Αναπτυξιακή Γλωσσική Διαταραχή: Ποια είναι η «αόρατη» νευροαναπτυξιακή νόσο που είναι πολύ συχνή στα παιδιά
Εκτός από τη δυσλεξία και τον αυτισμό, που επηρεάζουν μεγάλο αριθμό παιδιών και οικογενειών και έχουν τραβήξει το ενδιαφέρον των ειδικών, υπάρχει μια διαταραχή εξίσου συχνή με αυτές τις δύο, που όμως παραμένει σε μεγάλο βαθμό άγνωστη: η αναπτυξιακή γλωσσική διαταραχή (ΑΔΓ).
Πρόκειται για μια νευροαναπτυξιακή διαταραχή που εμποδίζει την εκμάθηση και τη χρήση της γλώσσας, χωρίς καμία προφανή αιτία, όπως απώλεια ακοής, νοητική υστέρηση ή αυτισμό. Μπορεί να επηρεάσει την κατανόηση ή την έκφραση, είτε ανεξάρτητα είτε ταυτόχρονα.
Εκτιμάται ότι αυτή η διαταραχή επηρεάζει ποσοστό μεταξύ 7% και 10% των παιδιών σχολικής ηλικίας. Ωστόσο, συχνά περνά απαρατήρητη ή εκλαμβάνεται λανθασμένα ως ανωριμότητα, τεμπελιά ή προβλήματα συμπεριφοράς.
Η ΑΓΔ δεν είναι μια απλή καθυστέρηση που υποχωρεί με την πάροδο του χρόνου. Είναι επίμονη και, αν αφεθεί χωρίς θεραπεία, μπορεί να έχει σοβαρό αντίκτυπο στην σχολική επίδοση , στις κοινωνικές σχέσεις και στην αυτοεκτίμηση.
Μια αόρατη διαταραχή
Η ΑΓΔ θεωρείται αόρατη πάθηση, με την έννοια ότι δεν υπάρχουν φυσικά χαρακτηριστικά που να την προδίδουν.
Πολλά παιδιά με ΑΓΔ τα καταφέρνουν καλά στις καθημερινές συζητήσεις, αλλά κολλάνε όταν η γλώσσα γίνεται πιο περίπλοκη, όπως όταν διαβάζουν ένα εγχειρίδιο, ακούν μια επιστημονική εξήγηση ή κατανοούν ένα αστείο.
Σε καθημερινή βάση, οι γονείς μπορεί να παρατηρήσουν ότι το παιδί τους δεν καταλαβαίνει μεγάλες προτάσεις («βάλε το ποτήρι στο τραπέζι και μετά φέρε μου το κουτάλι»).
Μπορεί επίσης να χρησιμοποιεί πολύ σύντομες προτάσεις, να παραλείπει συγκεκριμένες λέξεις («αγόρι παίζει αυτοκίνητο» αντί για «το αγόρι παίζει με το αυτοκίνητο») ή να δυσκολεύεται να αφηγηθεί τι έκανε στην παιδική χαρά ή στην τάξη.
Ιστορικά , η ΑΓΔ έχει λάβει διαφορετικά ονόματα – «ειδική γλωσσική διαταραχή» ή ΕΓΔ και «μικτή αντιληπτική-εκφραστική διαταραχή» – γεγονός που έχει προκαλέσει σύγχυση και έχει περιορίσει την ορατότητά της.
Το διεθνές έργο CATALISE έχει υποστηρίξει τη χρήση του όρου ΑΓΔ και την καθιέρωση σαφέστερων κριτηρίων για την αναγνώρισή της.
Προειδοποιητικά σημάδια σε διαφορετικές ηλικίες
Κάθε παιδί με ΑΓΔ έχει διαφορετικό προφίλ, αλλά υπάρχουν ορισμένα κοινά προειδοποιητικά σημάδια που πρέπει να προσέξετε:
Στην προσχολική ηλικία : δυσκολία στην τήρηση οδηγιών, πολύ σύντομες προτάσεις, προβλήματα στην εκμάθηση τραγουδιών ή στην αφήγηση όσων συνέβησαν κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Στη σχολική ηλικία : δυσκολίες στην κατανόηση κειμένων, στη χρήση σύνθετων προτάσεων, στην εκμάθηση νέου λεξιλογίου, συχνά γραμματικά και ορθογραφικά λάθη ή προβλήματα στην ορθή γραφή.
