Αρχίζει ποινική έρευνα η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία για την ηλεκτρική διασύνδεση – Υπαινιγμοί Χριστοδουλίδη για κάποιους που κάνουν «μεγάλες δηλώσεις», πυρά Παπασταύρου κατά του Κύπριου ΥΠΟΙΚ
Παρέμβαση πραγματοποίησε την Τετάρτη ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης για την ηλεκτρική διασύνδεση την ώρα που ο υπουργός Οικονομικών Μάκης Κεραυνός επαναλαμβάνει πως δεν πρόκειται να συναινέσει στην αποδέσμευση των 25 εκατ. ευρώ που ενέκρινε η ΡΑΕΚ ως δικαιολογημένα και ανακτήσιμα έξοδα του φορέα υλοποίησης. Το «όχι» της Λευκωσίας προκάλεσε την ενόχληση της ελληνικής κυβέρνησης, αν και θα έλεγε κανείς ότι τα προβλήματα είχαν φανεί εξαρχής.
Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία αρχίζει έρευνα σε σχέση με πιθανά ποινικά αδικήματα αναφορικά με το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης, είπε κ. Χριστοδουλίδης, σε κυπριακά μέσα.
Σε δηλώσεις του στους δημοσιογράφους, προσερχόμενος σε εκδήλωση για τους ήρωες του Αχυρώνα Λιοπετρίου, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ερωτηθείς ποια είναι η θέση της Κυπριακής Δημοκρατίας στο ζήτημα του έργου της ηλεκτρικής διασύνδεσης, είπε ότι «η θέση της Λευκωσίας είναι ξεκάθαρη, η θέση της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι ενιαία. Το έργο είναι στρατηγικής σημασίας. Η βιωσιμότητα του εξαρτάται από την υλοποίηση δεσμεύσεων που έχει αναλάβει ο φορέας υλοποίησης που είναι ο ΑΔΜΗΕ και αναμένουμε την υλοποίηση των συγκεκριμένων δεσμεύσεων.
Από και πέρα θέλω να σας ενημερώσω ότι σήμερα το απόγευμα έχω ενημερωθεί ότι η Νομική Υπηρεσία ενημερώθηκε από την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία ότι μετά από διάφορες καταγγελίες που έγιναν εδώ και καιρό και έχουν διερευνηθεί αποφάσισε να ανοίξει υπόθεση διερεύνησης για ενδεχόμενα ποινικά αδικήματα σε σχέση με το συγκεκριμένο έργο».
Ερωτηθείς ποιους αφορά είπε «δεν αναφέρεται σε ποιους. Αλλά επειδή ακούω διάφορα για έργα και μεγάλες δηλώσεις που κάποιοι κάνουν, αυτή η Κυβέρνηση – το είπα πολλές φορές, το επαναλαμβάνω, δεν θα κουραστώ να το λέω και να το κάνουμε με τις ενέργειες μας – είναι εδώ για να μην υπάρχει η οποιαδήποτε σκιά για την Κυπριακή Δημοκρατία. Σε αυτό το θέμα δεν υπάρχει κανένα μα κανένα περιθώριο συζήτησης. Άρα, κάποιοι όταν προβαίνουν σε δηλώσεις να είναι λίγο πιο προσεκτικοί ειδικότερα όταν αφορά το όνομα, τη φήμη, την αξιοπιστία της χώρας μας, κανένας δεν είναι πάνω από την αξιοπιστία και τη φήμη αυτής της χώρας».
Σε ερώτηση είπε ότι «δεν υπάρχουν διαφορές με την Ελληνική Κυβέρνηση. Υπάρχουν υποχρεώσεις που έχει αναλάβει ο ΑΔΜΗΕ και για να είναι βιώσιμο το έργο αυτές τις υποχρεώσεις πρέπει να τις υλοποιήσει».
Το «όχι» της Κύπρου
Όλα άρχισαν όταν με δήλωση του στην Καθημερινή ο υπουργός Οικονομικών της Κύπρου (που έχει και το τελικό ΟΚ) Μάκης Κεραυνός δήλωσε ότι το έργο δεν είναι οικονομικά βιώσιμο επικαλούμενος δύο μελέτες επ’ αυτου. «Εχω ενώπιόν μου δύο μελέτες από ανεξάρτητους και σοβαρούς οργανισμούς, οι οποίες καταλήγουν στο ότι αυτό το έργο δεν είναι βιώσιμο, με τους συγκεκριμένους όρους», ανέφερε ο Μ. Κεραυνός σε συνέντευξή του στην «Καθημερινή».
Ο υπουργός τόνισε ότι «η συζήτηση γίνεται γιατί το έργο είναι πολύπλοκο με οικονομική, τεχνική και γεωπολιτική πτυχή. Θα ήθελα επίσης να σημειώσω και κάτι άλλο. Εχει από το 2010 που συζητείται αυτό το έργο και χαρακτηρίζεται ευρωπαϊκό καθώς η Κομισιόν αποφάσισε να το χρηματοδοτήσει με 650 εκατομμύρια. Το ερώτημα που θέτω είναι γιατί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που διαθέτει κονδύλια υπό αυστηρούς όρους και συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα, μετά από τόσα χρόνια δεν διερωτάται γιατί δεν έγινε αυτό το έργο;».
Είχε προηγηθεί δήλωση του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκου Χριστοδουλίδη ότι «ο ΑΔΜΗΕ, ως Φορέας Υλοποίησης, έχει αναλάβει κάποιες δεσμεύσεις και αναμένουμε να υλοποιήσει αυτές τις δεσμεύσεις έτσι ώστε και εμείς (σ.σ. η Κύπρος) να ανταποκριθούμε στις δικές μας υποχρεώσεις». Μάλιστα, όταν του επισημάνθηκε ότι και ο ΑΔΜΗΕ θεωρεί ότι υπάρχουν υποχρεώσεις της Λευκωσίας που πρέπει να ικανοποιηθούν, ο Κύπριος Πρόεδρος απάντησε: «Δεν ξέρω τι θέλει να ικανοποιήσει, αλλά τα δεδομένα είναι εκεί. Οφείλει να ανταποκριθεί (ο ΑΔΜΗΕ) σε κάποιες δεσμεύσεις που έχει αναλάβει έτσι ώστε να προχωρήσει το έργο».
Η αντίδραση της Αθήνας
Μπροστά σε αυτή την εξέλιξη, ο αντιπρόεδρος της ελληνικής κυβέρνησης, Κωστής Χατζηδάκης, ανέλαβε το έργο να απαντήσει στη Λευκωσία, και το έκανε με αρκούντως αυστηρό ύφος. «Το καλώδιο αυτό είναι ενταγμένο στον ευρωπαϊκό ενεργειακό σχεδιασμό. Δεν είναι εθνικό σχέδιο της Ελλάδας. Αφορά τις διασυνδέσεις ηλεκτρικής ενέργειας σε ευρωπαϊκό επίπεδο και αποτελεί επομένως πρότζεκτ ευρωπαϊκής προτεραιότητας», είπε, προσθέτοντας ότι «έχουν υπάρξει κατά καιρούς συζητήσεις μεταξύ των δύο κυβερνήσεων. Είναι ένα σχέδιο το οποίο κυρίως ωφελημένοι κατά τη δική μας άποψη είναι η Κύπρος. Για λόγους νομίζω προφανείς, αίρεται η ενεργειακή απομόνωση της Κύπρου».
«Από εκεί και πέρα», συνέχισε ο Κ. Χατζηδάκης, «η δέσμευση της ελληνικής κυβέρνησης είναι πάρα πολύ συγκεκριμένη. Έχει εκφραστεί με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους, όχι μόνο με δηλώσεις, αλλά και με συγκεκριμένες κινήσεις από επιμέρους υπουργεία και δημόσιους φορείς, αλλά από την άλλη πλευρά απομένει να ξεκαθαριστεί τι θέλει να κάνει και η Κύπρος. […] Η κυπριακή κυβέρνηση είναι αυτή, μετά και τη δήλωση που έκανε ο υπουργός Οικονομικών της Κύπρου που πρέπει να αποσαφηνίσει τη στάση της».
«Οι δηλώσεις που αμφισβητούν τη βιωσιμότητα του έργου της ηλεκτρικής διασύνδεσης με την Κύπρο στέλνουν αμφίσημο μήνυμα», ανέφερε στο κεντρικό δελτίου του ΕΡΤΝEWS, o Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρος Παπασταύρου, σχολιάζοντας τη δήλωση του Κύπριου υπουργού Οικονομικών.
Ο κ. Παπασταύρου επεσήμανε ότι δημιουργούνται εύλογα ερωτηματικά, «ιδιαίτερα όταν το έργο αυτό είναι στρατηγικής σημασίας για την Κύπρο καθώς θα τερματίσει την ενεργειακή της απομόνωση, και επίσης όταν στις 31 Ιουλίου, η ρυθμιστική Αρχή της Κύπρου, η ΡΑΕΚ, ενέκρινε τα 25 εκατ. για την υλοποίηση του έργου. Συμμετέχει δε στις τακτικές εβδομαδιαίες τηλεφωνικές επικοινωνίες που γίνονται με την Επιτροπή και τον Έλληνα ρυθμιστή για την υλοποίηση του έργου».
