CNN: Η συμφωνία για τη Γάζα εγείρει τρία μεγάλα ερωτήματα

Τις τελευταίες ώρες ο κόσμος έχει γίνει μάρτυρας συγκινητικών στιγμών απελευθέρωσης ομήρων από τη Γάζα και επανένωσης με τις οικογένειές τους. Ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ απευθύνθηκε επίσης στην ισραηλινή Κνεσέτ, λέγοντας ότι η σημερινή ημέρα σηματοδοτεί την «ιστορική αυγή μιας νέας Μέσης Ανατολής» λίγο πριν οι παγκόσμιοι ηγέτες συναντηθούν στην Αίγυπτο για να συζητήσουν τις επόμενες φάσεις του 20 σημείων του σχεδίου του για μια μακροπρόθεσμη ειρήνη και αποκατάσταση της Γάζας.
Καθώς όλα αυτά βρίσκονται σε εξέλιξη, το CNN επικεντρώνεται σε τρία μεγάλα ερωτήματα και ενδεχομένως «θολά» σημεία της συμφωνίας, με άρθρο του Μπρετ ΜακΓκερκ, αναλυτή παγκόσμιων υποθέσεων του αμερικανικού δικτύου, που υπηρέτησε σε ανώτερες θέσεις εθνικής ασφάλειας υπό τους προέδρους Τζορτζ Μπους του νεότερου, Μπαράκ Ομπάμα, Ντόναλντ Τραμπ και Τζο Μπάιντεν.
Τι κάνει η Χαμάς;
Στην τελευταία συμφωνία ομήρων, η Χαμάς χρησιμοποίησε την εκεχειρία για να βγει από τις σήραγγες και να ανακτήσει τον έλεγχο στη Γάζα. Αυτό σήμαινε καταστολή και περιθωριοποίηση των κατοίκων της Γάζας που αντιστάθηκαν στη Χαμάς και τη χρήση των ανταλλαγών ομήρων ως γκροτέσκα προπαγανδιστικά show. Αυτό έθεσε σε κίνδυνο κάθε ελπίδα επέκτασης της εκεχειρίας νωρίτερα φέτος, σε μια μακροπρόθεσμη εκεχειρία. Αυτή τη φορά, η Χαμάς φαίνεται να κάνει το ίδιο πράγμα, μαζεύοντας τους Παλαιστίνιους στους δρόμους.
Αλλά αυτή τη φορά τα πράγματα είναι επίσης διαφορετικά. Η νέα συμφωνία επιτρέπει στις ισραηλινές δυνάμεις να παραμείνουν σε περισσότερο από το ήμισυ της Λωρίδας της Γάζας, κάτι που η Χαμάς πριν από φέτος δεν θα είχε αποδεχτεί ποτέ. Εξουσιοδοτεί ξένες στρατιωτικές δυνάμεις να εισέλθουν σε αυτές τις περιοχές για να διασφαλίσει ότι η Χαμάς δεν θα μπορέσει ποτέ να επιστρέψει σε αυτές. Η νέα συμφωνία απολαμβάνει επίσης την υποστήριξη σχεδόν όλων των αραβικών και μουσουλμανικών κρατών και καλεί τη Χαμάς να αφοπλιστεί.
Η Χαμάς πιθανότατα θα στρέψει τώρα τα όπλα της εναντίον αθώων Παλαιστινίων, αλλά το περιθώριο ελιγμών της είναι περιορισμένο.
Αν πρόκειται να αποκατασταθεί και να ανασυγκροτηθεί ολόκληρη η Γάζα, η Χαμάς πρέπει να αποδεχτεί τη συμφωνία στο σύνολό της και να εγκαταλείψει την επιθυμία της για εξουσία στη Λωρίδα.

Αναπτύσσονται προσωρινές πολιτικές δομές και δομές ασφαλείας;
Τα βασικά στοιχεία αυτής της συμφωνίας, πέρα από τις απελευθερώσεις ομήρων, περιλαμβάνουν τη δημιουργία μιας προσωρινής δύναμης ασφαλείας και μιας πολιτικής δομής για τη Γάζα. Εάν αυτές οι δομές εδραιωθούν, τότε το σχέδιο των 20 σημείων έχει πιθανότητες επιτυχίας. Εάν όχι, τότε η Χαμάς με την πάροδο του χρόνου θα μπορούσε να αποκαταστήσει την εξουσία της με τη βία, ένα αποτέλεσμα που θα ακυρώσει κάθε ελπίδα για μακροπρόθεσμη ειρήνη ή την αποκατάσταση της Λωρίδας της Γάζας.
Αυτό σημαίνει ότι τις επόμενες εβδομάδες θα είναι καθοριστικές στο κατά πόσον οι χώρες είναι έτοιμες να συνεισφέρουν δυνάμεις σε μια προσωρινή δύναμη ασφαλείας και στο κατά πόσον μπορεί να ιδρυθεί μια προσωρινή κυβερνητική οντότητα χωρίς να περιέλθει σε μήνες διαμάχης. Είναι καλό σημάδι ότι ο αμερικανικός στρατός υπό την Κεντρική Διοίκηση ήδη εδραιώνει τις θέσεις του εκτός Γάζας για να βοηθήσει στην παρακολούθηση της κατάστασης. Οι αμερικανικές δυνάμεις δεν πρέπει να εισέλθουν στη Γάζα, αλλά θα είναι απαραίτητες για την εξασφάλιση συνεισφορών ξένων στρατευμάτων και τη διασφάλιση της επιτυχίας μιας τέτοιας δύναμης.
Όσον αφορά την πολιτική οντότητα, τελικά εναπόκειται στους Παλαιστίνιους να καθορίσουν ποιος συμμετέχει, αλλά χωρίς την ηγεσία των ΗΠΑ, η διαδικασία θα μπορούσε να εξελιχθεί σε μήνες διαμάχης, κάτι που θα ήταν προς όφελος της Χαμάς.

