Πόλεμος στην Ουκρανία: Γιατί ο Πούτιν δεν είναι έτοιμος να συναντηθεί με τον Ζελένσκι, και ίσως να μην είναι ποτέ
Η συμφωνία στον Λευκό Οίκο τη Δευτέρα για το επόμενο βήμα -μια διμερής συνάντηση μεταξύ του ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν και του ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι– φαινόταν ευρέως ομόφωνη. Μετά ήρθε η ρωσική απάντηση.
«Συζητήθηκε η ιδέα ότι θα ήταν σκόπιμο να μελετηθεί η ευκαιρία ανόδου του επιπέδου των εκπροσώπων των ρωσικών και ουκρανικών πλευρών», δήλωσε ο βοηθός του Κρεμλίνου Γιούρι Ουσακόφ, ενημερώνοντας τους δημοσιογράφους για το τηλεφώνημα του αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ με τον Πούτιν. Καμία αναφορά στους δύο ηγέτες ονομαστικά, ούτε ένδειξη ότι οι «εκπρόσωποι» θα μπορούσαν να ανυψωθούν σε αυτό το επίπεδο.
Ο ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ υιοθέτησε πιο συμφιλιωτικό τόνο σε συνέντευξή του στην κρατική τηλεόραση την Τρίτη. «Δεν αρνούμαστε καμία μορφή συνεργασίας – ούτε διμερή ούτε τριμερή», επέμεινε. Όμως: «Κάθε επαφή που περιλαμβάνει ανώτατους αξιωματούχους πρέπει να προετοιμάζεται με την ύψιστη προσοχή».
Στη γλώσσα του Κρεμλίνου, αυτό σημαίνει ότι απέχουν πολύ από το να συμφωνήσουν. Και αυτό δεν πρέπει να προκαλεί καμία έκπληξη, σχολιάζει το CNN.
Πρόκειται για έναν πόλεμο που ξεκίνησε ο Πούτιν, αναγνωρίζοντας μονομερώς τμήμα ουκρανικού εδάφους (τις αυτοαποκαλούμενες «Λαϊκές Δημοκρατίες Ντονέτσκ και Λουχάνσκ») ως ανεξάρτητο. Έχει υποστηρίξει ότι η Ουκρανία είναι «αναπόσπαστο μέρος της ιστορίας, του πολιτισμού και του πνευματικού χώρου της Ρωσίας» και ότι ο χωρισμός της από τη Ρωσία είναι ιστορικό λάθος.
Έτσι, αν πραγματοποιηθεί αυτή η συνάντηση -όπως το θέτει η Ορύσια Λουτσέβιτς, διευθύντρια του προγράμματος Ρωσίας και Ευρασίας στο Chatham House- ο Πούτιν «θα πρέπει να αποδεχθεί την αποτυχία να καθίσει απέναντι σε έναν πρόεδρο που θεωρεί αστείο, από μια χώρα που δεν υφίσταται».
Θα ήταν επίσης, όπως υποστήριξε, μια τεράστια ανατροπή τόνου, δύσκολο να εξηγηθεί στον ρωσικό λαό. «(Ο Πούτιν) έχει πείσει τόσο πολύ τους Ρώσους μέσω της κρατικής τηλεόρασης ότι ο Ζελένσκι είναι ναζί, ότι (η Ουκρανία) είναι κράτος-μαριονέτα της Δύσης… ότι ο Ζελένσκι είναι παράνομος· γιατί λοιπόν ξαφνικά να μιλήσει μαζί του;».
Το Κρεμλίνο όχι μόνο αμφισβητεί συστηματικά τη νομιμότητα του oυκρανού ηγέτη, εστιάζοντας στην αναβολή εκλογών στην Ουκρανία -παράνομη υπό στρατιωτικό νόμο- αλλά και στο τελευταίο «ειρηνευτικό» μνημόνιο απαιτεί από την Ουκρανία να διεξαγάγει εκλογές πριν από οποιαδήποτε τελική ειρηνευτική συμφωνία. Ο Πούτιν και άλλοι ρώσοι αξιωματούχοι σπάνια αναφέρονται στον Ζελένσκι ονομαστικά, προτιμώντας τον απαξιωτικό όρο «καθεστώς του Κιέβου». Και μην ξεχνάμε ότι ήταν ο Ζελένσκι που ταξίδεψε στην Τουρκία για τις πρώτες απευθείας συνομιλίες μεταξύ των δύο πλευρών στα μέσα Μαΐου, μόνο για να στείλει ο Πούτιν μια αντιπροσωπεία με επικεφαλής έναν συγγραφέα ιστορικών εγχειριδίων.