Μακροπρόθεσμες επιπτώσεις
Η ΑΓΔ δεν εξαφανίζεται με την ηλικία. Παρόλο που πολλά παιδιά βελτιώνονται με την παρέμβαση, οι δυσκολίες συχνά τα συνοδεύουν στην εφηβεία και την ενήλικη ζωή. Διαχρονικές μελέτες δείχνουν ότι οι νέοι με ΑΓΔ είναι πιο πιθανό να έχουν:
– προβλήματα ανάγνωσης και γραφής (που κυμαίνονται από ήπια έως επίμονα),
-να εγκαταλείπουν το σχολείο νωρίτερα,
– να αντιμετωπίζουν περισσότερα εμπόδια στην απασχόληση
– να υποφέρουν από αυτοεκτίμηση και προβλήματα ψυχικής υγείας.
Θεραπεία
Αυτό δεν σημαίνει ότι η πρόγνωση είναι απαραίτητα αρνητική. Με την έγκαιρη διάγνωση και την εξειδικευμένη υποστήριξη, πολλοί καταφέρνουν να λειτουργήσουν με επιτυχία στο σχολείο και στην καθημερινή ζωή.
Οι παρεμβάσεις και οι θεραπείες για την ΑΓΔ επικεντρώνονται στην ενίσχυση τόσο του προφορικού όσο και του γραπτού λόγου: εργασία στο λεξιλόγιο, τη γραμματική και την αφήγηση ιστοριών με λογοθεραπευτή, χρήση οπτικών βοηθημάτων και προσαρμογών προγραμμάτων σπουδών στο σχολείο και ενθάρρυνση της κοινής ανάγνωσης και των συζητήσεων στο σπίτι.
Στο σχολείο, οι εκπαιδευτικοί μπορούν να βοηθήσουν δίνοντας σαφείς και συνοπτικές οδηγίες και να βεβαιωθούν ότι το παιδί τις έχει κατανοήσει. Μπορούν επίσης να χρησιμοποιήσουν διαγράμματα ή υποστηρικτικές εικόνες και να προσφέρουν επιπλέον χρόνο για εξετάσεις και εργασίες.
Στο σπίτι, οι γονείς μπορούν να διαβάζουν με τα παιδιά τους κάθε μέρα, να επεκτείνουν αυτά που λέει το παιδί δίνοντάς τους το παράδειγμα με σωστές προτάσεις (αν πουν «νερό εδώ», διορθώστε τις σε «ναι, το νερό είναι εδώ στο τραπέζι») και ενθαρρύνετέ τα να πουν ιστορίες για την ημέρα τους.
Η σημασία της έγκαιρης διάγνωσης από ειδικούς
Η έγκαιρη διάγνωση και υποστήριξη είναι απαραίτητη, επειδή η γλώσσα αποτελεί το θεμέλιο της ανάγνωσης, της γραφής και της σχολικής μάθησης.
Όσο πιο γρήγορα ένα παιδί λάβει βοήθεια, τόσο πιο εύκολο θα είναι να μειώσει τις μελλοντικές δυσκολίες – ένα παιδί που λαμβάνει βοήθεια στην ηλικία των 4-5 ετών μπορεί να σημειώσει σημαντικά καλύτερη πρόοδο από ένα παιδί που τη λαμβάνει στην ηλικία των 9-10 ετών, όταν ήδη βιώνει ακαδημαϊκή αποτυχία και απογοήτευση.
Διαβάστε επίσης
Επιστροφή στο σχολείο: Δέκα χρήσιμες συμβουλές από τους γιατρούς και Παιδιάτρους της Λάρισας
«Πάτησες» τα 60; Ποιες τροφές προστατεύουν καρδιά, μυαλό και ανοσοποιητικό
Αυτή είναι η βιταμίνη που «επιβραδύνει» τη γήρανση
