Μεσοπρόθεσμο «σφιχτό κοστούμι» για το 2026–2029: Ενδεχόμενες αυξήσεις φόρων, μειωμένες δαπάνες και επενδύσεις – Πόσο θα πιεστούν τα νοικοκυριά
Η αποστολή του νέου Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος Δημοσιονομικής Στρατηγικής στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή συνιστά μια σαφή ένδειξη ότι η τετραετία 2026–2029 θα διαμορφωθεί σε ένα περιβάλλον αυστηρής δημοσιονομικής προσαρμογής.
Παρά τις επίσημες διαβεβαιώσεις περί «στοχευμένων παρεμβάσεων», το πλαίσιο προβλέπει αυξημένα έσοδα από φόρους, περιορισμό κοινωνικών δαπανών και αισθητή υποχώρηση των δημόσιων επενδύσεων – ένα μίγμα που ενδέχεται να δημιουργήσει σημαντικές επιβαρύνσεις για την πραγματική οικονομία.
Πού «βλέπει» αυξήσεις φόρων η Κομισιόν
Με βάση τις εκτιμήσεις ευρωπαϊκών υπηρεσιών και τα μέχρι τώρα στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού, η Ελλάδα αναμένεται να στηριχθεί σε αύξηση των φορολογικών εσόδων για να διατηρήσει τα απαραίτητα πρωτογενή πλεονάσματα.
Το πιθανότερο σενάριο περιλαμβάνει:
• Αύξηση εσόδων από ΦΠΑ κατά 5%–7% ετησίως την περίοδο 2026–2029, λόγω τόσο της οικονομικής δραστηριότητας όσο και της αναπροσαρμογής συντελεστών σε επιλεγμένα προϊόντα.
• Ενίσχυση εσόδων από ειδικούς φόρους κατανάλωσης (ΕΦΚ) κατά 4%–6%, κυρίως σε καύσιμα, αλκοόλ και καπνό.
• Αύξηση φορολογικών εσόδων από την ακίνητη περιουσία, καθώς το νέο πλαίσιο αντικειμενικών αξιών θα ενσωματωθεί πλήρως από το 2027.
• Σημαντική διεύρυνση της φορολογικής βάσης από την ψηφιοποίηση συναλλαγών, που ήδη αποδίδει πρόσθετα έσοδα άνω του 1 δισ. ευρώ ετησίως.
Συνολικά, το Μεσοπρόθεσμο προβλέπει ότι τα έσοδα από φόρους θα αυξηθούν περίπου 12–14 δισ. ευρώ μέχρι το 2029, σε σχέση με το 2025. Αυτή η προσαρμογή θεωρείται από τις Βρυξέλλες αναγκαία, αλλά για την ελληνική κοινωνία μεταφράζεται σε σταθερή πίεση στο διαθέσιμο εισόδημα.
Περικοπές δαπανών και «πάγωμα» κοινωνικών ενισχύσεων
Οι κοινωνικές δαπάνες θα αυξάνονται με ρυθμούς χαμηλότερους από τον πληθωρισμό. Αυτό σημαίνει πρακτικά:
• Μικρότερη πραγματική αύξηση συντάξεων, παρά την τυπική ετήσια αναπροσαρμογή.
• Συγκράτηση οικογενειακών και στεγαστικών επιδομάτων, με το κράτος να στοχεύει περισσότερο σε στοχευμένες παρεμβάσεις παρά σε οριζόντιες ενισχύσεις.
• Αυστηρή δημοσιονομική γραμμή στις δαπάνες Υγείας και Παιδείας, που θα αυξάνονται οριακά.
Δημόσιες επενδύσεις: το μεγάλο «ρίσκο»
Το πιο ανησυχητικό στοιχείο για τους οικονομολόγους είναι η υποχώρηση των δημόσιων επενδύσεων μετά το 2026, όταν αρχίζει να μειώνεται η ροή πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης.
Για την Ελλάδα, που ήδη επενδύει μόλις 2,7% του ΑΕΠ σε δημόσιες επενδύσεις έναντι 3,2% του ευρωπαϊκού μέσου όρου, αυτό μπορεί να προκαλέσει:
• επιβράδυνση της ανάπτυξης,
• καθυστέρηση υποδομών,
• μειωμένη προσέλκυση ξένων κεφαλαίων.
Τι σημαίνει για τα νοικοκυριά
Ο συνδυασμός υψηλών έμμεσων φόρων, συγκρατημένων κοινωνικών δαπανών και αδύναμων επενδύσεων συνιστά ένα περιβάλλον που πλήττει κυρίως:
• χαμηλά και μεσαία εισοδήματα,
• συνταξιούχους,
• ενοικιαστές και νέους εργαζομένους.
Με τον πληθωρισμό υπηρεσιών να παραμένει κοντά στο 4%, κάθε νέα επιβάρυνση σε ΦΠΑ και ΕΦΚ λειτουργεί πολλαπλασιαστικά, μειώνοντας την πραγματική αγοραστική δύναμη.
Το μόνο βέβαιο είναι ότι η τετραετία 2026–2029 θα αποτελέσει περίοδο δημοσιονομικής πειθαρχίας με σημαντικές κοινωνικές και οικονομικές προκλήσεις.
Διαβάστε επίσης:
ΙΝΚΑ: 20% πιο ακριβό το χριστουγεννιάτικο τραπέζι φέτος – Στα 178,85 ευρώ για 4 άτομα
Η κατάρρευση της πρωτογενούς παραγωγής «φουσκώνει» τις τιμές στα ράφια
Πηγή: ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ | topontiki.gr
