Το νέο σύστημα ΦΠΑ της ΑΑΔΕ υπόσχεται έσοδα αλλά επιβαρύνει τις μικρές επιχειρήσεις

Από τον Οκτώβριο ανοίγει η δυνατότητα σε πάνω από ένα εκατομμύριο επιχειρήσεις που ξεκίνησαν δραστηριότητα μέχρι το τέλος του 2023 και τηρούν απλογραφικά βιβλία να υποβάλουν προαιρετικά τις δηλώσεις ΦΠΑ ανά μήνα, αντί για την παραδοσιακή τριμηνιαία υποβολή. Η κίνηση αυτή αποσκοπεί στη διευκόλυνση του προγραμματισμού των πληρωμών και στη μείωση του κινδύνου συσσώρευσης οφειλών, ένα φαινόμενο που συχνά επιβαρύνει μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις στο τέλος κάθε τριμήνου.

Η επιλογή γίνεται ηλεκτρονικά και ισχύει από την πρώτη ημέρα του μήνα υποβολής, για τουλάχιστον 12 μήνες, ενώ η αλλαγή της συχνότητας υποβολής είναι δυνατή μόνο μετά την παρέλευση αυτού του διαστήματος. Η ρύθμιση επεκτείνεται πλέον και σε επιχειρήσεις που είχαν κάνει έναρξη έως 31 Δεκεμβρίου 2023, μετά την αρχική υποχρεωτική εφαρμογή για τις νεοσύστατες εταιρείες από 1η Ιανουαρίου 2024 έως 31 Μαρτίου 2025.

Το μέτρο στοχεύει πρωτίστως στον περιορισμό της φοροδιαφυγής, ιδιαίτερα από εποχικές επιχειρήσεις που ανοίγουν κοντά στην έναρξη της τουριστικής περιόδου, εισπράττουν ΦΠΑ και κλείνουν πριν τον αποδώσουν. Η ταχύτερη παρακολούθηση των εισροών επιτρέπει στην ΑΑΔΕ να έχει πλήρη εικόνα των συναλλαγών σε σχεδόν πραγματικό χρόνο και να περιορίσει τις απώλειες εσόδων.

Ταυτόχρονα, το μέτρο προσφέρει στους επιχειρηματίες καλύτερη εικόνα των υποχρεώσεων τους, αλλά επιβάλλει μεγαλύτερη τακτικότητα και πειθαρχία στη λογιστική διαχείριση. Ειδικοί παρατηρούν ότι η συχνότερη υποβολή μπορεί να αποτελέσει πρόκληση για μικρές ή εποχικές επιχειρήσεις, αυξάνοντας το διοικητικό βάρος και απαιτώντας περισσότερο προσωπικό ή εξωτερική λογιστική υποστήριξη. Για ορισμένες επιχειρήσεις, η διαδικασία αυτή μπορεί να μεταφραστεί σε πρόσθετο κόστος, ενώ για άλλες αποτελεί ευκαιρία να αποφύγουν τις συσσωρευμένες οφειλές και τυχόν πρόστιμα λόγω καθυστερήσεων.

Σύμφωνα με τα στοιχεία, η εφαρμογή της μηνιαίας δήλωσης φαίνεται να συμβάλλει στη μείωση του «κενού ΦΠΑ», δηλαδή της διαφοράς μεταξύ των φόρων που οφείλονται και αυτών που τελικά αποδίδονται στο κράτος. Το ποσοστό αυτό μειώθηκε από 13,7% το 2022 σε 10% το 2024, ενώ προβλέπεται να πέσει στο 7% μέσα στα επόμενα δύο χρόνια. Αν η Ελλάδα προσεγγίσει τον μέσο ευρωπαϊκό όρο, γύρω στο 5%, τα πρόσθετα έσοδα για το Δημόσιο θα μπορούσαν να φτάσουν περίπου 1,4 δισ. ευρώ.

Η μηνιαία δήλωση ΦΠΑ εντάσσεται σε μια ευρύτερη στρατηγική της φορολογικής διοίκησης για την άμεση παρακολούθηση των εισροών και εκροών, την αποφυγή καθυστερήσεων και τον εντοπισμό παρατυπιών. Επιπλέον, σε συνδυασμό με την αύξηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών, προσφέρει τη δυνατότητα ταχύτερου ελέγχου επιχειρήσεων που ενδέχεται να διακόψουν πρόωρα τη λειτουργία τους χωρίς να εκπληρώσουν τις φορολογικές τους υποχρεώσεις.

Παρά τα εμφανή πλεονεκτήματα, το μέτρο δεν είναι χωρίς προκλήσεις. Η υποχρεωτική μηνιαία υποβολή για νέες επιχειρήσεις που συστάθηκαν το 2024 και έως το πρώτο τρίμηνο του 2025, ανεξάρτητα από το είδος βιβλίων, δείχνει ότι η διοίκηση προτιμά την άμεση πληροφόρηση σε βάρος της ευελιξίας των επιχειρήσεων. Η επιτυχία της αλλαγής θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από την ικανότητα των επιχειρηματιών να ανταποκριθούν στις νέες απαιτήσεις και από την αποτελεσματικότητα των ηλεκτρονικών συστημάτων της ΑΑΔΕ, ενώ η πλήρης εφαρμογή αναμένεται να απαιτήσει αρκετούς μήνες.

Συνολικά, η κίνηση αυτή δείχνει την προσπάθεια της φορολογικής διοίκησης να συνδυάσει την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής με την καλύτερη διαχείριση των εισπράξεων, χωρίς ωστόσο να παραγνωρίζει το επιπλέον διοικητικό κόστος για τις μικρές επιχειρήσεις, που παραμένει μια πιθανή πηγή δυσκολίας και εντάσεων.

Διαβάστε επίσης:

Βελτιωτικές κινήσεις στην Επιτροπή Ανταγωνισμού –  Ενίσχυση ελέγχων και ψηφιακή αναβάθμιση

Ενοίκια σε ράλι, μέτρα σε… αναμονή: Η στεγαστική κρίση παραμένει άλυτη

Πόθεν Έσχες 2025: Παράταση των δηλώσεων έως τις 15 Νοεμβρίου

Πηγή: ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ | topontiki.gr