η) είναι υποχρεωτικές για τον εργαζόμενο.
Σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 6 του νομοσχεδίου, που παραπέμπει στο άρθρο 659 ΑΚ, όπως έχει ενσωματωθεί στο άρθρο 11 του Εργατικού Κώδικα (ΠΔ 80/2022): «Αν παρουσιαστεί ανάγκη για εργασία πέραν από τη συμφωνημένη ή τη συνηθισμένη, ο εργαζόμενος έχει υποχρέωση να την παράσχει, αν είναι σε θέση να το κάνει και η άρνησή του θα ήταν αντίθετη με την καλή πίστη».
Συμπέρασμα: Το 13ωρο είναι υποχρεωτικό για τον εργαζόμενο, εάν του ζητηθεί, σύμφωνα με τα ειδικότερα που αναφέρονται στο ανωτέρω άρθρο 659 ΑΚ. Το υποχρεωτικό 13ωρο είναι πολιτική και νομοθετική επιλογή της κυβέρνησης.
2. Πόσες ημέρες τον χρόνο ο εργαζόμενος υποχρεούται να εργαστεί 13ωρο στον ίδιο εργοδότη;
Ο εργαζόμενος υποχρεούται να εργαστεί 13ωρο για 37,5 τουλάχιστον ημέρες τον χρόνο αφού το ανώτατο όριο υπερωριών σήμερα είναι 150 ώρες τον χρόνο (άρθρο 58 παρ.3 ν. 4808/2021).
3. Μπορεί ο εργαζόμενος να υποχρεωθεί να εργαστεί 13ωρο περισσότερες από 37,5 ημέρες τον χρόνο;
Βεβαίως! Μπορεί να υποχρεωθεί να εργαστεί πάνω από 37,5 ημέρες τον χρόνο επί 13 ώρες, εάν η επιχείρησή του αιτηθεί και λάβει από το Υπουργείο Εργασίας, όπως έχει δικαίωμα, ειδική άδεια υπέρβασης του ανωτάτου ορίου υπερωριών άνω των 150 ωρών ετησίως, σύμφωνα με το άρθρο 58 παρ. 6 του ν. 4808/2021 («νόμος Χατζηδάκη»). Το τελευταίο αυτό αποκρύπτεται τεχνηέντως από κυβέρνηση και φιλικά της ΜΜΕ.
4. Έχει δικαίωμα ο εργαζόμενος να αρνηθεί να εργαστεί 13ωρο αν του ζητηθεί από τον εργοδότη;
Όχι! Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, το 13ωρο είναι διευθυντικό δικαίωμα του εργοδότη. Είναι υποχρέωση του εργαζομένου να εργαστεί 13ωρο, αν του ζητηθεί. Αυτή την υποχρέωση θεσπίζει και το υπό διαβούλευση ν/σ αφού αναφέρεται στο άρθρο 659 ΑΚ και έχει ενσωματωθεί στον ισχύοντα Κώδικα Ατομικού Εργατικού Δικαίου (άρθρο 11 ΠΔ 80/1022).
Σύμφωνα λοιπόν με το άρθρο 659 ΑΚ, όπως προαναφέρθηκε, «Αν παρουσιαστεί ανάγκη για εργασία πέρα από τη συμφωνημένη ή τη συνηθισμένη, ο εργαζόμενος έχει υποχρέωση να την παράσχει, αν είναι σε θέση να το κάνει και η άρνησή του θα ήταν αντίθετη με την καλή πίστη.».
5. Προστατεύεται από απόλυση ο εργαζόμενος που αρνείται να εργαστεί 13ωρο, όπως διατείνεται η κυβέρνηση και τα φιλικά της ΜΜΕ;
Όχι. Προστατεύεται ο εργαζόμενος μόνο αν αποδείξει ότι δεν είναι σε θέση να παράσχει υπερωριακή απασχόληση και η άρνησή του αυτή δεν είναι αντίθετη με την καλή πίστη. Αυτό αναφέρεται επιπλέον και στο άρθρο 14 του υπό διαβούλευση ν/σ, σύμφωνα με το οποίο ο εργαζόμενος προστατεύεται από απόλυση μόνο «όταν η άρνησή του δεν είναι αντίθετη με την καλή πίστη».
