Στην 48η θέση παγκοσμίως η Ελλάδα στον Δείκτη Κράτους Δικαίου για το 2025
Η Ελλάδα κατατάσσεται στην 48η θέση ανάμεσα σε 143 χώρες στον νέο Δείκτη Κράτους Δικαίου 2025 του World Justice Project (WJP), καταγράφοντας μικρή αλλά υπαρκτή πτώση σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
Παρά τη σχετική σταθερότητα, η χώρα μας βρίσκεται ανάμεσα στις τρεις τελευταίες της Ευρώπης, μαζί με τη Βουλγαρία και την Ουγγαρία, καταλαμβάνοντας την 29η θέση από τις 31 χώρες.
Η φετινή έκθεση του WJP, που δημοσιεύεται σήμερα στην Ουάσιγκτον επιβεβαιώνει πως η παγκόσμια “ύφεση του κράτους δικαίου” όχι μόνο συνεχίζεται, αλλά επιταχύνεται. Το 68% των χωρών σημείωσε επιδείνωση, ποσοστό-ρεκόρ από τότε που ξεκίνησε η καταγραφή του δείκτη.
Η έκθεση καταγράφει παγκόσμια αύξηση των αυταρχικών τάσεων, με σοβαρές επιπτώσεις στα θεμελιώδη δικαιώματα και στην ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης. Η Ελλάδα δεν αποτελεί εξαίρεση. Οι δείκτες που αφορούν τις ελευθερίες της έκφρασης, του συνέρχεσθε και της συμμετοχής των πολιτών στα κοινά καταγράφουν σαφή επιδείνωση, εντάσσοντας τη χώρα μας στις πάνω από 70% των κρατών όπου παρατηρείται «συρρίκνωση του δημόσιου χώρου».
Η ελευθερία γνώμης και έκφρασης μειώθηκε, η ελευθερία συνάθροισης περιορίστηκε, και η συμμετοχή των πολιτών στη δημόσια ζωή εμφανίζει υποχώρηση. Το WJP σημειώνει πως αυτά τα φαινόμενα υπονομεύουν τα θεμέλια της δημοκρατίας και αυξάνουν τον κίνδυνο πολιτικής επιρροής στη Δικαιοσύνη.
Ένας από τους πιο ανησυχητικούς δείκτες για την Ελλάδα είναι η ποινική και αστική δικαιοσύνη, όπου η χώρα κατατάσσεται 55η και 50ή παγκοσμίως, αντίστοιχα. Η έκθεση αναφέρει πως το φαινόμενο της πολιτικής παρέμβασης και των καθυστερήσεων στις δικαστικές διαδικασίες εντείνεται, ενώ η ανεξαρτησία των δικαστών «δοκιμάζεται» από την εκτελεστική εξουσία.
Σύμφωνα με το WJP, το πρόβλημα δεν περιορίζεται μόνο στην Ελλάδα. Οι δείκτες που μετρούν την ικανότητα των δικαστηρίων να ελέγχουν την κυβέρνηση και να παραμένουν ανεπηρέαστα από πολιτικές πιέσεις επιδεινώθηκαν στο 61% των χωρών του δείγματος.
Τελευταία στην Ευρώπη στην «Τάξη και Ασφάλεια»
Η χαμηλότερη επίδοση της Ελλάδας αφορά τον δείκτη Τάξης και Ασφάλειας, όπου κατατάσσεται 71η παγκοσμίως και τελευταία στην Ευρώπη. Το WJP συνδέει την αρνητική αυτή θέση με καθυστερήσεις στην απονομή δικαιοσύνης, περιορισμένη αποτελεσματικότητα των θεσμών επιβολής του νόμου και μειωμένη εμπιστοσύνη των πολιτών προς τις αρχές.
Παράλληλα, η Ελλάδα καταγράφει χαμηλές επιδόσεις και σε ζητήματα απουσίας διαφθοράς και ανοιχτής διακυβέρνησης, με τις αντίστοιχες θέσεις να είναι 53η και 41η διεθνώς.
Πρώτες στον φετινό δείκτη βρίσκονται Δανία, Νορβηγία και Φινλανδία, με κορυφαίες επιδόσεις στη διαφάνεια, τη δικαιοσύνη και τα θεμελιώδη δικαιώματα. Στον αντίποδα, Βενεζουέλα, Αφγανιστάν και Καμπότζη παραμένουν στις τελευταίες θέσεις, με σοβαρές θεσμικές και κοινωνικές αδυναμίες.
Η Ρωσία καταγράφει τη μεγαλύτερη πτώση παγκοσμίως, σηματοδοτώντας, σύμφωνα με την έκθεση, «το βαθύτερο στάδιο της παγκόσμιας ύφεσης του κράτους δικαίου».
Η εικόνα για την Ελλάδα είναι ανησυχητική, καθώς τα στοιχεία υποδηλώνουν σταθερή τάση υποχώρησης τα τελευταία χρόνια. Παρά τις διακηρύξεις για μεταρρυθμίσεις στη Δικαιοσύνη και ενίσχυση της διαφάνειας, οι θεσμοί δείχνουν ευάλωτοι σε πολιτικές πιέσεις και γραφειοκρατικές δυσλειτουργίες.
Όπως καταλήγει η έκθεση του WJP, «η ανθεκτικότητα των δημοκρατιών δεν κρίνεται από την ύπαρξη νόμων, αλλά από την εφαρμογή τους». Και εκεί, όπως φαίνεται, η Ελλάδα έχει ακόμη δρόμο να διανύσει.
Διαβάστε επίσης:
Αλβανία: Η ψηφιακή υπουργός AI είναι «έγκυος σε… 83 παιδιά» – Οι δηλώσεις Ράμα στο Βερολίνο (video)
