Στον «πάγο» το ενιαίο πιστοποιητικό ενημερότητας – άλλη μια ψηφιακή μεταρρύθμιση κολλημένη στα γρανάζια
Άλλο ένα μεγάλο ψηφιακό στοίχημα της δημόσιας διοίκησης φαίνεται να μπαίνει «στον πάγο». Το περίφημο ενιαίο πιστοποιητικό οικονομικής ενημερότητας, που θα έβαζε τέλος στο διπλό τρέξιμο για φορολογική και ασφαλιστική ενημερότητα, κόλλησε στα γνωστά «τεχνικά εμπόδια» της ελληνικής γραφειοκρατίας.
Το σχέδιο είχε παρουσιαστεί ως δείγμα του ψηφιακού μετασχηματισμού του κράτους — μια εφαρμογή που θα έκανε τη ζωή πολιτών και επιχειρήσεων απλούστερη. Μόνο που, όπως συμβαίνει συχνά, η πραγματικότητα αποδείχθηκε πιο περίπλοκη από τις εξαγγελίες.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η συνεργασία ΑΑΔΕ και ΕΦΚΑ σκοντάφτει σε ένα γνώριμο πρόβλημα: τα ασύμβατα πληροφοριακά συστήματα. Οι δύο φορείς δεν «συνομιλούν» μεταξύ τους, κι έτσι η κοινή πλατφόρμα που θα παρήγαγε το νέο πιστοποιητικό παραμένει ανενεργή.
Με λίγα λόγια, το ψηφιακό εργαλείο που θα απλοποιούσε τη ζωή των πολιτών έπεσε θύμα της ίδιας της γραφειοκρατίας που προσπαθούσε να ξεπεράσει. Ένα έργο που υποσχέθηκε αποτελεσματικότητα, αλλά προς το παρόν θυμίζει περισσότερο το κλασικό ελληνικό «σύστημα σε αναμονή».
Όπως φαίνεται, η ΑΑΔΕ και ο ΕΦΚΑ εξακολουθούν να «μιλούν διαφορετικές γλώσσες», με αποτέλεσμα το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ) να μην μπορεί να συνεννοηθεί με τα ψηφιακά συστήματα της ΑΑΔΕ. Μια ψηφιακή πλατφόρμα που θα αντάλλασσε δεδομένα και θα παρήγαγε ένα κοινό πιστοποιητικό — φαίνεται πως, στην πράξη, είναι πιο δύσκολο να υλοποιηθεί απ’ ό,τι ακούγεται στα δελτία τύπου.
Το έργο, το οποίο θεσμοθετήθηκε ήδη από το 2022, έχει πάρει τόσες παρατάσεις που πλέον κανείς δεν θυμάται το αρχικό του χρονοδιάγραμμα. Είχε προγραμματιστεί για λειτουργία τον Σεπτέμβριο του 2024, μετατέθηκε για το 2025, και σήμερα βρίσκεται σε ένα στάδιο που θα μπορούσε να περιγραφεί ευγενικά ως «αναμονή χωρίς ορίζοντα».
Το σχέδιο που έμεινε στα χαρτιά
Σύμφωνα με τον νόμο, το ενιαίο πιστοποιητικό θα εκδιδόταν μέσω του gov.gr, ενοποιώντας σε ένα έγγραφο τη φορολογική και ασφαλιστική ενημερότητα. Μια απλή ιδέα, που θα έλυνε πολλά μικρά καθημερινά προβλήματα πολιτών και επιχειρήσεων: μεταβιβάσεις ακινήτων, συμμετοχές σε δημόσιους διαγωνισμούς, εισπράξεις από το Δημόσιο.
Όμως, όπως συχνά συμβαίνει στη δημόσια διοίκηση, η απλότητα στα λόγια μετατρέπεται σε πολυπλοκότητα στην πράξη. Οι υπηρεσίες δεν έχουν ακόμα καταφέρει να συνδέσουν τις βάσεις δεδομένων τους, να ευθυγραμμίσουν τα συστήματά τους και να διασφαλίσουν την αυτόματη ροή πληροφοριών. Μέχρι τότε, το περίφημο «ενιαίο πιστοποιητικό» παραμένει δύο χωριστές ουρές, δύο πλατφόρμες και δύο διαφορετικά έγγραφα.
Οι αριθμοί και η πραγματικότητα
Ακόμη και αν το σύστημα λειτουργούσε αύριο, το βασικό πρόβλημα θα παρέμενε το ίδιο: οι οφειλές. Περίπου 4 εκατομμύρια πολίτες και επιχειρήσεις χρωστούν στην Εφορία πάνω από 111 δισ. ευρώ, ενώ άλλα 50 δισ. ευρώ αφορούν καθυστερούμενες εισφορές προς τον ΕΦΚΑ, από 2,1 εκατομμύρια οφειλέτες.
Με τέτοια μεγέθη, το ερώτημα είναι αν το ενιαίο πιστοποιητικό θα απλοποιούσε τη ζωή των πολιτών ή απλώς θα επιβεβαίωνε, με ένα μόνο έγγραφο, το πόσο πολύπλοκη είναι η σχέση τους με το κράτος.
Η καθυστέρηση στην υλοποίηση του έργου δεν είναι τυχαία ούτε μεμονωμένη. Παρά την πρόοδο που έχει συντελεστεί στην ψηφιοποίηση του Δημοσίου, πολλά έργα σκοντάφτουν στις παλιές δομές, στην έλλειψη συντονισμού και στις διαφορετικές «ταχύτητες» των υπηρεσιών. Η ΑΑΔΕ και ο ΕΦΚΑ εξακολουθούν να λειτουργούν σαν δύο παράλληλοι κόσμοι, με ξεχωριστά μητρώα, πρωτόκολλα και διαδικασίες, που δύσκολα συγχωνεύονται.
Κι όμως, το ενιαίο πιστοποιητικό δεν είναι μια περιττή λεπτομέρεια. Είναι κομβικό εργαλείο για την ενιαία εικόνα του πολίτη απέναντι στο κράτος, ένα βήμα προς την ουσιαστική διαφάνεια και την ενοποίηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών. Όσο όμως παραμένει ανενεργό, δείχνει το χάσμα ανάμεσα στην κυβερνητική ρητορική για «ψηφιακή Ελλάδα» και την πραγματική ικανότητα των θεσμών να συνεργαστούν.
Η ιστορία του ενιαίου πιστοποιητικού είναι ίσως η πιο χαρακτηριστική απόδειξη ότι οι ψηφιακές μεταρρυθμίσεις δεν κερδίζονται με εξαγγελίες, αλλά με συντονισμό και υποδομές. Χωρίς αυτά, τα μεγάλα έργα παραμένουν «πιλοτικά» για χρόνια, μετατρεπόμενα σε διαρκείς ανακοινώσεις χωρίς εφαρμογή.
Μέχρι να υπάρξει τεχνική λύση και πολιτική βούληση για ουσιαστική διασύνδεση των συστημάτων, το ενιαίο πιστοποιητικό θα παραμένει ένα ακόμη παράδειγμα ελληνικής καινοτομίας στα χαρτιά: ένα μέτρο που όλοι παραδέχονται ότι χρειάζεται, αλλά κανείς δεν μπορεί να υλοποιήσει.
Διαβάστε επίσης:
Αυξήσεις ενστόλων: Αναλυτικοί πίνακες και ποσά ανά Σώμα
Πράσινα τιμολόγια: Στα 0,139 από το 0,129 η κιλοβατώρα τον Νοέμβριο
Πηγή: ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ | topontiki.gr
