Γαλλία: Χωρίς… ζώνη προστασίας ο Μακρόν, τρέχει και δεν φτάνει για να βρει πρωθυπουργό
Ο πρωθυπουργός, που αποτελούσε ένα «μαξιλάρι ασφαλείας», έφυγε από τη θέση του και ο Εμανουέλ Μακρόν επέστρεψε στο επίκεντρο της πολιτικής σκηνής, υπό το πυρ των αντιπάλων του.
Ο Φρανσουά Μπαϊρού, που διορίστηκε στα μέσα Δεκεμβρίου στο Ματινιόν μετά την ψήφο μη εμπιστοσύνης στον Μισέλ Μπαρνιέ, απέτυχε παταγωδώς να κερδίσει την εμπιστοσύνη της Εθνοσυνέλευσης, τη Δευτέρα 8 Σεπτεμβρίου, συγκεντρώνοντας 364 ψήφους κατά της συνέχισης της πολιτικής της κυβέρνησής του. «Ήταν το χρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτου», χλευάζει ένας βουλευτής του Μακρόν. «Ένα μη-γεγονός που σχολιάζεται ήδη εδώ και 15 ημέρες».
Όπως σημειώνει το France Info, το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας, που ζητήθηκε από τον ίδιο τον (πρώην πλέον) πρωθυπουργό στις 25 Αυγούστου, δεν προκάλεσε καμία αγωνία, καθώς όλες οι αντιπολιτευόμενες δυνάμεις είχαν ανακοινώσει εδώ και δύο εβδομάδες ότι δεν θα έδιναν ψήφο εμπιστοσύνης στον κεντρώο αρχηγό του MoDem. Το βράδυ της Δευτέρας, το Ελιζέ δεν άργησε να αντιδράσει, ανακοινώνοντας ότι ο Εμανουέλ Μακρόν θα διόριζε τον διάδοχό του «στις επόμενες ημέρες».
Η μη προεκλογική εκστρατεία του αρχηγού του κράτους για τις προεδρικές εκλογές του 2022 και η αποτυχημένη απόφασή του να διαλύσει την Εθνοσυνέλευση τον Ιούνιο του 2024 «δημιουργούν αυτή την κατάσταση», αναλύει ο Μπρούνο Κοτρέ, πολιτικός επιστήμονας και ερευνητής στο Cevipof. «Η δεύτερη θητεία του, από την άποψη της εσωτερικής πολιτικής, είναι προς το παρόν μια αποτυχία. Θα έχουμε τρίτο πρωθυπουργό σε ένα χρόνο». Αιτία: η κομμένη στα τρία Εθνοσυνέλευση, που παγιδεύει τη χώρα στην αστάθεια. «Έχουμε την αίσθηση ότι ο Εμανουέλ Μακρόν έχει χάσει τον έλεγχο σε εθνικό επίπεδο», παρατηρεί ο Κοτρέ. «Δεν έχουμε ξαναζήσει τόσο σοβαρή πολιτική και δημοκρατική κρίση», τουλάχιστον κατά τη διάρκεια της 5ης Δημοκρατίας, όπου ποτέ δεν είχαν ανατραπεί δύο διαδοχικές κυβερνήσεις.
Στις τάξεις των υποστηρικτών του Γάλλου προέδρου, κανείς δεν είναι ανόητος. «Ο Εμανουέλ Μακρόν γνωρίζει ότι η αστάθεια θα τον επηρεάσει», εξομολογείται ένας από τους στενούς του συνεργάτες. Ο πρόεδρος της Δημοκρατίας αντιμετωπίζει το ίδιο πρόβλημα με τον περασμένο Δεκέμβριο, μετά την αποδοκιμασία του Μισέλ Μπαρνιέ. Ποιον να ορίσει μετά τον Μπαϊρού; Μια επιλογή φαίνεται να προτιμάται, στο εσωτερικό του κεντρώου μπλοκ: μια προσωπικότητα που ανήκει στην κοινή βάση, που ενώνει το μπλοκ αυτό και τους κεντροδεξιούς Ρεπουμπλικάνους, και που μπορεί να διαπραγματευτεί μια συμφωνία μη αποδοκιμασίας με τους σοσιαλιστές. «Ένα ριμέικ» της περασμένης χρονιάς, σύμφωνα με τα λόγια ενός βουλευτή του Ensemble pour la République (EPR). «Το μόνο σταθερό πράγμα είναι η κοινή βάση, και θα κάνει τα πάντα για να την διατηρήσει», διαβεβαιώνει ένας πιστός του Εμανουέλ Μακρόν.
Ένας άλλος στενός συνεργάτης του αρχηγού του κράτους υπενθυμίζει ότι οι ηγέτες της κοινής βάσης (Γκαμπριέλ Ατάλ για το EPR, Φρανσουά Μπαϊρού για το MoDem και Μπρουνό Ρετεγιέ για το LR) απέρριψαν όλοι, στις 2 Σεπτεμβρίου, κατά τη διάρκεια ενός γεύματος στο Ελιζέ με τον Εμανουέλ Μακρόν, την ιδέα μιας νέας διάλυσης της Εθνοσυνέλευσης. «Είναι ένα επίτευγμα που πρέπει να διατηρηθεί και που ανταποκρίνεται στη βούληση για υπέρβαση που υπερασπίστηκε ο πρόεδρος», εξηγεί η ίδια πηγή στο France Télévisions. Ωστόσο, πρέπει να επιτευχθεί συμφωνία με το Σοσιαλιστικό Κόμμα.
Μόνο που οι Σοσιαλιστές ονειρεύονται το αντίθετο σενάριο: να καταλάβουν το Ματινιόν και στη συνέχεια να διαπραγματευτούν στο Κοινοβούλιο με τους μακρονιστές κατά περίπτωση. «Είμαστε έτοιμοι: ας έρθει να μας βρει!», δήλωσε τη Δευτέρα, από το βήμα της Βουλής, ο αρχηγός των σοσιαλιστών βουλευτών, Μπορίς Βαλό. Αναφορά στην φράση του Εμανουέλ Μακρόν το 2018, όταν ήταν μπλεγμένος στην υπόθεση Μπενάλα. «Κύριε Πρόεδρε της Δημοκρατίας, καταλάβετε ότι η συνύπαρξη που αποφάσισαν οι Γάλλοι, εδώ και ένα χρόνο ήδη, σας επιβάλλεται», τόνισε στη συνέχεια η πρόεδρος της οικολογικής ομάδας, Συριέλ Σατελέν. Ένα σενάριο στο οποίο λίγοι δίνουν πίστωση στο κεντρικό μπλοκ.
Συζητείται επίσης μια άλλη επιλογή: ο διορισμός μιας προσωπικότητας που δεν ανήκει σε κανένα κόμμα, όπως ο Μισέλ Μπαρνιέ, ή που είναι ικανή να συγκεντρώσει ευρεία υποστήριξη. «Ο μόνος τρόπος για να βγούμε από αυτή την κατάσταση είναι να τοποθετηθούμε πάνω από την κομματική λογική, διορίζοντας ένα τέτοιο πρόσωπο που θα μπορεί να σχηματίσει μια κυβέρνηση εθνικής ενότητας και η αποστολή του οποίου θα είναι να αποκαταστήσει τα δημόσια οικονομικά», υποστηρίζει ο βουλευτής του EPR Σαρλ Ροντουέλ. Το όνομα του Τιερί Μποντέ, του σημερινού προέδρου του Οικονομικού, Κοινωνικού και Περιβαλλοντικού Συμβουλίου (Cese), είχε για παράδειγμα κυκλοφορήσει στις αρχές Σεπτεμβρίου 2024, πριν από τον διορισμό του Μπαρνιέ.
Είτε πρόκειται για ένα από τα ονόματα που αναφέρονται συνεχώς (Σεμπαστιέν Λεκορνύ, Κατρίν Βοτρέν, Ζεράλ Νταρμανέν) είτε για μια προσωπικότητα της κοινωνίας των πολιτών, παραμένει το βασικό ζήτημα του χρονισμού του διορισμού. Πρέπει ο αρχηγός του κράτους να δράσει γρήγορα, ενώ η Γαλλία ενδέχεται να βιώσει ένα κοινωνικό κίνημα μεγάλης κλίμακας με το σύνθημα «Ας τα μπλοκάρουμε όλα» 48 ώρες μετά την πτώση του Μπαϊρού; «Θα ήταν πιο λογικό να περιμένουμε να περάσει η 10η του μήνα για να διορίσουμε τον επόμενο πρωθυπουργό και να μην τον εκθέσουμε αμέσως σε κριτική σε αυτό το πλαίσιο», υποστηρίζει ο Κοτρέ.
Μια άποψη που δεν συμμερίζεται ο Φλοράν Μπουντιέ, πρόεδρος της Επιτροπής Νομοθεσίας της Βουλής. «Δεν γνωρίζουμε πώς θα εξελιχθεί το κίνημα της 10ης Σεπτεμβρίου. Η πιο λογική επιλογή είναι να προχωρήσουμε αρκετά γρήγορα. Αν έχουμε μια κυβέρνηση που παραιτήθηκε χωρίς προοπτική για πρωθυπουργό στο άμεσο μέλλον, αυτό μπορεί να αποτελέσει αφορμή για αντιπροεδρικές διαμαρτυρίες», δήλωσε προ ημερών.
Ωστόσο, πολλοί υπενθυμίζουν ότι, σε αυτό το θέμα, στον Εμανουέλ Μακρόν δεν αρέσει να ενεργεί υπό πίεση. Χρειάστηκαν δύο μήνες δισταγμών και σκέψεων για να διοριστεί ο Μισέλ Μπαρνιέ στο Ματινιόν. «Δεν έχω ιδέα για το χρονοδιάγραμμα, αλλά είναι πάντα το ίδιο: πρέπει να γίνει γρήγορα και παίρνει μέρες», λέει ένας στενός συνεργάτης του Γκαμπριέλ Αταλ. Ο πρώην πρωθυπουργός, ο οποίος απομακρύνθηκε όταν ο Εμανουέλ Μακρόν αποφάσισε να διαλύσει την Εθνοσυνέλευση τον Ιούνιο του 2024, υπέβαλε μια πρόταση: τον διορισμό ενός διαπραγματευτή με αποστολή να συγκεντρώσει τις πολιτικές δυνάμεις που εκπροσωπούνται στην Εθνοσυνέλευση για να καταρτίσουν μια συμφωνία γενικού συμφέροντος. Αυτός ο συμβιβασμός θα επιτρέψει στη συνέχεια τον διορισμό ενός πρωθυπουργου.
Μια ιδέα που θυμίζει άλλες. Μόνο που από πέρυσι, ένα πράγμα έχει αλλάξει: η πίεση από τις πιο ριζοσπαστικές αντιπολιτευόμενες δυνάμεις, την Ανυπότακτη Γαλλία και τον Εθνικό Συναγερμό, έχει ενταθεί σημαντικά στον πρόεδρο. Οι πρώτοι εξακολουθούν να ζητούν την παραίτηση του αρχηγού του κράτους, οι δεύτεροι μια νέα διάλυση της Βουλής. «Ο Εμανουέλ Μακρόν βρίσκεται τώρα στην πρώτη γραμμή απέναντι στον λαό. Πρέπει να φύγει», δηλώνει ο ιδρυτής της LFI, Ζαν-Λυκ Μελανσόν, στο Parisien. «Αν παραμείνει, θα προκαλέσει μια κατάσταση πιο εκρηκτική από την σημερινή». Η επικεφαλής των βουλευτών, Ματίλντ Πανό, ανακοίνωσε την κατάθεση νέας πρότασης μομφής κατά του αρχηγού του κράτους την Τρίτη.
Ο Εθνικός Συναγερμός, από την πλευρά του, είναι πλέον διατεθειμένος να μην δώσει άλλη ευκαιρία σε έναν νέο πρωθυπουργό που προέρχεται από το κόμμα του Μακρόν. Σύμφωνα με πληροφορίες του Point, η κοινοβουλευτική ομάδα του κόμματος, η οποία αριθμεί 123 βουλευτές, εξετάζει το ενδεχόμενο να καταψηφίσει αμέσως τον διάδοχο του Φρανσουά Μπαϊρού, προκειμένου να αναγκάσει τον πρόεδρο να προκηρύξει πρόωρες βουλευτικές εκλογές. Η διάλυση δεν είναι για τον Εμανουέλ Μακρόν «μια επιλογή, αλλά μια υποχρέωση», δήλωσε η Μαρίν Λε Πεν από το βήμα της Βουλής τη Δευτέρα.
Ωστόσο, ο πρόεδρος της Δημοκρατίας αποκλείει τη διάλυση και την παραίτηση. «Ο Εμανουέλ Μακρόν είναι κατεστραμμένος, αλλά προστατεύεται από τα θεσμικά όργανα. Θα παραμείνει μέχρι το τέλος αυτής της μακράς και επίπονης περιόδου», παρατηρεί μια πρώην υπουργός του Μακρόν. «Το τέλος αυτής της πενταετίας θα είναι επίπονο, δύσκολο, επίπονο. Η πολιτική θα είναι σκληρωμένη και με λίγες φιλοδοξίες», συμφωνεί ένας βουλευτής του EPR. «Το πραγματικό πρόβλημα είναι ότι ο Μπαϊρού “έσκασε” πολύ νωρίς. Φοβάμαι ότι θα χρειαστούμε ακόμα δύο πρωθυπουργούς για να ολοκληρώσουμε αυτόν τον προϋπολογισμό». Η Γαλλία έχει προθεσμία μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου για να εγκρίνει το νομοσχέδιο για τον προϋπολογισμό του 2026, διαφορετικά θα επανέλθει ο ειδικός νόμος. Όπως και πέρυσι.
Διαβάστε επίσης:
Νέα κόντρα Τραμπ και Δημοκρατικών για την Εθνοφρουρά με αφορμή τον φόνο μιας Ουκρανής
Γάζα: Ο στρατός του Ισραήλ ζήτησε την εκκένωσή της – Ετοιμάζει νέα επιχείρηση
