Στα… νύχια της ακρίβειας: Ανησυχία ότι τα νέα μέτρα θα «εξανεμιστούν» από τις ανατιμήσεις
Αν και τα στοιχεία για τον πληθωρισμό του περασμένου Οκτωβρίου δεν ήταν και πολύ άσχημα, εντούτοις προκάλεσαν προβληματισμό και ανησυχία στην κυβέρνηση, η οποία προετοιμάζεται για νέα «μετωπική σύγκρουση» με το ΠΑΣΟΚ για το ζήτημα της ακρίβειας, την Παρασκευή 14 Νοεμβρίου, στη Βουλή, στο πλαίσιο της «Ώρας του Πρωθυπουργού».
Σε σχέση με τον Σεπτέμβριο, ο Δείκτης Τιμών Καταναλωτή παρουσίασε μικρή αύξηση και διαμορφώθηκε στο 2% – ποσοστό που βρίσκεται εντός του στόχου της Ε.Ε. και της ΕΚΤ για τον πληθωρισμό. Όμως, πλέον ακόμα και μια μικρή αύξηση προκαλεί εύλογα ανησυχία, καθώς λειτουργεί σωρευτικά στις προηγούμενες αυξήσεις, ενώ είχε προηγηθεί μια περίοδος αργής και βασανιστικής αποκλιμάκωσής του.
Ωστόσο, ο «συναγερμός» χτύπησε για τα επιμέρους στοιχεία, καθώς το κρέας αυξήθηκε κατά 10,6%, ο καφές κατά 19,3%, τα προϊόντα σοκολάτας κατά 21,1%, τα ενοίκια κατά 8,9% (στα οποία καταγράφεται μικρή επιβράδυνση σε σχέση με το 9,9% του Σεπτεμβρίου, αλλά η ανοδική τάση παραμένει ισχυρή), στα αεροπορικά εισιτήρια κατά 5,8% κ.λπ. Ουσιαστικά, η μέτρηση της ΕΛΣΤΑΤ επιβεβαιώνει αυτά που γράφει το «Ποντίκι» εδώ και καιρό, ότι, δηλαδή, η ακρίβεια «χτυπά» πλέον το ανελαστικό κομμάτι των δαπανών των νοικοκυριών.
Η κυβέρνηση, «απαντώντας» στην ΕΛΣΤΑΤ, επικαλέστηκε τον ΟΟΣΑ, ο οποίος υποστηρίζει ότι η Ελλάδα έχει τον χαμηλότερο πληθωρισμό στα τρόφιμα στην Ε.Ε. Ο πληθωρισμός τροφίμων διαμορφώθηκε στο 1,4% με βάση τα τελευταία στοιχεία για τον Σεπτέμβριο του 2025, έναντι 3,5% στον μέσο όρο της Ε.Ε. και 5% στις χώρες του ΟΟΣΑ. Επίσης, επικαλέστηκε τη Eurostat, η οποία λέει ότι η Ελλάδα είχε χαμηλότερο πληθωρισμό από τον μέσο όρο της Ε.Ε. στους 13 από τους τελευταίους 16 μήνες, ενώ για τρεις συνεχόμενους μήνες τον χειμώνα ο πληθωρισμός στα τρόφιμα στη χώρα μας ήταν αρνητικός.
O παράγοντας Σαμαράς
Όλα αυτά είναι ωραία και προφανώς ανταποκρίνονται στις μετρήσεις των οργανισμών. Ωστόσο, η καθημερινότητα είναι αμείλικτη: η τιμή του μοσχαρίσιου κρέατος κινείται στα 15 – 17 ευρώ το κιλό και εκτιμάται ότι όσο θα μπαίνουμε στην περίοδο των γιορτών τόσο θα προσεγγίζει τα 20 ευρώ. Η Ένωση Εργαζόμενων Καταναλωτών μιλά για «αισχροκέρδεια» στις τιμές των οσπρίων, οι οποίες βρίσκονται στη… στρατόσφαιρα. Και πλέον η εξεύρεση κατοικίας με… λογικό ενοίκιο θεωρείται άσκηση θάρρους, που έλεγε κι ο Λάκης Λαζόπουλος στους «Δέκα Μικρούς Μήτσους».
Την ίδια στιγμή, σαν να μην έφθανε η πίεση της αντιπολίτευσης, πλέον η κυβέρνηση δέχεται πυρά και από τον Αντώνη Σαμαρά, ο οποίος στη συνέντευξή του στον ΑΝΤ1 αναφέρθηκε στο ζήτημα της ακρίβειας, λέγοντας ότι «όλα ξεκινάνε από το κόστος. Και βασική αιτία του κόστους στα πάντα είναι η ενέργεια. Η ενεργειακή μας πολιτική για μένα είναι τελείως λάθος. Το ενεργειακό μείγμα είναι λάθος. Ακόμα και το χρηματιστήριο ενέργειας είναι λάθος. Γιατί είναι λάθος δομημένο. Γιατί ουσιαστικά κλειδώνει την κάθε στιγμή στην υψηλότερη τιμή. Και έτσι ποιος ευνοείται; Η αισχροκέρδεια».
Ο πρώην πρωθυπουργός, ωστόσο, άγγιξε και το… άβατο του ΦΠΑ, λέγοντας ότι η κυβέρνηση τον κρατά πάρα πολύ ψηλά «για να παρουσιάζει έσοδα από υπερπλεονάσματα και γιατί ο υψηλός πληθωρισμός ευνοεί την τεχνητή μείωση του χρέους σε σχέση με το ΑΕΠ», ενώ υπογράμμισε ότι «στην οικονομία έχουν δυστυχώς σχηματιστεί πια ολιγοπώλια. Στην ενέργεια, στα σούπερ μάρκετ, στις τηλεπικοινωνίες, στη ναυσιπλοΐα ακόμα. Αυτά είναι ολιγοπώλια παντού, σε βάρος των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, σε βάρος δηλαδή της μεσαίας λεγόμενης τάξης, που κανείς πια δεν μιλάει για αυτήν».
«Δύσκολα» data
Και μπορεί η κυβέρνηση να έχει πάρει απόφαση να μην απαντά στον πρώην πρωθυπουργό, ωστόσο σε αμιγώς πολιτικό επίπεδο οι παρεμβάσεις του Α. Σαμαρά εκτιμάται ότι βρίσκουν ευήκοα ώτα σε στατιστικά σημαντική μερίδα συντηρητικών – και όχι μόνο – ψηφοφόρων, που έχουν πάρει αποστάσεις από τη Ν.Δ. και δημοσκοπικά βρίσκονται στην αποκαλούμενη «γκρίζα ζώνη» των αναποφάσιστων. Δεδομένου ότι ο Α. Σαμαράς φαίνεται ότι έχει αποφασίσει να προχωρήσει στη δημιουργία νέου κόμματος, στην κυβέρνηση αναγνωρίζουν ότι οι παρατηρήσεις του θα πρέπει να απαντηθούν πειστικά, αν δεν θέλουν να δουν ψηφοφόρους να κινούνται προς το κόμμα του.
Αν όμως όλα αυτά αφορούν κάποιο – άδηλο, μέχρι στιγμής – μέλλον, δεν συμβαίνει το ίδιο και με την αντιπολίτευση, η οποία απέκτησε νέα «πυρομαχικά» με τα στοιχεία του πληθωρισμού και ετοιμάζεται για ολομέτωπη επίθεση, όχι μόνο λόγω της συζήτησης της Παρασκευής, αλλά και γενικότερα, καθώς το ζήτημα της ακρίβειας παραμένει το κορυφαίο πρόβλημα των πολιτών εδώ και ων ουκ έστι αριθμός μηνών και δημοσκοπήσεων, ενώ όταν υπάρχει σχετική ερώτηση, η συντριπτική πλειοψηφία απαντά ότι δεν πιστεύει ότι η κυβέρνηση κάνει ό,τι περνά από το χέρι της για να αντιμετωπίσει ουσιαστικά το πρόβλημα της διαρκούς συρρίκνωσης του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών.
Αν στα παραπάνω προστεθεί και μέτρηση της Eurostat για το 2025, η οποία δείχνει ότι η αγοραστική δύναμη των Ελλήνων έχει πέσει κάτω ακόμα και από αυτή της Βουλγαρίας και βρίσκεται στην τελευταία θέση της Ε.Ε., αλλά και η αποκάλυψη από την ευρωπαϊκή στατιστική υπηρεσία ότι το 2024 η Ελλάδα είχε τον δεύτερο χαμηλότερο ετήσιο μέσο μισθό πλήρους απασχόλησης, με μόλις 17.954 ευρώ, πάνω μόνο από τη Βουλγαρία με 15.400 ευρώ, γίνεται αντιληπτό ότι η κυβέρνηση καλείται να… τετραγωνίσει τον κύκλο στην προσπάθειά της να πείσει πως κάνει ό,τι περνά από το χέρι της για να βοηθήσει τα νοικοκυριά – ιδίως, δε, τα πιο ευάλωτα, αλλά και τα «χαμηλομεσαία» – να μπορούν, αν μη τι άλλο, να βγάλουν τον μήνα.
Η κυβερνητική «γραμμή»
Για την ώρα, η βασική προσέγγιση εκφράστηκε από τον κυβερνητικό εκπρόσωπο Παύλο Μαρινάκη, ο οποίος σημείωσε ότι «ο καλύτερος και ασφαλέστερος τρόπος να αυξήσεις το εισόδημα των πολιτών είναι οι μειώσεις φόρων. Θα εφαρμοστεί από 1.1.2026 η μεγαλύτερη φορολογική μεταρρύθμιση, που θα οδηγήσει σε αυξήσεις μισθών για κάθε μισθωτό δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, συντάξεων για όλους τους συνταξιούχους και με όλα τα υπόλοιπα, τα οποία αναμένουν οι συνταξιούχοι και οι μισθωτοί και λιγότερο φόρο, αλλά μεγαλύτερο εισόδημα για τους ελεύθερους επαγγελματίες».
Μάλιστα, σε μια παρέμβασή του μέσω TikTok, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρθηκε στο τμήμα του «πακέτου της ΔΕΘ» που αφορά στους νέους, υπενθυμίζοντας ότι «ένα από τα σημαντικότερα μέτρα που ψηφίσαμε είναι ο μηδενισμός του φόρου εισοδήματος στους νέους έως 25 ετών με εισόδημα έως 20.000 ευρώ. Αντίστοιχα, νέος ελεύθερος επαγγελματίας 25 ετών με ετήσιο καθαρό εισόδημα 13.000 ευρώ και αυτός θα έχει μηδενικό φόρο, βάζοντας στην τσέπη του επιπλέον 2.000 ευρώ ετησίως. Οι νέοι δεν στηρίζονται με μεγάλα λόγια, αλλά με πράξεις. Γιατί σας θέλουμε πρωταγωνιστές σε μια Ελλάδα που αλλάζει».
Από την πλευρά του, ο υπουργός Ανάπτυξης Τάκης Θεοδωρικάκος ανακοίνωσε ότι στις 26 Νοεμβρίου θα ψηφιστεί το νομοσχέδιο που αφορά στην ίδρυση και λειτουργία της Ανεξάρτητης Αρχής Προστασίας του Καταναλωτή και Εποπτείας της Αγοράς, η οποία θα συγκροτηθεί μέσα στους επόμενους έξι μήνες, με τους διορισμούς του διοικητή και των υποδιοικητών, θα περιλαμβάνει 300 ελεγκτές και θα διαθέτει ψηφιακά εργαλεία για τον έλεγχο της αγοράς για φαινόμενα κερδοσκοπίας και αισχροκέρδειας. Υπενθυμίζεται, δε, ότι ήδη τα σούπερ μάρκετ έχουν προχωρήσει σε μειώσεις τιμών σε περισσότερους από 2.000 κωδικούς, σε μια προσπάθεια να ελαφρύνουν κάπως τα βάρη που σηκώνουν οι καταναλωτές.
Φόβος για «ακύρωση» των μέτρων
Ωστόσο, και παρά το γεγονός ότι, αρχής γενομένης από τον τρέχοντα μήνα, η κυβέρνηση θα προχωρήσει στην εφαρμογή μέτρων ύψους σχεδόν 2,5 δισ. ευρώ (από την επιδότηση με ένα ενοίκιο και το βοήθημα των 250 ευρώ στους χαμηλοσυνταξιούχους μέχρι τα νέα φορολογικά μέτρα που ψηφίστηκαν την περασμένη εβδομάδα), σημαντικός αριθμός στελεχών της κυβέρνησης και του κυβερνώντος κόμματος ανησυχεί ότι όταν τα βοηθήματα και οι αυξήσεις φανούν στα εισοδήματα, ήδη η ακρίβεια θα τα έχει… καταπιεί και στην ουσία όλα αυτά θα έχουν την αξία μιας μικρής «ανάσας» και τίποτε άλλο για τους πολίτες, που βλέπουν το εισόδημά τους να ροκανίζεται μέρα με τη μέρα.
Μάλιστα, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι, στο πλαίσιο της συζήτησης για το τελικό κείμενο του προϋπολογισμού, αρκετοί «γαλάζιοι» βουλευτές πιέζουν για παρεμβάσεις «άμεσης εφαρμογής» ή ακόμα και για νέο «πακέτο» ελαφρύνσεων – υπενθυμίζεται ότι η κυβέρνηση διά πηγών της έχει αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο για νέες παρεμβάσεις την ερχόμενη άνοιξη, υπό την προϋπόθεση ότι θα υπάρχει επαρκής δημοσιονομικός χώρος και ότι τα όποια μέτρα ληφθούν δεν θα παραβιάζουν τους δημοσιονομικούς κανόνες της Ε.Ε., αν και τονίζει ότι τα περιθώρια εξαντλήθηκαν στην παρούσα περίοδο.
Όπως και να ’χει, πάντως, ο προβληματισμός για το ζήτημα της ακρίβειας και του πληθωρισμού παραμένει και μαζί παραμένει η αγωνία για το πώς οι πολίτες – που μέχρι στιγμής προτιμούν να… μένουν στα πιτς, αντί να δημιουργήσουν ρεύμα στήριξης σε κάποιο από τα κόμματα της αντιπολίτευσης – θα αντιδράσουν όσο η οικονομική τους κατάσταση παραμένει «στην πρέσα» και θα αρχίσει να σταθεροποιείται το πολιτικό σύστημα, όταν (και αν) ο Α. Σαμαράς από τη μία πλευρά και ο Αλέξης Τσίπρας από την άλλη, ξεκαθαρίσουν τις προθέσεις τους σχετικά με το αν θα δημιουργήσουν νέους πολιτικούς σχηματισμούς. Πάντως, όπως επισήμανε στέλεχος της Ν.Δ., «η φύση απεχθάνεται το κενό και στον χώρο της αντιπολίτευσης το κενό υπάρχει εδώ και πολύ καιρό»…
Διαβάστε επίσης:
Reuters: Η Ελλάδα συζητά με το Ισραήλ αγορές πυραυλικών συστημάτων
Σάκης Αρναούτογλου: «Γιατί η σεισμόπληκτη Κρήτη έμεινε εκτός “Εξοικονομώ 2025” και RePowerEU;»
Ανδρουλάκης σε Μητσοτάκη: «Είστε Χάρι Πότερ των ολίγων – Μονόδρομος η πολιτική αλλαγή»