Συνεπώς υπάρχει μερική και υπό προϋποθέσεις προστασία τού εργαζομένου από απόλυση μόνο σε περίπτωση άρνησης 13ωρης απασχόλησης. Στην περίπτωση αυτή, σύμφωνα με το άρθρο 66 παρ. 2 ν. 4808/2021, θα αρχίσει πιθανόν δικαστική διαμάχη εργοδότη-εργαζόμενου στην οποία ο εργοδότης μπορεί να αντικρούσει τους ισχυρισμούς του εργαζόμενου που υποστηρίζει ότι δεν παρέχει υπερωριακή απασχόληση κατά καλή πίστη.
6. Μπορεί ο εργοδότης, αντί για απόλυση, να επιφέρει άλλη βλαπτική μεταβολή στον εργαζόμενο που αρνείται την 13ωρη υπερωριακή απασχόληση (μετακίνηση σε άλλο τμήμα, μη προαγωγή, υπηρεσιακή υποβάθμιση, μη χορήγηση οικειοθελών παροχών);
Βεβαίως μπορεί. Το ν/σ προστατεύει μόνο από απόλυση και κατ’εξαίρεση τον εργαζόμενο που αρνείται να εργαστεί 13ωρο. Το υπό διαβούλευση ν/σ αφήνει ανοιχτό το ζήτημα εάν ο εργοδότης μπορεί να προβεί σε άλλη βλαπτική ή καταχρηστική ή παράνομη συμπεριφορά απέναντι στον εργαζόμενο που αρνείται να εργαστεί υπερωριακά στα πλαίσια του υποχρεωτικού 13ωρου. Γι’αυτό η συγκεκριμένη η διάταξη πρέπει να συμπληρωθεί.
7. Πώς αμείβονται οι ώρες του 13ωρου;
Οι ώρες του 8ωρου (1η-8η ώρα) αμείβονται σύμφωνα με την ατομική σύμβαση ή την ισχύουσα στον κλάδο ή την επιχείρηση ΣΣΕ. Περαιτέρω, η 9η ώρα αμείβεται με το ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά 20% (άρθρο 58 παρ.1 ν. 4808/2021). Στη συνέχεια η 10η, 11η, 12η και 13η ώρα αμείβονται με το καταβαλλόμενο ωρομίσθιο, προσαυξημένο κατά 40% (άρθρο 58 παρ. 3 ν. 4808/2021).
8. Καταβάλλονται ασφαλιστικές εισφορές στις προσαυξήσεις της υπερεργασίας (20%) και των υπερωριών (40%) στα πλαίσια του 13ωρου;
Όχι. Οι ασφαλιστικές εισφορές καταβάλλονται σε όλες τις ώρες εργασίας κανονικά έως την 13η ώρα. Ασφαλιστικές εισφορές δεν καταβάλλονται στις προσαυξήσεις της υπερεργασίας (9η ώρα) και των τεσσάρων υπερωριών (ώρες από 10η έως και 13η).
9. Η κατάργηση των ασφαλιστικών εισφορών στις προσαυξήσεις των πέντε επιπλέον ωρών (9η έως 13η) μπορεί να επηρεάσει το ύψος της σύνταξης;
Βεβαίως. Ιδιαίτερα τώρα, μετά τη γενικευμένη χρήση τής ψηφιακής κάρτας και του απίθανα μεγάλου όγκου των υπερωριών που η γενικευμένη χρήση τις αποδέσμευσε, οι εργαζόμενοι που, κατά τη διάρκεια του εργασιακού τους βίου θα έχουν παράσχει μεγάλο όγκο πρόσθετης (πλέον του 8ωρου) εργασίας, θα έχουν σημαντική μείωση του συντάξιμου μισθού και συνεπώς της σύνταξής τους.
Διαβάστε επίσης:
Φρίκη στα Χανιά: Ο σύντροφος 23χρονης επιχείρησε να την πνίξει και να την πατήσει με το αυτοκίνητο
Τέλος τα ταξίδια με την παλιά ταυτότητα από το επόμενο καλοκαίρι
