Στεγαστική κρίση: Η νέα πραγματικότητα των νοικοκυριών – Κάθε μήνας δυσκολότερος, «μισθός για το ενοίκιο μόνο»

2 ώρες πρίν

7 4 λεπτά ανάγνωσης

Είναι γνωστό πλέον πως πάνω από το 40% του μισθού του στο ενοίκιο δίνει σχεδόν ένας στους τρεις Έλληνες σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος. Πρόκειται για ποσοστό που θεωρείται υπερβολικά υψηλό για τη μέση οικογένεια. Καθώς τα ενοίκια συνεχίζουν να αυξάνονται μέσα στο 2025 – καταγράφοντας μέση άνοδο 4,3% σε πανελλαδικό επίπεδο και έως 7% σε «κόκκινες περιοχές» της Αττικής – η πίεση στα νοικοκυριά επιδεινώνεται κάθε μήνα που περνάει, καθώς η κάλυψη των βασικών αναγκών γίνεται ολοένα και πιο δύσκολη.

Ειδικότερα, σύμφωνα με πανελλαδική έρευνα της RE/MAX Ελλάς, τα ενοίκια κατοικιών μόνο μέσα το 2025 αυξήθηκαν κατά μέσο όρο +4,3% πανελλαδικά σε σχέση με το 2024, με τη μεγαλύτερη άνοδο, 5,3%, να καταγράφεται στην περιφέρεια. Την ίδια ώρα στη Θεσσαλονίκη η αύξηση ήταν 3,1%, ενώ στην Αττική 4,5%.

Στα τουριστικά νησιά της Ελλάδας η πίεση της αγοράς στέγασης είναι επίσης έντονη. Για παράδειγμα, στα νησιά του Αιγαίου η μέση μηνιαία τιμή ενοικίασης ανά τετραγωνικό μέτρο διαμορφώθηκε τον Σεπτέμβριο 2025 στα 9,62 ευρώ, καταγράφοντας αύξηση περίπου 13% έναντι του Οκτωβρίου 2024. Παρόμοια είναι η εικόνα και στα νησιά του Αργοσαρωνικού, όπου η άνοδος από το 2024 στο Γ΄ τρίμηνο 2025 ήταν 4%. Ιδιαίτερα στα Επτάνησα (π.χ. Κεφαλονιά, Λευκάδα, Ζάκυνθος), η συγκριτική αύξηση σε σχέση με το 2019 αγγίζει το 60%.

Σε ό,τι τώρα αφορά την πρωτεύουσα (σε «ζήτηση οικογενειακής κατοικίας»), σε 16 περιοχές μελέτης: η μέση ζητούμενη τιμή ενοικίασης αυξήθηκε στα 12,91 ευρώ/τ.μ. το 2025, έναντι 12,35 ευρώ/τ.μ. το 2024. Πιο συγκεκριμένα για ένα διαμέρισμα 100 τ.μ. στην Αθήνα, το ενοίκιο σήμερα μπορεί να φτάνει στα 1.000 – 1.300 ευρώ/μήνα (12 – 13 ευρώ/τ.μ.). Το γεγονός αυτό δείχνει ότι αυτή η τιμή αντιπροσωπεύει το 90% του διαθέσιμου εισοδήματος μετά φόρων για τη στέγαση και μόνο, ασκώντας σημαντική πίεση στα εισοδήματα των νοικοκυριών.

Ωστόσο σε ορισμένες περιοχές της Αττικής οι αυξήσεις από το 2019 φτάνουν ακόμα και το 100%, προκαλώντας μεγάλη πίεση σε νοικοκυριά χαμηλών και μεσαίων εισοδημάτων.

Πιο συγκεκριμένα στην Αττική, οι πιο «κόκκινες περιοχές» – δηλαδή αυτές με τις μεγαλύτερες αυξήσεις στα ενοίκια – είναι το κέντρο της Αθήνας, τα νότια προάστια αλλά και οι βόρειες περιοχές, όπου η μέση τιμή ανά τ.μ. αυξήθηκε έως και 7% μέσα σε μόλις έναν χρόνο.

Ειδικότερα οι περιοχές με τα υψηλότερα ενοίκια

Βουλιαγμένη: Κατέχει σταθερά την πρώτη θέση ως η πιο ακριβή περιοχή, με μέση τιμή που μπορεί να φτάσει τα 20 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο.
Κολωνάκι & Λυκαβηττός και Μακρυγιάννη: Πρόκειται για περιοχές στο κέντρο της Αθήνας που διατηρούν πολύ υψηλές τιμές λόγω της κεντρικής τους θέσης, του κύρους και των παροχών (πολυτελείς μπουτίκ, εστιατόρια). Οι τιμές ενοικίασης μιας κατοικίας ξεκινάν από 15 – 18 ευρώ/τ.μ. (και υψηλότερα για πολυτελή διαμερίσματα).
Φιλοθέη, Παλαιό & Νέο Ψυχικό: Αποκλειστικές οικιστικές περιοχές στα βόρεια προάστια, γνωστές για τις μεγάλες κατοικίες και το αίσθημα ασφάλειας. Οι τιμές ενοικίασης ξεκινούν από 14 – 17 ευρώ/τ.μ.
Γλυφάδα, Βούλα, Ελληνικό, Άλιμος: Περιοχές της «αθηναϊκής Ριβιέρας» που έχουν μεγάλη ζήτηση, τόσο για μακροχρόνια όσο και για βραχυχρόνια μίσθωση (λόγω τουρισμού και επενδυτικού ενδιαφέροντος – Golden Visa). Ξεκινούν τα ενοίκια από 15 – 19 ευρώ/τ.μ.
Κουκάκι & Εξάρχεια: Αρκετά δημοφιλείς περιοχές κοντά στο κέντρο και τα αξιοθέατα, με σχετικά υψηλά ενοίκια, ειδικά για μικρότερα διαμερίσματα, λόγω της ζήτησης από τουρίστες και φοιτητές. Τιμές ενοικίασης από 10 – 14 ευρώ/τ.μ. (με μεγάλη διακύμανση).

Γενικά όμως, όσο απομακρύνεται κανείς από το κέντρο και τις παραλιακές ή τις πιο αναβαθμισμένες περιοχές, τόσο οι τιμές μειώνονται, με τις μεγαλύτερες ευκαιρίες να εντοπίζονται στα δυτικά προάστια και σε περιοχές με λιγότερο ανεπτυγμένες υποδομές ή πιο μακρινή πρόσβαση στο κέντρο. Στις γειτονιές αυτές οι τιμές ακινήτων για μίσθωση κινούνται συχνά κάτω από τα 8 ευρώ/τ.μ.

Οι πιο προσιτές τιμές εντοπίζονται κυρίως στα δυτικά προάστια, στον Πειραιά (προάστια) και σε πιο απομακρυσμένες περιοχές της υπόλοιπης Αττικής:

Κύψελη: Μία από τις πιο οικονομικές επιλογές στο κέντρο της Αθήνας, με μέση τιμή περίπου 7 ευρώ/τ.μ.
Πατήσια & Βύρωνας: Άλλες περιοχές κοντά στο κέντρο με σχετικά χαμηλές τιμές ενοικίασης, περίπου στα 7,2 ευρώ/τ.μ.
Άνω Λιόσια & Ασπρόπυργος: Περιοχές στα δυτικά προάστια με από τις χαμηλότερες τιμές στην Αττική (περίπου 5,8 – 6,05 ευρώ/τ.μ.).
Πέραμα & προάστια Πειραιά: Προσφέρουν πιο προσιτές επιλογές στέγασης σε σχέση με το κέντρο του Πειραιά ή τα νότια προάστια από 6 – 7,5 ευρώ/τ.μ.
Αγία Βαρβάρα & Κερατσίνι: Επίσης, περιοχές στα Δυτικά που συγκαταλέγονται στις πιο οικονομικές επιλογές – οι τιμές ενοικίασης ξεκινούν από 6,5 – 8 ευρώ/τ.μ.

Οι τιμές αυτές είναι μέσες και μπορούν να επηρεαστούν σημαντικά από την κατάσταση του διαμερίσματος (π.χ., αν είναι ανακαινισμένο, αν έχει θέρμανση, αν έχει θέση στάθμευσης κ.λπ.).

Παράγοντες που διατηρούν ψηλά τα ενοίκια:

Αυξημένο κόστος κατασκευής: Το υψηλό κόστος οικοδομικών υλικών εκτοξεύει τις τιμές των νέων κατοικιών, επηρεάζοντας και τα ενοίκια.
Golden Visa και βραχυχρόνιες μισθώσεις: Παρά τις ρυθμίσεις, η μεγάλη ζήτηση για επενδυτικά ακίνητα (Golden Visa) και η στροφή σε βραχυχρόνιες μισθώσεις (π.χ. Airbnb) συνεχίζουν να μειώνουν τη διαθεσιμότητα κατοικιών για μακροχρόνια ενοικίαση.
Περιορισμένη προσφορά τραπεζικών δανείων: Η δυσκολία λήψης στεγαστικού δανείου στρέφει περισσότερους πολίτες στην ενοικίαση, αυξάνοντας τη ζήτηση.

Οι ειδικοί πάντως είναι αισιόδοξοι και εκτιμούν ότι η αγορά θα οδηγηθεί σε εξισορρόπηση τα επόμενα 2-5 χρόνια, καθώς η ζήτηση ενδέχεται να μειωθεί και η προσφορά να αυξηθεί με την ολοκλήρωση μεγάλων έργων.

Σε αυτή την κατεύθυνση κινούνται και τα νέα κυβερνητικά μέτρα και πρωτοβουλίες:

Νέο πακέτο μέτρων: Η κυβέρνηση έχει εξαγγείλει ένα νέο πακέτο 8+1 μέτρων, ύψους 450 εκατ. ευρώ, για την αντιμετώπιση της στεγαστικής κρίσης, που αφορά τόσο ιδιοκτήτες όσο και ενοικιαστές. Τα μέτρα αυτά περιλαμβάνουν κίνητρα για να βγουν κενά σπίτια στην αγορά και για την ανακαίνιση παλαιών ακινήτων.
Πλαφόν σε εμπορικά μισθώματα: Έχει παραταθεί και για το 2025 το «πλαφόν» 3% στις αυξήσεις των εμπορικών μισθωμάτων για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Στεγαστικά προγράμματα: Προωθούνται νέα στεγαστικά προγράμματα, όπως επιδοτήσεις ΕΣΠΑ για αγορά πρώτης κατοικίας, με στόχο να διευκολυνθεί η πρόσβαση στη στέγαση.
Επιστροφή ενός ενοικίου: Ένα από τα μέτρα που εξετάστηκαν (αν και θεωρήθηκε από κάποιους ως «φιλοδώρημα») ήταν η επιστροφή του ποσού ενός ενοικίου σε συγκεκριμένες ομάδες ενοικιαστών.