Η Τατιάνα Στανόβαγια, ανώτερη ερευνήτρια στο Carnegie Russia Eurasia Center και ιδρύτρια του R.Politik, που παρέχει ειδήσεις και αναλύσεις για τη Ρωσία, υποστηρίζει ότι, ενώ ο Πούτιν δεν θεωρεί κρίσιμη μια συνάντηση με τον Ζελένσκι σε έναν πόλεμο που για τη Ρωσία αφορά περισσότερο την αντιπαράθεση με τη Δύση παρά με την Ουκρανία, θα μπορούσε ακόμη να την αποδεχθεί εάν πίστευε ότι θα ήταν επιτυχής.
«Οι βασικές απαιτήσεις πρέπει να είναι στο τραπέζι και ο Ζελένσκι να είναι έτοιμος να τις συζητήσει», είπε την Τρίτη σε συνέντευξή της στο CNN. Προς το παρόν ο Ζελένσκι έχει αποκλείσει αυτές τις βασικές απαιτήσεις, που περιλαμβάνουν την παραχώρηση εδαφών που η Ουκρανία εξακολουθεί να ελέγχει. Όμως, σύμφωνα με την ίδια, ο Πούτιν βλέπει τον Τραμπ ως το κλειδί για να αλλάξει αυτό.
«Ο Τραμπ θεωρείται διευκολυντής του ρωσικού οράματος για τη διευθέτηση, και για αυτό οι Ηνωμένες Πολιτείες υποτίθεται ότι πρέπει να συνεργαστούν με το Κίεβο για να το πιέσουν να γίνει πιο ευέλικτο, πιο ανοιχτό στις ρωσικές απαιτήσεις».
Η Στανόβαγια πρότεινε ότι η Ρωσία μπορεί να προσπαθήσει να κρατήσει τις ΗΠΑ στο πλευρό της κάνοντας αυτό που πρότεινε ο Ουσακόφ: μια νέα σειρά συνομιλιών στην Κωνσταντινούπολη, αλλά με υψηλότερου επιπέδου αντιπροσωπεία, ίσως με τον ίδιο τον Ουσακόφ και τον Λαβρόφ. Αλλά ο Πούτιν δεν θα ρισκάρει μια «ενέδρα» καθήμενος απέναντι στον Ζελένσκι μόνο και μόνο για να δει όλες τις απαιτήσεις του να απορρίπτονται.
Ο Τραμπ έκλεισε τη μέρα του τη Δευτέρα αναρτώντας στο Truth Social ότι «ξεκίνησε τις διευθετήσεις για μια συνάντηση… μεταξύ του προέδρου Πούτιν και του προέδρου Ζελένσκι». Μέχρι το πρωί της Τρίτης, όταν εμφανίστηκε τηλεφωνικά σε πρωινή εκπομπή στο Fox News, έδειχνε να έχει καταλάβει ότι αυτό δεν ήταν κλεισμένο. «Κάπως το κανόνισα με τον Πούτιν και τον Ζελένσκι, και ξέρετε, αυτοί είναι που πρέπει να πάρουν τις αποφάσεις. Εμείς είμαστε 7.000 μίλια μακριά», είπε.
Ο Πούτιν δεν έχει κανένα λόγο να υποχωρήσει αυτή τη στιγμή. Χωρίς να έχει κάνει καμία παραχώρηση, έχει ανταμειφθεί με μια μεγάλη σύνοδο κορυφής στην Αλάσκα, την απόσυρση της απαίτησης του Τραμπ να συμφωνήσει σε κατάπαυση του πυρός πριν από ειρηνευτικές συνομιλίες, και την κατάρρευση όλων των τελεσιγράφων κυρώσεων μέχρι σήμερα. Αφού είχε μειώσει ελαφρά την κλίμακα των νυχτερινών επιθέσεων με drones σε ουκρανικές πόλεις τον Αύγουστο, η Ρωσία τις ενέτεινε ξανά τη Δευτέρα το βράδυ, εκτοξεύοντας 270 drones και 10 πυραύλους. Αν η πίεση του Τραμπ στον Ζελένσκι δεν έχει ακόμα αποφέρει τα αποτελέσματα που θέλει η Μόσχα, υπάρχει πάντα η στρατιωτική δύναμη για εφεδρεία.
Η μόνη «wild card» για τη Ρωσία σε αυτό το σημείο είναι ποιον θα κατηγορήσει ο Τραμπ όταν αποτύχει αυτή η νέα ειρηνευτική προσπάθεια.
Διαβάστε επίσης:
