Μέση Ανατολή: Στα όρια οι σχέσεις ΗΠΑ – Ισραήλ για τη Δυτική Όχθη

Ο Ντόναλντ Τραμπ προειδοποίησε χθες το Ισραήλ πως θα διέτρεχε τον κίνδυνο να χάσει την αμερικανική υποστήριξη αν προχωρούσε στην προσάρτηση της Δυτικής Όχθης, κατά τη διάρκεια συνέντευξης την οποία παραχώρησε νωρίτερα αυτόν τον μήνα αλλά δημοσιεύθηκε χθες, ενώ ο υπουργός Εξωτερικών της κυβέρνησής του Μάρκο Ρούμπιο, στην Ιερουσαλήμ, δήλωσε «πεπεισμένος» για τη συνέχιση της κατάπαυσης του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας.
«Το Ισραήλ δεν θα κάνει τίποτα στη Δυτική Όχθη»
«Το Ισραήλ θα έχανε όλη την υποστήριξη των ΗΠΑ αν συνέβαινε αυτό», είπε ο αμερικανός πρόεδρος στη συνέντευξη που παραχώρησε στο περιοδικό Time τη 15η Οκτωβρίου, πέντε ημέρες αφού τέθηκε σε ισχύ η συμφωνία κατάπαυσης του πυρός ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Χαμάς. «Αυτό δεν γίνει. Δεν θα γίνει επειδή έδωσα τον λόγο μου στις αραβικές χώρες» στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων για την κατάπαυση του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας, επέμεινε.
Την επομένη ψηφοφορίας στην Κνέσετ, την ισραηλινή Βουλή, με την οποία άνοιξε ο δρόμος για την εξέταση δυο νομοσχεδίων με σκοπό να επεκταθεί η κυριαρχία του Ισραήλ στο κατεχόμενο παλαιστινιακό έδαφος αυτό, ο κ. Τραμπ επαναβεβαίωσε χθες τη θέση του. «Μην ανησυχείτε για τη Λωρίδα της Γάζας», είπε ο ρεπουμπλικάνος όταν μια δημοσιογράφος τον ρώτησε αν θεωρεί την ψηφοφορία πράξη που αψηφά τις προσπάθειές του να εξασφαλίσει ειρήνη στην ευρύτερη περιοχή. «Το Ισραήλ δεν πρόκειται να κάνει τίποτα στη Δυτική Όχθη», πρόσθεσε.
Εν μέσω επίσημης επίσκεψης του αμερικανού αντιπροέδρου Τζέι Ντι Βανς, η Κνέσετ τάχθηκε προχθές Τετάρτη υπέρ της εξέτασης δυο νομοσχεδίων για την επέκταση της ισραηλινής κυριαρχίας σε μεγαλύτερο μέρος της κατεχόμενης από το 1967 Δυτικής Όχθης. Για στελέχη της αμερικανικής κυβέρνησης η πρωτοβουλία θα έπληττε τις προσπάθειες να εδραιωθεί εύθραυστη κατάπαυση του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας, κατόπιν συμφωνίας που βασίστηκε σε σχέδιο του Ντόναλντ Τραμπ για να τερματιστεί ο πόλεμος που ξέσπασε πριν από δυο χρόνια.
Προειδοποιήσεις από Ρούμπιο
Ο κ. Βανς τόνισε χθες, πριν αναχωρήσει από το Ισραήλ, ότι η Δυτική Όχθη «δεν θα προσαρτηθεί στο Ισραήλ». Από την πλευρά του, ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Ρούμπιο έκρινε ότι το σχέδιο αυτό, που υποστηρίζει αναφανδόν η ισραηλινή άκρα δεξιά, θα μπορούσε να «απειλήσει» την κατάπαυση του πυρός και θα ήταν «αντιπαραγωγικό». Μετά τη χθεσινή συνάντησή του με τον ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου, ο αμερικανός ΥΠΕΞ δήλωσε «πεπεισμένος και θετικός» για τη συνέχιση της εφαρμογής της κατάπαυσης του πυρός — σπεύδοντας να συμπληρώσει «είμαστε διαυγείς για τις προκλήσεις».
Ο Νετανιάχου από την πλευρά του απέφυγε οποιοδήποτε θέμα θα μπορούσε να αναδείξει διαφωνία με τις ΗΠΑ, χαρακτηρίζοντας τον κ. Ρούμπιο «εξαιρετικό φίλο του Ισραήλ» και τις αλλεπάλληλες επισκέψεις κορυφαίων στελεχών της αμερικανικής κυβέρνησης ένδειξη «της εμπιστοσύνης και της εταιρικής σχέσης». Αρκετοί αμερικανοί αξιωματούχοι πήγαν αυτή την εβδομάδα στην Ιερουσαλήμ στο πλαίσιο προσπάθειας να εδραιωθεί η συμφωνία κατάπαυσης του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας, που κόντεψε να καταρρεύσει την Κυριακή.
Χθες αντιπροσωπείες των αντίπαλων παλαιστινιακών οργανώσεων Χαμάς και Φάταχ – η δεύτερη είναι η παράταξη του προέδρου της Παλαιστινιακής Αρχής Μαχμούντ Αμπάς – συναντήθηκαν στην Αίγυπτο για συνομιλίες σχετικά με τις μεταπολεμικές διευθετήσεις, μετέδωσε αιγυπτιακό μέσο ενημέρωσης. Ο κ. Βανς παραδέχθηκε προχθές πως τα επόμενα στάδια της συμφωνίας, ιδίως οι πτυχές που αφορούν τον αφοπλισμό της Χαμάς και την ανοικοδόμηση της Λωρίδα της Γάζας, θα είναι «πολύ δύσκολα».
Τα δύσκολα βήματα του σχεδίου
Η πρώτη φάση του αμερικανικού σχεδίου προέβλεπε, πέρα από την κατάπαυση του πυρός και την απόσυρση των ισραηλινών στρατευμάτων από συγκεκριμένους τομείς της Λωρίδας της Γάζας, τον επαναπατρισμό των ομήρων, ζωντανών και νεκρών, που παρέμεναν στον θύλακα από την έφοδο της Χαμάς στο νότιο Ισραήλ την 7η Οκτωβρίου 2023, που αποτέλεσε έναυσμα του πολέμου, και μαζική αύξηση της ανθρωπιστικής βοήθειας.
Η Χαμάς προχώρησε τη 13η Οκτωβρίου στην απελευθέρωση των τελευταίων 20 ομήρων που απέμεναν στη ζωή και κρατούνταν στη Γάζα από την 7η Οκτωβρίου 2023, με αντάλλαγμα την αποφυλάκιση σχεδόν 2.000 παλαιστινίων κρατουμένων. Βάσει της συμφωνίας, έπρεπε επίσης να έχει παραδώσει ως το μεσημέρι της 13ης Οκτωβρίου τα λείψανα 28 νεκρών ομήρων στη Λωρίδα της Γάζας. Όμως έχει επιστρέψει ως τώρα 15, εξηγώντας πως αντιμετωπίζει μεγάλες δυσχέρειες στην προσπάθεια να βρει τα λείψανα στον ισοπεδωμένο θύλακο.
Σε αντάλλαγμα, το Ισραήλ επέστρεψε 195 σορούς Παλαιστινίων. Οι ισραηλινές ένοπλες έχουν αποσυρθεί από τμήματα της Λωρίδας της Γάζας, αλλά διατηρούν υπό τον έλεγχό τους περίπου τον μισό θύλακα. Μεταγενέστερη φάση του σχεδίου Τραμπ προβλέπει αφοπλισμό της Χαμάς, αμνηστία ή εξορία για τους μαχητές της, συνέχιση της διαδικασίας απόσυρσης του ισραηλινού στρατού, ανάπτυξη διεθνούς δύναμης ασφαλείας, ανοικοδόμηση. Ακόμη, αποκλείει οποιονδήποτε ρόλο του κινήματος στη διακυβέρνηση της Λωρίδας της Γάζας.
«Η πείνα παραμένει ακόμη παρούσα»
Η Χαμάς απορρίπτει ως τώρα τον αφοπλισμό της, απαιτεί πλήρη απόσυρση του ισραηλινού στρατού από τον θύλακα και επιμένει πως εννοεί να συμμετάσχει σε οποιαδήποτε συζήτηση για το μέλλον του. Μαχητές της έχουν αναπτυχθεί σε διάφορους τομείς της Λωρίδας της Γάζας μετά την ανακωχή κι έχουν συγκρουστεί με ομάδες ενόπλων που το κίνημα κατηγορεί πως είναι «συνεργάτες» του Ισραήλ. Στην επίθεση της 7ης Οκτωβρίου 2023 έχασαν τη ζωή τους στην ισραηλινή πλευρά 1.221 άνθρωποι, στην πλειονότητά τους άμαχοι, σύμφωνα με καταμέτρηση του Γαλλικού Πρακτορείου βασισμένη σε επίσημα δεδομένα.
Στις ισραηλινές ευρείας κλίμακας στρατιωτικές επιχειρήσεις αντιποίνων έχασαν τη ζωή τους τουλάχιστον 68.280 άνθρωποι στη Λωρίδα της Γάζας, στην πλειονότητά τους άμαχοι, σύμφωνα με τους αριθμούς του υπουργείου Υγείας της Χαμάς. Ο πόλεμος προκάλεσε ανθρωπιστική καταστροφή στον μικρό παραθαλάσσιο θύλακα, όπου η ανθρωπιστική βοήθεια είναι ακόμη «ανεπαρκής», παρά την κατάπαυση του πυρός, επισήμανε χθες ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας.
«Η πείνα παραμένει ακόμη παρούσα» καθώς δεν εισέρχονται ούτε διανέμονται «αρκετά τρόφιμα» στη Λωρίδα της Γάζας, όπου «η κατάσταση παραμένει καταστροφική», τόνισε ο γενικός διευθυντής του ΠΟΥ, ο Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγέσους. Χθες Πέμπτη, η Ένωση Ξένου Τύπου (FPA) στην Ιερουσαλήμ εξέφρασε την απογοήτευσή της για την απόφαση του ισραηλινού ανώτατου δικαστηρίου να αναβάλει για 30 ημέρες την απόφασή του για την προσφυγή που κατέθεσε για να έχουν τα μέλη της ανεξάρτητη πρόσβαση στη Λωρίδα της Γάζας, κάτι που αξιώνει επί δυο χρόνια.
Διαβάστε επίσης
Φρίκη στο Μεξικό: Εντοπίστηκαν 48 σακούλες με ανθρώπινα λείψανα σε μυστικό τάφο (video)
Μαδούρο προς Αμερικανούς: «Όχι στον τρελό πόλεμο»








