Ενοίκια σε ράλι, μέτρα σε… αναμονή: Η στεγαστική κρίση παραμένει άλυτη
Η ελληνική αγορά ακινήτων συνεχίζει να δοκιμάζει νοικοκυριά και ενοικιαστές, με τις τιμές των ενοικίων να αυξάνονται με ρυθμούς πολύ υψηλότερους από την αύξηση των εισοδημάτων. Οι εξαγγελίες για νέα προγράμματα και μέτρα στήριξης έρχονται να δώσουν ελπίδα, αλλά η πραγματικότητα παραμένει σκληρή: η έλλειψη διαθέσιμης κατοικίας και η πίεση στις τιμές δημιουργούν αίσθημα ανασφάλειας και οικονομικής επιβάρυνσης για μεγάλο μέρος των πολιτών.
Στο επίκεντρο του κυβερνητικού σχεδιασμού βρίσκονται δύο βασικές κινήσεις: η αξιοποίηση των κλειστών ακινήτων των τραπεζών, που ξεπερνούν τις 20.000, και η ενεργοποίηση των σχολάζουσων κληρονομιών. Η ιδέα είναι απλή: να προστεθούν χιλιάδες κατοικίες στην αγορά, αυξάνοντας την προσφορά και μετριάζοντας την ανοδική πίεση στα ενοίκια. Στην πράξη, όμως, η υλοποίηση αυτών των μέτρων απαιτεί χρόνο, γραφειοκρατική διαχείριση και κίνητρα που να είναι πραγματικά ελκυστικά για ιδιοκτήτες ακινήτων, κάτι που μέχρι στιγμής δεν έχει αποδειχθεί αποτελεσματικό.
Παράλληλα, προωθείται ένα νέο πρόγραμμα που συνδυάζει την επιδότηση ανακαίνισης και ενεργειακής αναβάθμισης παλαιών κατοικιών. Οι πόροι του προγράμματος θα προέλθουν από αναθεώρηση του ΕΣΠΑ 2021-2027, η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη. Η Ευρωπαϊκή Ένωση δίνει πλέον τη δυνατότητα ανακατανομής κονδυλίων με αυξημένη κοινοτική συμμετοχή έως και 90%, μειώνοντας την εθνική συμμετοχή στο 10%, γεγονός που θεωρητικά αυξάνει την ρευστότητα για προγράμματα στέγασης. Ωστόσο, το τελικό ποσό που θα διατεθεί για στεγαστικά μέτρα παραμένει αβέβαιο, καθώς μεγάλο μέρος των πόρων έχει ήδη δεσμευθεί ή δαπανηθεί για άλλα προγράμματα, αφήνοντας υπό αμφισβήτηση την ικανότητα του συστήματος να καλύψει ουσιαστικά τις ανάγκες της αγοράς.
Η εφαρμογή των μέτρων μέχρι στιγμής αποδεικνύεται απογοητευτική. Η τριετής φοροαπαλλαγή για ιδιοκτήτες κλειστών ακινήτων ή ακινήτων βραχυχρόνιας μίσθωσης που παραχωρούν τα ακίνητά τους μέσω μακροχρόνιων συμβολαίων έχει αξιοποιηθεί μόλις από 234 ιδιοκτήτες. Ο αριθμός αυτός είναι εξαιρετικά χαμηλός σε σχέση με τις ανάγκες της αγοράς και αποδεικνύει πόσο περιορισμένα λειτουργούν τα κρατικά κίνητρα. Η απουσία ουσιαστικών επιδόσεων δημιουργεί αίσθημα αδράνειας και καχυποψίας στην αγορά, με πολλούς ιδιοκτήτες να μη βλέπουν κίνητρο για να συμμετάσχουν στα προγράμματα.
Η κυβέρνηση επιχειρεί να πείσει ότι η ανακατανομή του ΕΣΠΑ μπορεί να αποτελέσει λύση, αλλά οι γραφειοκρατικές διαδικασίες και η καθυστέρηση στις εγκρίσεις δεν δημιουργούν τις απαιτούμενες συνθήκες για άμεσο αποτέλεσμα. Οι διαπραγματεύσεις με την Κομισιόν βρίσκονται σε εξέλιξη, με στόχο την ένταξη μέτρων που συνδυάζουν στέγαση, ενεργειακή αναβάθμιση και ανακαίνιση υφιστάμενων κατοικιών. Παρά τις εξαγγελίες, η αγορά ακινήτων δεν βλέπει ακόμα ουσιαστική αύξηση της προσφοράς ή σταθεροποίηση των τιμών ενοικίων.
Ταυτόχρονα, η ανισορροπία ανάμεσα στην προσφορά και τη ζήτηση παραμένει οξύτατη. Οι μεγαλύτερες πόλεις, όπως η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη, καταγράφουν ενοίκια που εκτοξεύονται, ενώ η δυνατότητα πρόσβασης σε φθηνότερη στέγη παραμένει περιορισμένη. Τα νοικοκυριά με μέσο και χαμηλό εισόδημα αντιμετωπίζουν καθημερινά δυσκολίες, με αρκετούς να αναγκάζονται να δαπανούν σημαντικό ποσοστό του εισοδήματός τους για τη στέγαση ή να περιορίζουν άλλες βασικές δαπάνες.
Παρά τις διακηρύξεις και τις εξαγγελίες, η πραγματικότητα δείχνει ότι οι παρεμβάσεις κινούνται με πολύ πιο αργό ρυθμό από τις ανάγκες της αγοράς. Η αστοχία των μέτρων και η καθυστέρηση στη χρηματοδότηση υπογραμμίζουν την αδυναμία του κράτους να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τη στεγαστική κρίση. Η πίεση στις τιμές, η έλλειψη διαθέσιμης κατοικίας και η αργή εκτέλεση των προγραμμάτων δημιουργούν ένα εκρηκτικό περιβάλλον για τα νοικοκυριά, που παραμένουν τα μεγάλα θύματα της σημερινής κατάστασης.
Η εικόνα είναι ξεκάθαρη: χωρίς γρήγορες και ουσιαστικές παρεμβάσεις, η στεγαστική κρίση δεν θα περιοριστεί, ενώ η αγορά θα συνεχίσει να κινείται υπέρ των ιδιοκτητών και εις βάρος των ενοικιαστών, αφήνοντας ένα μεγάλο τμήμα του πληθυσμού εκτεθειμένο σε αυξήσεις και οικονομική πίεση.
Διαβάστε επίσης:
Συντάξεις Νοεμβρίου 2025: Ξεκινούν οι πληρωμές – Ποιοι δικαιούχοι θα πάνε στα ATM τη Δευτέρα (video)
Πηγή: ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ | topontiki.gr
