Πώς θα εξελισσόταν μία πανδημία της γρίπης των πτηνών; Το κρίσιμο χρονικό «παράθυρο» για παρεμβάσεις
Για χρόνια οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι η γρίπη των πτηνών θα μπορούσε να περάσει στους ανθρώπους, προκαλώντας μία νέα πανδημία.
Μοντέλο που δημιούργησαν επιστήμονες παρουσιάζει πώς θα μπορούσε να εξελιχθεί μία πανδημία της γρίπης των πτηνών.
990 ανθρώπινα κρούσματα παγκοσμίως
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), από το 2003 έως τον Αύγουστο του 2025 έχουν καταγραφεί 990 ανθρώπινα κρούσματα H5N1 σε 25 χώρες, εκ των οποίων τα 475 ήταν θανατηφόρα, με το ποσοστό θνησιμότητας να ανέρχεται στο 48%.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο ιός έχει πλήξει περισσότερα από 180 εκατομμύρια πτηνά, έχει εξαπλωθεί σε πάνω από 1.000 γαλακτοπαραγωγικές μονάδες σε 18 πολιτείες και έχει μολύνει τουλάχιστον 70 ανθρώπους, κυρίως αγροτικούς εργάτες, προκαλώντας αρκετές νοσηλείες και έναν θάνατο. Στην Ινδία, τον Ιανουάριο, τρεις τίγρεις και μία λεοπάρδαλη πέθαναν από τον ιό σε κέντρο περίθαλψης άγριας ζωής στη Ναγκπούρ.
Τα συμπτώματα
Τα συμπτώματα της νόσου στον άνθρωπο μοιάζουν με εκείνα μιας βαριάς γρίπης: υψηλός πυρετός, βήχας, πονόλαιμος, μυϊκοί πόνοι και σε ορισμένες περιπτώσεις επιπεφυκίτιδα. Ορισμένοι μολυσμένοι δεν εμφανίζουν καθόλου συμπτώματα. Παρότι ο κίνδυνος για τον γενικό πληθυσμό παραμένει χαμηλός, οι υγειονομικές αρχές παρακολουθούν στενά τον ιό για τυχόν μεταλλάξεις που θα μπορούσαν να διευκολύνουν τη μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο.
Οι Φίλιπ Τσέριεν και Γκαουτάμ Μένον από το Πανεπιστήμιο Ashoka ανέπτυξαν ένα νέο, επιστημονικά μοντέλο προσομοίωσης, το οποίο εξετάζει πώς θα μπορούσε να εξελιχθεί το ξέσπασμα H5N1.
Πώς θα εξελισσόταν μία πανδημία της γρίπης των πτηνών
Σύμφωνα με τους ερευνητές, μια πανδημία γρίπης των πτηνών θα ξεκινούσε αθόρυβα: ένα και μόνο μολυσμένο πτηνό θα μετέδιδε τον ιό σε έναν άνθρωπο – πιθανότατα αγρότη, εργαζόμενο σε αγορά ή άτομο που χειρίζεται πουλερικά. Ο πραγματικός κίνδυνος, ωστόσο, δεν βρίσκεται σε αυτό το πρώτο κρούσμα, αλλά στο αν θα ακολουθήσει συνεχής μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο.
Τα κρίσιμα εικοσιτετράωρα
Το μοντέλο, σύμφωνα με το BBC, δείχνει ότι μόλις τα ανθρώπινα κρούσματα ξεπεράσουν τα δύο έως δέκα, η πιθανότητα ανεξέλεγκτης εξάπλωσης αυξάνεται δραματικά. Αν τα νοικοκυριά των στενών επαφών τεθούν σε καραντίνα ήδη από τον εντοπισμό δύο κρουσμάτων, η επιδημία μπορεί σχεδόν βέβαια να περιοριστεί. Μόλις, όμως εντοπιστούν δέκα κρούσματα, είναι πολύ πιθανό ο ιός να έχει ξεφύγει, καθιστώντας τις πρώιμες παρεμβάσεις αναποτελεσματικές.
Για τη μελέτη επιλέχθηκε ένα υποθετικό χωριό στην περιοχή Ναμακάλ της πολιτείας Ταμίλ Ναντού, στο επίκεντρο της ινδικής πτηνοτροφίας. Η περιοχή φιλοξενεί περισσότερες από 1.600 πτηνοτροφικές μονάδες και περίπου 70 εκατομμύρια κοτόπουλα, παράγοντας πάνω από 60 εκατομμύρια αυγά ημερησίως.
Παρεμβάσεις που λειτουργούν
Οι προσομοιώσεις έδειξαν ότι:
- Η θανάτωση πτηνών είναι αποτελεσματική μόνο εφόσον εφαρμοστεί πριν από τη μετάδοση στον άνθρωπο.
- Η απομόνωση κρουσμάτων και η καραντίνα νοικοκυριών μπορεί να σταματήσει την εξάπλωση σε πρώιμο στάδιο.
- Όταν εμφανιστούν «τριτογενείς» μολύνσεις (επαφές επαφών), απαιτούνται πολύ αυστηρότερα μέτρα, όπως γενικευμένοι περιορισμοί.
- Ο στοχευμένος εμβολιασμός αυξάνει το όριο βιωσιμότητας του ιού, αλλά δεν μειώνει άμεσα τον κίνδυνο εντός των νοικοκυριών.
- Οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι η καραντίνα έχει και μειονεκτήματα: αν εφαρμοστεί πολύ νωρίς, αυξάνει τον κίνδυνο ενδοοικογενειακής μετάδοσης· αν εφαρμοστεί πολύ αργά, δεν περιορίζει ουσιαστικά την επιδημία.
Διαβάστε επίσης
Γιατί δεν πρέπει να κάνουμε μπάνιο με πολύ ζεστό νερό – Ποια είναι η κατάλληλη θερμοκρασία
Κι όμως, δεν έχει μόνο το κρέας πρωτεΐνη – 8 φρούτα για τέλειο πρωτεϊνικό σνακ
