Γαλλία: Όλα όσα θα θέλατε να ξέρετε για την πτώση τη κυβέρνησης Μπαϊρού, αλλά φοβόσασταν να ρωτήσετε
Στη Γαλλία, η πτώση κυβερνήσεων είναι πλέον τόσο συνηθισμένη όσο και οι διαμαρτυρίες εναντίον τους.
Ο Φρανσουά Μπαϊρού ετοιμάζεται να γίνει ο τελευταίος πρωθυπουργός που θα απομακρυνθεί από το αξίωμά του σήμερα ― κυρίως λόγω της δυσαρέσκειας για τα σχέδιά του σχετικά με τις δαπάνες για το επόμενο έτος ― αφήνοντας τον πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν να αναζητά τον πέμπτο πρωθυπουργό σε λιγότερο από δύο χρόνια.
Η πολιτική κρίση θα μπορούσε να έχει επιπτώσεις που θα ξεπερνούν κατά πολύ τα όρια της εξουσίας στο Παρίσι, αν οι νομοθέτες δεν καταφέρουν να βρουν τρόπο να περιορίσουν τις ανεξέλεγκτες δημόσιες δαπάνες και το τεράστιο δημοσιονομικό έλλειμμα.
Κατ’ αρχάς, πρέπει να γίνει σαφές ότι είναι σχεδόν βέβαιο ότι ο Μπαϊρού θα πέσει. Οτιδήποτε άλλο θα απαιτούσε μια τελευταία στιγμή ανατροπή από ένα μεγάλο μέρος των βουλευτών της αντιπολίτευσης, και αυτό θα ήταν ένα τεράστιο σοκ.
Dead man walking
Η μοίρα του φαίνεται να έχει σφραγιστεί λίγες ώρες μετά την αποκάλυψη του σχεδίου του για ψήφο εμπιστοσύνης στα τέλη του περασμένου μήνα, όταν οι ηγέτες της αριστερής Ανυπόκτακτης Γαλλίας, του ακροδεξιού Εθνικού Συναγερμού και του κεντροαριστερού Σοσιαλιστικού κόμματος ανακοίνωσαν ότι θα ψηφίσουν για την πτώση της κυβέρνησης.
Ούτε η εκστρατεία δημοσίων σχέσεων του Μπαϊρού, ούτε οι συναντήσεις του με πολιτικούς ηγέτες την περασμένη εβδομάδα φαίνεται να έχουν αλλάξει την κατάσταση. Σήμερα, ο Μπαϊρού θα προβεί σε αυτό που είναι γνωστό ως déclaration de politique générale (γενική πολιτική δήλωση), μια ομιλία που παραδοσιακά δίνεται στην αρχή της θητείας ενός πρωθυπουργού για να παρουσιάσει το πρόγραμμα και τις προτεραιότητες της νέας κυβέρνησης (είναι κάτι σαν ομιλία για την κατάσταση της ένωσης).
Ο βετεράνος κεντρώος πολιτικός χρησιμοποιεί αυτή την ομιλία για να υπερασπιστεί τον μη δημοφιλή προϋπολογισμό του για το 2026. Οι πρωθυπουργοί συχνά ακολουθούν τις ομιλίες τους με ψήφο εμπιστοσύνης για να εξασφαλίσουν την υποστήριξη των προγραμμάτων τους, αν και δεν είναι συνταγματικά υποχρεωμένοι να το κάνουν.
Το διαδικαστικό
Ο Μπαϊρού δεν πραγματοποίησε ψηφοφορία μετά την ανάληψη καθηκόντων τον Ιανουάριο, ούτε κανένας από τους προκατόχους του κατά τη διάρκεια της δεύτερης θητείας του Μακρόν.
Ωστόσο, αυτή τη φορά, θα το κάνει. Ο Μπαϊρού προσπάθησε να παρουσιάσει την ψηφοφορία ως δημοψήφισμα για την ανάγκη λήψης δραστικών μέτρων για την εξισορρόπηση των οικονομικών και διαφώνησε με τον τρόπο που τα γαλλικά μέσα ενημέρωσης παρουσίασαν το δράμα της Δευτέρας ως ψήφο εμπιστοσύνης ή μομφή. Στην πράξη, όμως, αυτό ακριβώς είναι.
Η ομιλία του Μπαϊρού θα ξεκινήσει στις 3 μ.μ. στην Εθνοσυνέλευση, το πιο ισχυρό σώμα του γαλλικού κοινοβουλίου. Θα ακολουθήσουν εκπρόσωποι από κάθε πολιτικό κόμμα, με τον χρόνο ομιλίας του καθενός να καθορίζεται από τον αριθμό των εδρών που κατέχει. Στη συνέχεια, ο πρωθυπουργός θα έχει την ευκαιρία να προβεί σε τελικές παρατηρήσεις. Η ψηφοφορία αναμένεται να πραγματοποιηθεί γύρω στις 7 ή 8 μ.μ. και θα διαρκέσει περίπου 30 λεπτά, μετά την οποία ο πρόεδρος της Εθνοσυνέλευσης θα ανακοινώσει τα αποτελέσματα.
Το γραφείο του Μακρόν δεν έχει ακόμη ανακοινώσει αν θα μιλήσει μετά την ψηφοφορία. Όταν ο πρώην πρωθυπουργός Μισέλ Μπαρνιέ ανατράπηκε τον Δεκέμβριο, ο Μακρόν περίμενε 24 ώρες για να απευθύνει ομιλία σε ώρα υψηλής τηλεθέασης.
Το καταστροφικό ρίσκο του Μακρόν
Όμως, πώς φθάσαμε εδώ; Στις 9 Ιουνίου 2024, ο ακροδεξιός Εθνικός Συναγερμός σημείωσε μια τεράστια νίκη στις ευρωεκλογές. Ο Μακρόν αντέδρασε διαλύοντας το κοινοβούλιο, ένα τεράστιο στοίχημα που απέτυχε παταγωδώς. Στις εκλογές που ακολούθησαν, μια συμμαχία αριστερών κομμάτων κέρδισε περισσότερες έδρες από οποιαδήποτε άλλη πολιτική δύναμη, αλλά δεν κατάφερε να εξασφαλίσει την απόλυτη πλειοψηφία.
Μετά από σχεδόν δύο μήνες χωρίς κανονική κυβέρνηση, οι κεντρώοι του Μακρόν και οι κεντροδεξιοί συντηρητικοί συμφώνησαν να σχηματίσουν μια μειοψηφική κυβέρνηση συνασπισμού με επικεφαλής τον πρώην διαπραγματευτή του Brexit Μπαρνιέ. Ο Μπαρνιέ παρέμεινε στη θέση του για τρεις μήνες, αλλά απομακρύνθηκε τον Δεκέμβριο λόγω του σχεδίου του να περικόψει τον προϋπολογισμό του 2025 για να περιορίσει τις δημόσιες δαπάνες.
Ο Μακρόν αντικατέστησε τον Μπαρνιέ με τον Μπαϊρού, ο οποίος τον Ιούλιο παρουσίασε ένα σχέδιο για προϋπολογισμό λιτότητας το 2026, περικόπτωντας 43,8 δισεκατομμύρια ευρώ, με στόχο τη μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος από το 5,4% του ΑΕΠ φέτος στο 4,6% του ΑΕΠ το 2026. Οι βουλευτές της αντιπολίτευσης εξέφρασαν την οργή τους για το σχέδιο, το οποίο περιλάμβανε την κατάργηση δύο δημόσιων αργιών.
Στα τέλη Αυγούστου, καθώς οι Γάλλοι άρχισαν να επιστρέφουν από τις καλοκαιρινές τους διακοπές, ο Μπαϊρού εξέπληξε τη χώρα ανακοινώνοντας ότι θα ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης για τα σχέδιά του σχετικά με τις δαπάνες πριν από τις αναμενόμενες τεταμένες διαπραγματεύσεις.
Η κρίση που έπληξε τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης θα μπορούσε να σύρει τους πάντες σε μια χρηματοπιστωτική κρίση που θα τροφοδοτείται από το χρέος, σύμφωνα με τον Μπαϊρού. Η Γαλλία κατάφερε να αποτρέψει μια οικονομική καταστροφή κατά τη διάρκεια της πανδημίας και όταν οι τιμές της ενέργειας εκτοξεύτηκαν στην αρχή του πλήρους πολέμου στην Ουκρανία, εν μέρει χάρη στις τεράστιες δημόσιες δαπάνες.
Δεν πείθονται οι Γάλλοι
Η επίτευξη συναίνεσης για τον περιορισμό των δαπανών αποδείχθηκε δύσκολη, και οι νομοθέτες είναι απρόθυμοι να σφίξουν τον ζωνάρι τους τόσο επιθετικά όσο θέλει ο Μπαϊρού. Το σχέδιό του υποστηρίζει ότι θα μειώσει το δημοσιονομικό έλλειμμα της Γαλλίας από το προβλεπόμενο 5,6% του ΑΕΠ φέτος στο 4,6% το 2026. Ο τελικός στόχος είναι να μειωθεί ο αριθμός αυτός στο 3%, όπως απαιτείται από τους κανόνες της ΕΕ, έως το 2029.
Τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και οι οίκοι αξιολόγησης έχουν επανειλημμένα προειδοποιήσει για τις συνέπειες σε περίπτωση που η Γαλλία δεν αναλάβει δράση, ορισμένες από τις οποίες δεν είναι πλέον υποθετικές. Το κόστος δανεισμού αυξάνεται, με την απόδοση των 10ετών ομολόγων της Γαλλίας ― ένας χρήσιμος δείκτης εμπιστοσύνης στις οικονομίες μιας χώρας ― να απομακρύνεται από τις ιστορικά ασφαλείς αποδόσεις της Γερμανίας και να πλησιάζει αυτές της Ιταλίας, μιας χώρας που από καιρό είναι συνώνυμη με την απερίσκεπτη δαπάνη και το μη βιώσιμο χρέος.
Το να πειστούν οι Γάλλοι για την αναγκαιότητα της λιτότητας έχει αποδειχθεί μέχρι στιγμής αδύνατο, αλλά η κατάσταση δεν είναι ακόμη τόσο σοβαρή ώστε να χρειαστεί η παρέμβαση του ΔΝΤ. Ο Μπαϊρού, ωστόσο, στοιχηματίζει το πολιτικό του μέλλον ότι η ιστορία τελικά θα τον δικαιώσει.
Διαβάστε επίσης:
Τουρκία: Δύο αστυνομικοί νεκροί μετά από επίθεση σε αστυνομικό τμήμα (video)
Η Ισπανία προχωρά σε ναυτιλιακούς και αεροπορικούς περιορισμούς κατά του Ισραήλ
Ο Τραμπ πήγε στον τελικό του US Open και μοίραζε… καπέλα Maga – Τον γιούχαραν στις κερκίδες