Αναπτύσσεται ένα βιώσιμο σχέδιο ανασυγκρότησης;
Η ανοικοδόμηση της Γάζας θα διαρκέσει μια δεκαετία και απαιτηθούν εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια. Πριν από δέκα χρόνια, οι ΗΠΑ βοήθησαν στην οργάνωση ενός παγκόσμιου συνασπισμού και σε τεράστιους πόρους για την ανοικοδόμηση της Μοσούλης, στο βόρειο Ιράκ, η οποία είχε σχεδόν καταστραφεί σε διάστημα άνω του ενός έτους αστικών μαχών για την ήττα του ISIS.
Η Γάζα είναι ακόμη πιο περίπλοκη, με 300 μίλια σηράγγων σκαμμένων σε πολλαπλούς ορόφους κάτω από ολόκληρη τη Λωρίδα, μια κατασκευαστική προσπάθεια που ανέλαβε η Χαμάς για πάνω από δύο δεκαετίες χωρίς κανείς να εργαστεί για να την σταματήσει.
Οποιαδήποτε ελπίδα για την αποκατάσταση της Λωρίδας της Γάζας απαιτεί μια παγκοσμίως συντονισμένη προσπάθεια υπό την ηγεσία των ΗΠΑ με τη συμμετοχή Παλαιστινίων που δεν συνδέονται με τη Χαμάς, και τους τεράστιους πόρους των περιφερειακών εταίρων και συμμάχων της Αμερικής. Αυτό θα πρέπει να αποτελέσει επίκεντρο της συνόδου κορυφής στο Κάιρο, και θα πρέπει να υπάρξουν συγκεκριμένες δεσμεύσεις πόρων, καθώς και σημάδια μιας οργανωμένης προσπάθειας για τον σχεδιασμό και στη συνέχεια την εφαρμογή της ανοικοδόμησης.
Φυσικά, αν η Χαμάς επιμείνει να παραμείνει στον έλεγχο των περιοχών πάνω από τα σύνορα με το Ισραήλ βάσει της συμφωνίας του Τραμπ, τότε η Χαμάς θα είναι αυτή που θα εμποδίζει την ανοικοδόμηση αυτών των περιοχών. Ελλείψει της Χαμάς που θα παραιτηθεί από τον έλεγχο ασφαλείας, κάποιες χώρες θα είναι πρόθυμες να εισέλθουν στη Γάζα ή να αφιερώσουν πόρους για την ανοικοδόμηση της.
Τις επόμενες 24 ώρες, η προσοχή δικαίως θα επικεντρωθεί στην επιστροφή των ομήρων μετά από 740 φρικτές ημέρες σε σκοτεινές σήραγγες και απερίγραπτα βασανιστήρια. Σκεφτείτε τον Evyatar David, 22 ετών, όταν πιάστηκε όμηρος από ένα μουσικό φεστιβάλ και χρησιμοποιήθηκε επανειλημμένα από τη Χαμάς σε φρικτά προπαγανδιστικά βίντεο: αναγκάστηκε να παρακολουθήσει την απελευθέρωση των φίλων του, στη συνέχεια επέστρεψε σε μια σήραγγα και αργότερα εμφανίστηκε αδυνατισμένος να σκάβει τον τάφο του.
Η μεταχείρισή του αποτελεί υπενθύμιση του γιατί δεν υπάρχει ελπίδα στη Γάζα για μια μελλοντική ειρήνη μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων, εάν η Χαμάς καταφέρει να κρατηθεί στην εξουσία με τη δύναμη των όπλων στη Γάζα. Γι’ αυτό, πέρα από τον εορτασμό της επιστροφής των ομήρων, η προσοχή πρέπει να παραμείνει σε ό,τι ακολουθεί και στην πλήρη εφαρμογή του ολοκληρωμένου σχεδίου 20 σημείων του Προέδρου Τραμπ.
Διαβάστε επίσης: