Ό,τι πρέπει να ξέρετε το πώς θα βγείτε στη σύνταξη
Αναλυτικό οδηγό για όσους σκοπεύουν να υποβάλουν αίτηση για σύνταξη έδωσε στη δημοσιότητα το Κέντρο Πληροφόρησης Εργαζομένων και Ανέργων της ΓΣΕΕ (ΚΕΠΕΑ).
Ο οδηγός παρέχει βασικές πληροφορίες σχετικά με τα όρια ηλικίας, τις απαραίτητες ημέρες ασφάλισης, τις προϋποθέσεις πλήρους ή μειωμένης σύνταξης, καθώς και τον τρόπο υπολογισμού του ποσού.
Έτσι οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να ενημερωθούν εγκαίρως για τις προϋποθέσεις που ισχύουν στην περίπτωσή τους, προτού καταθέσουν αίτηση στον ασφαλιστικό τους φορέα ή στο ίδιο το ΚΕΠΕΑ.
Ειδικότερα οι προϋποθέσεις για πλήρη σύνταξη έχουν ως εξης:
*Ο ασφαλισμένος πρέπει να έχει φτάσει το προβλεπόμενο ηλικιακό όριο και να έχει συμπληρώσει συγκεκριμένο αριθμό ημερών ασφάλισης. Οι επιλογές διαμορφώνονται ως εξής: πλήρης σύνταξη στα 67 έτη με τουλάχιστον 4.500 ή 6.000 ημέρες ασφάλισης· στα 62 έτη με 12.000 ημέρες
· ή στα 62 έτη με 4.500 ημέρες, εκ των οποίων οι 3.600 να είναι βαρέα ένσημα. Ιδιαίτερες ρυθμίσεις υπάρχουν για περιπτώσεις με 10.500, 10.000 ή 5.500 ημέρες και ανήλικο τέκνο.
Κριτήρια για μειωμένη σύνταξη
Για μειωμένη σύνταξη, βασική προϋπόθεση είναι η ηλικία των 62 ετών και 4.500 ημέρες ασφάλισης, εφόσον ο ασφαλισμένος διαθέτει τουλάχιστον 100 ημέρες κατ’ έτος την τελευταία πενταετία.
Όσοι έχουν ασφαλιστεί για πρώτη φορά μετά την 1η Ιανουαρίου 1993, πρέπει να έχουν 750 ημέρες ασφάλισης κατά την ίδια πενταετία για να θεμελιώσουν δικαίωμα.
Καθορισμος ποσού συντάξεως :
- Η εθνική σύνταξη διαμορφώνεται στα 384 ευρώ για 20 έτη ασφάλισης και 40 έτη διαμονής στην Ελλάδα. Σε περίπτωση 15ετίας, το ποσό περιορίζεται στα 345,60 ευρώ.
*Η ανταποδοτική σύνταξη εξαρτάται από τον συνολικό ασφαλιστικό χρόνο, τον μέσο μισθό από το 2002 έως την ημερομηνία συνταξιοδότησης και τις επιπλέον εισφορές, όπως αυτές που προκύπτουν από βαρέα ένσημα ή παράλληλη ασφάλιση.
Βήματα για την καταγραφή ασφαλιστικού χρόνου
Η διαδικασία ξεκινά με την αναλυτική καταγραφή των ημερών ασφάλισης. Για την περίοδο μετά το 2002, η καταγραφή γίνεται ψηφιακά. Για τις προγενέστερες περιόδους, απαιτείται χειρόγραφη επιβεβαίωση. Οι ασφαλισμένοι πρέπει να ζητήσουν επίσημη βεβαίωση από τον ασφαλιστικό τους φορέα, προκειμένου να σχεδιάσουν την καταλληλότερη πορεία προς τη συνταξιοδότηση.
Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για μειωμένη στα 62
*Για να κατοχυρωθεί μειωμένη σύνταξη στα 62 με 4.500 ημέρες, είναι απαραίτητο ο ασφαλισμένος να έχει πραγματοποιήσει 100 ημέρες ασφάλισης ετησίως από το 57ο έως το 61ο έτος. Αυτός ο χρόνος δεν μπορεί να εξαγοραστεί και καλύπτεται μόνο από επιδότηση ανεργίας ή αυτασφάλιση.
*Η αυτασφάλιση προϋποθέτει 3.000 ημέρες και σχετική αίτηση εντός ενός έτους από τη διακοπή της εργασίας. Η μείωση στη σύνταξη φτάνει το 0,5% ανά μήνα πριν από τα 67, δηλαδή 30% για πέντε έτη.
Όρια ημερών και χρήση πλασματικών ετών
*Το ελάχιστο κατώφλι για θεμελίωση δικαιώματος είναι οι 4.500 ημέρες.
Για να χρησιμοποιηθούν πλασματικά έτη, απαιτούνται τουλάχιστον 3.600 ημέρες από πραγματική ή προαιρετική ασφάλιση. Αν οι πραγματικές ημέρες είναι λιγότερες, τότε απαιτείται αυτασφάλιση, η οποία επίσης πρέπει να δηλωθεί εντός ενός έτους από τη διακοπή της εργασίας.
Για τους άνδρες, τα πλασματικά περιορίζονται σε θητεία, ασθένεια και ανεργία. Η συμπλήρωση 6.000 ημερών είναι καθοριστική για την πλήρη εθνική σύνταξη των 384 ευρώ. Αν ο ασφαλισμένος έχει μόνο 15 έτη, η σύνταξη μειώνεται κατά 2% για κάθε έτος που υπολείπεται των 20.
Πλήρης σύνταξη στα 62 για βαρέα ένσημα
*Όσοι ασφαλισμένοι έχουν 4.500 ημέρες ασφάλισης και τουλάχιστον 3.600 βαρέα ένσημα μπορούν να λάβουν πλήρη σύνταξη στα 62 έτη. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι 1.000 βαρέα ένσημα κατά την τελευταία 17ετία. Αν αυτή η προϋπόθεση δεν πληρούται, τότε η ηλικία συνταξιοδότησης μετατίθεται στα 67.
Ενίσχυση ποσού μέσω βαρέων επαγγελμάτων
*Οι εργαζόμενοι που έχουν ενταχθεί σε βαρέα επαγγέλματα, μπορούν να αποχωρήσουν με τις γενικές διατάξεις. Όμως, απολαμβάνουν προσαύξηση στη σύνταξή τους κατά 0,27% για κάθε έτος βαρέας απασχόλησης. Αυτό προκύπτει από τις αυξημένες εισφορές που καταβάλλονται σε αυτές τις περιπτώσεις, αναγνωρίζοντας την επιβάρυνση των συνθηκών εργασίας.
Τι ισχύει για τους συνταξιούχους που εργάζονται
*Οι συνταξιούχοι που συνεχίζουν να εργάζονται ή να αυτοαπασχολούνται οφείλουν να το δηλώνουν στον ΕΦΚΑ. Αν δεν το πράξουν, οι αχρεωστήτως καταβληθείσες συντάξεις αναζητούνται με τόκο 4,56%. Σε περίπτωση κανονικής δήλωσης, η σύνταξη μειώνεται κατά 60% για όσο διάστημα διαρκεί η απασχόληση. Η υποχρέωση δήλωσης είναι αυστηρή και ελέγχεται τακτικά. Το δικαίωμα για καταβολή σύνταξης ενεργοποιείται την πρώτη ημέρα του μήνα που ακολουθεί την αίτηση. Γι’ αυτό, η ημερομηνία υποβολής έχει σημασία. Επίσης, η αίτηση για επικουρική σύνταξη πρέπει να κατατεθεί ταυτόχρονα με την κύρια. Σε διαφορετική περίπτωση, ο ασφαλισμένος χάνει το δικαίωμα για αναδρομικά ποσά από την επικουρική.
Συχνές ερωτήσεις για τη συνταξιοδότηση
Ποια είναι η βασική διαφορά μεταξύ πλήρους και μειωμένης σύνταξης;
Η πλήρης σύνταξη απαιτεί είτε την ηλικία των 67 με τουλάχιστον 4.500 ή 6.000 ημέρες ασφάλισης, είτε την ηλικία των 62 με περισσότερες ημέρες (όπως 12.000 ή βαρέα ένσημα). Η μειωμένη δίνεται στα 62 με 4.500 ημέρες, αρκεί να υπάρχουν 100 ημέρες κατ’ έτος την τελευταία πενταετία. Το ποσό της μειωμένης μειώνεται κατά 0,5% για κάθε μήνα πριν τα 67, δηλαδή 30% για πέντε χρόνια.
Μπορώ να συνταξιοδοτηθώ στα 62 με βαρέα ένσημα;
Ναι, εφόσον υπάρχουν 4.500 ημέρες συνολικής ασφάλισης και από αυτές οι 3.600 είναι βαρέα ένσημα, με τουλάχιστον 1.000 να έχουν πραγματοποιηθεί μέσα στην τελευταία 17ετία. Αν αυτή η προϋπόθεση δεν καλύπτεται, το δικαίωμα για πλήρη σύνταξη μεταφέρεται στα 67.
Πότε αρχίζει η καταβολή της σύνταξης μετά την αίτηση;
Η σύνταξη ξεκινά να καταβάλλεται από την πρώτη ημέρα του μήνα που ακολουθεί την υποβολή της αίτησης. Αν δεν κατατεθεί έγκαιρα και η αίτηση για επικουρική σύνταξη μαζί με την κύρια, ενδέχεται να χαθούν αναδρομικά ποσά από την επικουρική παροχή.
Τι ισχύει για όσους εργάζονται ενώ λαμβάνουν ήδη σύνταξη;
Η απασχόληση συνταξιούχου πρέπει να δηλώνεται στον ΕΦΚΑ. Αν δεν δηλωθεί, τότε το ποσό της σύνταξης επιστρέφεται με προσαύξηση 4,56%. Αν δηλωθεί κανονικά, εφαρμόζεται μείωση 60% στο ποσό της σύνταξης για όσο χρονικό διάστημα συνεχίζεται η απασχόληση.
Διαβάστε επίσης:
ΑΑΔΕ: Όλα τα Τελωνεία και 51 νέες διαδικασίες στα «Αιτήματά μου» και τα «Ραντεβού μου», από 4/8
Πηγή: ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ | topontiki.gr