Ο κ. Παπασταύρου αποκάλυψε επίσης ότι η Ελλάδα δεν έχει δει τις εκθέσεις που επικαλείται ο Κύπριος υπουργός Οικονομικών και κάλεσε την κυπριακή πλευρά να «ξεκαθαρίσει τη θέση της». Πρόσθεσε ότι το θέμα θα συζητηθεί την Πέμπτη στην Κοπεγχάγη, όπου θα παρευρεθεί ο Έλληνας υφυπουργός Νίκος Τσάφος.
Σε ερώτηση για το αν το γεγονός πως η Τουρκία έχει εκφράσει τις αντιρρήσεις της για την πραγματοποίηση του έργου έχει παίξει κάποιο ρόλο, ο κ. Παπασταύρου απάντησε ότι «εδώ μιλάμε για τη βιωσιμότητα του έργου, που είναι πολύ πιο πριν από αυτό». Ερωτηθείς τέλος αν η Κύπρος κάνει πίσω, τότε το έργο πώς μπορεί να πραγματοποιηθεί, ο κ. Παπασταύρου είπε λακωνικά: «Η ηλεκτρική διασύνδεση της Κύπρου περνά και από την Κύπρο».
Από την πλευρά του ο Έλληνας κυβερνητικός εκπρόσωπος, Παύλος Μαρινάκης, μιλώντας στο Open, δήλωσε ότι βούληση της Αθήνας είναι η ολοκλήρωση του έργου, προσθέτοντας πάντως ότι «δεν υπάρχει περίπτωση το σύνολο του δημοσιονομικού κόστους να το επωμιστούν οι Έλληνες φορολογούμενοι. Εμείς επιδιώκουμε το έργο αυτό, δεν αλλάζει η στάση μας. Ένα έργο που δεν αφορά μόνο την Ελλάδα, δεν θα μπορούσε να πει η Κυβέρνηση πως οι Έλληνες φορολογούμενοι θα επωμιστούν το κόστος».
Ο παράγοντας Τουρκία
Μια μέρα νωρίτερα, ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, είχε τονίσε ότι «το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας-Κύπρου, το οποίο αίρει την ενεργειακή απομόνωση της Κύπρου, θα προχωρήσει. ‘Αλλωστε, έχουμε αποδείξει -στο πεδίο, όχι στα λόγια- με τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό, τα θαλάσσια πάρκα και την προκήρυξη οικοπέδων νοτίως της Κρήτης ότι, όταν πρόκειται να ασκήσουμε τα κυριαρχικά μας δικαιώματα, με γνώμονα το εθνικό συμφέρον και με σεβασμό στο διεθνές δίκαιο, δεν μας πτοούν οι αντιδράσεις».
Η αναφορά Γεραπετρίτη σε αντιδράσεις προφανώς «έδειχνε» την Τουρκία, η οποία είχε αντιδράσει με σφοδρότητα (έστειλε μέχρι και πολεμικά πλοία στην περιοχή) θεωρώντας ότι οι περιοχές ανατολικά της Κάσου και της Καρπάθου είναι εντός της τουρκικής υφαλοκρηπίδας. Μάλιστα, διαρροές του τουρκικού ΥΠΕΞ στην εφημερίδα «Turkiye», ανέφεραν ότι ο προγραμματισμός για έρευνες που αφορούν το καλώδιο θα ανεβάσει και πάλι την ένταση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις καθώς, όπως ανέφερε το δημοσίευμα, η Άγκυρα δεν θα επιτρέψει τετελεσμένα από τα «μονομερή βήματα που πραγματοποιούνται στον ενεργειακό τομέα μεταξύ Ελλάδας και Ισραήλ».
Από εκεί και πέρα, Ελλάδα και Κύπρος βρίσκονται εδώ και πολλούς μήνες σε μια άτυπη διελκυστίνδα, όσον αφορα στον ρόλο του ΑΔΜΗΕ και τον επιμερισμό των δαπανών σε περίπτωση μη υλοποίησης του έργου – εξ ου και η αναφορά Χριστοδουλίδη στον ΑΔΜΗΕ. Ωστόσο, η κατάσταση περιπλέκεται ακόμα περισσότερο σε διαδικαστικό επίπεδο με τα κονδύλια της ΕΕ και την πιστοποίηση του έργου από την Κομισιόν, μια διαδικασία που τραβάει σε μάκρος. Η ουσία, πάντως, βρίσκεται στο ότι Ελλάδα και Κύπρος μοιάζουν να έχουν αποκλίνουσες απόψεις για το έργο, ενώ ο τρίτος παίκτης, το Ισραήλ, φαίνεται ότι έχει «κρυώσει» με το όλο ζήτημα.
Διαβάστε επίσης:
Εκτροχιάστηκε το εμβληματικό τελεφερίκ της Λισαβόνας – Αναφορές για 20 τραυματίες (Video)
Νέα σύνοδος των «προθύμων» την Πέμπτη για την Ουκρανία και επικοινωνία με Τραμπ αμέσως μετά
